Tổng thống đảo quốc nhỏ bé tuyên bố chống lại "sự bắt nạt của Trung Quốc"

Doanh nhân Surangel Whipps Jr, 52 tuổi, sẽ tuyên thệ nhậm chức trở thành tổng thống mới của đảo quốc Palau vào ngày 21/1, kế nhiệm anh rể Tommy Remengesau Jr.

Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Guardian (Anh), ông Whipps cho biết Mỹ đã thể hiện là đồng minh đáng tin cậy của Palau trong những năm qua. Gần đây nhất, Mỹ đã cung cấp 6.000 liều vắc xin ngừa Covid-19 của hãng dược Moderna cho đảo quốc nhỏ bé ở Thái Bình Dương.

"Điều quan trọng là các quốc gia chia sẻ các giá trị chung cần hỗ trợ và hợp tác với nhau. Đúng là có sự cạnh tranh (giữa Mỹ và Trung Quốc), nhưng đó là sự cạnh tranh của họ", ông Whipps cho biết.

"Có ý kiến cho rằng Mỹ và Trung Quốc đang trong một cuộc đua. Tôi nghĩ thực chất đây là cuộc đua về tự do và thực thi dân chủ. Đã có nhiều lần chúng tôi cảm thấy các nước lớn muốn bắt nạt nước nhỏ. Điều quan trọng là phải có một đối tác mạnh mẽ ủng hộ chúng tôi", Tổng thống đắc cử Palau nhấn mạnh.

Tháng 12/2020, lực lượng tuần duyên Mỹ và các nhà chức trách hàng hải Palau đã bắt giữ một tàu cá Trung Quốc bị nghi khai thác hải sâm trái phép trong vùng biển của Palau. Ông Whipps đã chỉ trích hành vi này của tàu Trung Quốc.

"Đây là vấn đề bảo vệ biên giới của chúng tôi, và việc các nước không tôn trọng biên giới của các nước khác là điều không thể chấp nhận được. Phải chấm dứt việc đánh cắp, đưa hối lộ và đánh bắt bất hợp pháp. Các nước nên chịu trách nhiệm đối với người dân của mình và yêu cầu họ không nên đến nước khác và làm những hành động này", ông Whipps nói thêm.

Theo Tổng thống đắc cử Palau, các nước muốn được xem là lãnh đạo toàn cầu cần chịu trách nhiệm về hành vi của người dân nước mình.

Ông Whipps cho biết cựu Phó Tổng thống Palau, đồng thời là Bộ trưởng Tư pháp, đã tìm cách liên lạc với chính quyền Trung Quốc về vụ tàu cá nước này xâm nhập trái phép vào vùng biển của Palau.

"Tuy nhiên họ (Trung Quốc) dường như không quan tâm và điều này không thể chấp nhận được. Họ nên chịu trách nhiệm về công dân của nước mình, nhưng họ chọn cách phớt lờ", ông Whipps nói.

Ông Whipps tuyên bố Palau sẽ tiếp tục mối quan hệ gần gũi với Đài Loan, bất chấp sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

"Lập trường của Palau, với tư cách là một người bạn của Đài Loan, đã gây nhiều thiệt hại cho chính chúng tôi. Các nước khác không thích mối quan hệ này (Palau - Đài Loan) và đã có các động thái trong cộng đồng quốc tế, như Liên Hợp Quốc và các tổ chức ở Thái Bình Dương khác, nhằm tìm cách phá hủy điều Palau đang thúc đẩy. Tôi nghĩ đó là bản chất của các nước lớn muốn bắt nạt nước nhỏ", ông Whipps nói với Guardian.

Palau là một trong 15 đồng minh còn lại của Đài Loan trên thế giới và là một trong 4 nước còn giữ quan hệ chính thức với Đài Loan ở Thái Bình Dương, sau khi Solomon và Kiribati chuyển quan hệ ngoại giao từ Đài Loan sang Bắc Kinh hồi năm 2019.

Trong một động thái nhằm thể hiện sự ủng hộ, Joseph Wu, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan, sẽ tới Palau dự lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Whipps trong tuần này.

Việc duy trì mối quan hệ gần gũi với Đài Loan khiến Palau chịu một số "hậu quả". Lệnh cấm đi lại không chính thức đối với du khách Trung Quốc tới Palau đã gây thiệt hại cho nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch của quốc đảo này.