Tổng thống Philippines kiên quyết không xin lỗi về cuộc chiến chống ma túy

Theo dữ liệu của chính phủ Philippines, hơn 6.200 nghi phạm sử dụng và buôn bán ma túy đã chết trong các chiến dịch truy quét ma túy tại nước này kể từ khi ông Rodrigo Duterte nhậm chức tổng thống từ tháng 6/2016 cho đến tháng 11/2021.

"Tôi sẽ không bao giờ xin lỗi về những cái chết này. Cứ việc xử tử tôi, bỏ tù tôi, nhưng tôi sẽ không bao giờ xin lỗi", ông Duterte tuyên bố trong bài phát biểu trước toàn dân hôm 4/1.

Các nhóm nhân quyền và những người chỉ trích chiến dịch truy quét ma túy "đẫm máu" của Tổng thống Duterte nói rằng, lực lượng thực thi pháp luật Philippines đã hành quyết ngay lập tức các nghi phạm ma túy mà không qua xét xử. Tuy nhiên, cảnh sát nói rằng những nghi phạm bị bắn chết đều có vũ khí và chính họ đã phản kháng lệnh bắt giữ của cảnh sát một cách thô bạo. Tổng thống Duterte cũng nhấn mạnh cảnh sát chỉ được lệnh rút súng trong trường hợp tự vệ.

Trong bài phát biểu trước toàn dân đầu tiên trong năm nay, Tổng thống Duterte tuyên bố sẽ bảo vệ những người thực thi pháp luật đang làm nhiệm vụ của họ, đồng thời kêu gọi họ chiến đấu khi tính mạng bị đe dọa.

Trước đó, trong bài phát biểu hồi tháng 10/2020, Tổng thống Duterte tuyên bố ông sẵn sàng ngồi tù nếu phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến chống ma túy do ông phát động. Ông Duterte cũng lập danh sách các thị trưởng và quan chức bị xác định là "chính trị gia ma túy" và có biện pháp mạnh tay với nhóm này.

Tổng thống Duterte lên nắm quyền tại Philippines từ tháng 6/2016 và đã khởi động chiến dịch trấn áp tội phạm ma túy gây tranh cãi. Theo số liệu của chính quyền Philippines, hơn 6.200 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến ma túy ở nước này, trong khi các nhóm nhân quyền cho biết con số thực tế cao hơn nhiều, hơn 12.000 người. Ngoài ra, hàng trăm nghìn người đã bị bắt tại Philippines kể từ khi cảnh sát bắt đầu các chiến dịch truy quét.

Tòa hình sự quốc tế (ICC) hồi tháng 9/2021 đã cho phép mở cuộc điều tra chính thức về "các tội ác chống lại loài người" trong cuộc chiến chống ma túy ở Philippines do Tổng thống Duterte phát động. Tổng thống Duterte đã lên tiếng chỉ trích ICC, trong đó khẳng định ông sẽ tiếp tục cuộc chiến chống ma túy.

ICC đã đình chỉ cuộc điều tra vào tháng 11/2021 theo yêu cầu của Philippines, trong đó Philippines viện dẫn các cuộc điều tra do chính nước này thực hiện.

Tổng thống Duterte đã đơn phương hủy bỏ tư cách thành viên của Philippines tại ICC vào tháng 3/2018, một tháng sau khi công tố viên của nước này cho biết một cuộc điều tra sơ bộ về cuộc chiến chống ma túy đang được tiến hành.

Mặc dù Philippines hiện đã chính thức rút khỏi ICC nhưng nước này từng là thành viên của ICC từ tháng 7/2016 đến tháng 3/2019, khoảng thời gian cuộc chiến chống ma túy bùng nổ và đủ để ICC tiến hành điều tra. Tuy nhiên, các thẩm phán cho biết, các điều tra viên ICC bị hạn chế, không được nhập cảnh vào Philippines để tiến hành điều tra.