Tối hậu thư của ông Trump có thể khiến Nga nhượng bộ?

Một số nhà phân tích cho rằng Nga dường như không “chùn bước” trước tối hậu thư mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc chấm dứt cuộc xung đột ở Ukraine. Moscow vẫn giữ lập trường được duy trì từ lâu rằng Nga sẽ vượt qua mọi lệnh trừng phạt và tiếp tục theo đuổi các mục tiêu ở Ukraine bất chấp sức ép từ bên ngoài.

Các nhà bình luận Nga cũng đặt câu hỏi liệu Tổng thống Trump có thực sự đảo ngược chính sách và hoàn toàn cam kết ủng hộ Ukraine hay không.

Ông Trump đã đưa ra tối hậu thư 50 ngày để Moscow đạt được một thỏa thuận hòa bình, trước khi thực hiện lệnh trừng phạt do Quốc hội Mỹ soạn thảo nhằm vào Nga và các đối tác thương mại của nước này. Ông cũng đồng ý cung cấp vũ khí cho Ukraine, với chi phí do châu Âu chi trả.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov chỉ trích những tuyên bố của ông Trump là "rất nghiêm trọng" và là điều khiến Tổng thống Vladimir Putin lo ngại. Tuy nhiên, ông Peskov cho biết Moscow cần thời gian để phân tích quan điểm này.

Người phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông dự đoán Mỹ vẫn tiếp tục gây sức ép buộc Ukraine tiếp tục các cuộc đàm phán hòa bình. Trong khi đó, Ukraine và nhiều nhà phân tích phương Tây cho rằng Nga tìm cách kéo dài thời gian đàm phán với ông Trump mà không thực sự sẵn sàng đạt được thỏa thuận.

Trên các kênh truyền hình nhà nước, các nhà bình luận Nga bày tỏ sự nghi ngờ về kế hoạch của ông Trump, cho rằng những vũ khí mà ông hứa hẹn cấp cho Ukraine khó có thể thay đổi thực tế chiến trường. Một số quan điểm cũng cho rằng, nếu ông Trump trừng phạt các bên mua dầu của Nga, giá dầu toàn cầu sẽ tăng mạnh, gây bất lợi cho Mỹ và các đồng minh phương Tây.

Ông Alexander Gabuev, giám đốc Trung tâm Carnegie Nga - Âu tại Berlin, cho rằng Nga sẽ không lay chuyển trước tối hậu thư của nhà lãnh đạo Mỹ.

Ông Gabuev cho biết tính toán của Điện Kremlin vẫn không thay đổi: Moscow tin rằng với việc Ukraine mất dần lãnh thổ và đang chật vật tìm kiếm đủ quân số cũng như sự hỗ trợ của phương Tây, lợi thế đang đứng về phía Nga.

Moscow vẫn tìm kiếm sự nhượng bộ của Kiev trước một loạt yêu cầu, bao gồm việc Ukraine phải nhượng bộ thêm lãnh thổ, giới hạn quy mô quân đội trong tương lai và không gia nhập các liên minh quân sự.

Các nguồn tin thân cận với Điện Kremlin cho biết, Tổng thống Putin tin rằng Nga đang giành ưu thế và không có lý do gì để dừng chiến dịch quân sự nếu không có những nhượng bộ lớn từ phía Ukraine. Ông Putin cho đến nay vẫn chưa công khai lên tiếng về tối hậu thư của ông Trump.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết Moscow muốn hiểu rõ động lực đằng sau lời đe dọa áp đặt mức thuế quan "rất nghiêm khắc" trong vòng 50 ngày của ông Trump. Ông Lavrov đã đề cập đến các mốc thời gian khác mà ông Trump từng đưa ra trước đây, bao gồm cam kết từ năm ngoái về việc sẽ chấm dứt xung đột trong vòng 24 giờ.

"Trước đây là 24 giờ. Rồi 100 ngày. Chúng tôi đã trải qua tất cả những điều này và chúng tôi thực sự muốn hiểu điều gì thúc đẩy tổng thống Mỹ”, ông Lavrov nói thêm.

Mỹ sẵn sàng hành động?

Các nhà bình luận chính trị của Nga hầu như không bày tỏ sự lo ngại. Một số người cho rằng Nga sẽ tiếp tục chiến đấu mà không lùi bước. Những người khác cho rằng ông Trump chỉ đang “nói quá”, trong khi một số quan điểm nhận định ông Trump vẫn chưa cam kết với Ukraine.

Ông Andrei Kartapolov, chủ tịch ủy ban quốc phòng tại Hạ viện Nga, cho biết vẫn chưa rõ từ tuyên bố của ông Trump về loại cũng như số lượng vũ khí mà Mỹ sẽ chuyển giao cho Ukraine.

Phát biểu trong chương trình 60 Minutes trên truyền hình nhà nước Nga vào ngày 15/7, ông Kartapolov cho biết các hệ thống phòng không Patriot bổ sung mà ông Trump đã phê duyệt vận chuyển cho Ukraine rất tốn kém, mất nhiều thời gian sản xuất và dễ bị Nga tấn công.

"Chúng tôi sẵn sàng cho bất kỳ diễn biến nào", ông Kartapolov nói.

Ông Konstantin Simonov, một bình luận viên của chương trình này, lập luận rằng ông Trump thực tế không thay đổi lập trường.

"Ông ấy không lắng nghe chúng tôi về nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột", ông Simonov nói.

Ông Simonov, tổng giám đốc Quỹ An ninh Năng lượng Quốc gia, một tổ chức nghiên cứu của Nga, dự đoán cuối cùng ông Trump sẽ phê chuẩn các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga.

Tuy nhiên, ông đặt nghi vấn liệu Washington có sẵn sàng làm căng với Trung Quốc, một trong những nước mua dầu mỏ lớn nhất của Nga, thông qua các biện pháp cứng rắn liên quan đến dầu mỏ đối với Bắc Kinh hay không. Các nhà đàm phán Mỹ gần đây đã làm trung gian cho một thỏa thuận với Trung Quốc sau khi ông Trump khởi động một cuộc chiến thương mại.

Các quan chức Nga nhấn mạnh rằng họ sẵn sàng tiếp tục đàm phán trực tiếp với Ukraine. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cho biết các cuộc đàm phán chưa đạt được nhiều tiến triển hướng tới hòa bình, mặc dù hai bên đã đồng ý trao đổi tù binh và binh lính tử trận.

Ông Fyodor Lukyanov, nhà phân tích chính sách đối ngoại của Nga, người từng cố vấn cho Điện Kremlin, nhận định Moscow có thể cho rằng nước Mỹ dưới thời ông Trump sẽ không can thiệp vào việc hỗ trợ Ukraine nhiều như Washington từng làm trong những năm gần đây.

“Lập trường của ông Putin không thay đổi, và rõ ràng ông ấy không có ý định điều chỉnh nó theo bất kỳ cách nào để duy trì quan hệ", ông Lukyanov nhận định.