Tổng thống Putin nêu điều kiện nối lại thỏa thuận ngũ cốc Ukraine

"Cần phải tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng về tình hình liên quan đến các vụ tấn công nhằm vào Hạm đội Biển Đen, sau đó mới có thể xem xét quyết định về việc nối lại thỏa thuận (xuất khẩu ngũ cốc)", Điện Kremlin hôm 1/11 ra thông cáo về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Theo tuyên bố từ Điện Kremlin, ông Putin nói với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ rằng Nga tìm kiếm "sự đảm bảo thực sự từ Kiev về việc tuân thủ nghiêm ngặt thỏa thuận Istanbul, đặc biệt là việc không sử dụng hành lang nhân đạo cho mục đích quân sự".

Trước đó, Tổng thống Putin cho biết, Nga thực hiện vụ tập kích tên lửa quy mô lớn vào Ukraine hôm 31/10 nhằm đáp trả vụ tấn công gần đây nhắm đến Hạm đội Biển Đen của Nga ở vịnh Sevastopol.

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov nhấn mạnh vụ tập kích nhằm vào Hạm đội Biển Đen mà quân đội Ukraine thực hiện với sự hỗ trợ của các chuyên gia Hải quân Anh là nguyên nhân chính dẫn đến quyết định của Nga. Ông Antonov cũng cáo buộc Mỹ và phương Tây "xem thường" những yêu cầu điều tra của Moscow về sự liên quan của Anh trong các vụ tấn công nhằm vào các cơ sở hạ tầng dân sự và quân sự của Nga.

Đáp trả động thái của Ukraine, Nga cũng thông báo tạm dừng tham gia thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc trên Biển Đen, phong tỏa hành lang ngũ cốc xuất khẩu.

Tổng thống Putin lý giải, thỏa thuận ngũ cốc giữa Moscow và Kiev không đáp ứng các mục tiêu đề ra. Theo ông, hầu hết nông sản Ukraine xuất khẩu theo thỏa thuận này không đến được các quốc gia kém phát triển, mà đến châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ.

Ông Putin dẫn số liệu của Bộ Nông nghiệp Nga cho biết, khoảng 34% ngũ cốc của Ukraine đến Thổ Nhĩ Kỳ, 35% hoặc thậm chí nhiều hơn chuyển đến các nước Liên minh châu Âu, chỉ 3-4% hoặc 5% đến các nước nghèo

Ông Putin cũng nêu rõ Moscow chỉ tạm dừng tham gia, chứ không rút hoàn toàn khỏi thỏa thuận.

Ukraine cho đến nay không nhận trách nhiệm về vụ tấn công vào Hạm đội Biển Đen, đồng thời phủ nhận việc sử dụng hành lang an ninh của thỏa thuận ngũ cốc cho các mục đích quân sự.

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Putin, ông Erdogan nói rằng ông tin tưởng có thể tìm được lối thoát cho cuộc khủng hoảng ngũ cốc bằng cách tiếp cận "mang tính xây dựng".

Thỏa thuận ngũ cốc được Nga và Ukraine đồng ý thông qua và được Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc làm trung gian hồi tháng 7 nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực trên thế giới. Cuộc khủng hoảng này xảy ra một phần do chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine và lệnh phong tỏa các cảng của Ukraine. Thỏa thuận sẽ hết hạn vào ngày 19/11.

Sau khi được thông qua, thỏa thuận sẽ cho phép hàng triệu tấn ngũ cốc của Ukraine - nhà xuất khẩu lúa mì lớn thứ 5 và là một trong những nhà sản xuất sản xuất ngô và lúa mạch hàng đầu thế giới, sẽ có thể được bắt đầu được bán ra nước ngoài.