Tổ chức mua sắm vũ khí của Ukraine rơi vào tình trạng rối loạn?

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov gần đây tuyên bố, Giám đốc Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Ukraine (DPA) - bà Maryna Bezrukova, sẽ không được gia hạn thêm hợp đồng vì kết quả thực hiện nhiệm vụ "không đạt yêu cầu".

Ông Umerov cho biết, quyết định gia hạn chỉ được thực hiện khi có sự chấp thuận của hội đồng giám sát chuyên trách. 

DPA là cơ quan phụ trách hoạt động mua sắm vũ khí của Bộ Quốc phòng Ukraine. Bản thân DPA và bà Bezrukova vẫn được nhìn nhận như những "ngọn cờ đầu" trong công cuộc chống tham nhũng tại Bộ Quốc phòng Ukraine.

Bà Bezrukova, các nhà hoạt động xã hội và một số nghị sĩ Ukraine đã lên án hành động trên của ông Umerov, cáo buộc đó là sự lạm dụng quyền lực có thể làm suy yếu các nỗ lực chống tham nhũng của DPA. Nhiều người thậm chí còn kêu gọi ông Umerov từ chức.

Bất chấp sức ép của ông Umerov, bà Bezrukova đã từ chối rời nhiệm sở và vẫn tiếp tục công việc ở văn phòng của mình tại Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Ukraine.

"Đây không chỉ là vấn đề mưu toan sa thải tôi mà còn là hành động phá hoại tổ chức có chủ đích, vi phạm tất cả các điều luật cũng như cam kết quốc tế của Ukraine", bà Bezrukova viết trong thư ngỏ gửi Tổng thống Volodymyr Zelensky hôm 31/1.

Ông Zelensky hiện chưa đưa ra bình luận nào về tình trạng này. 

Hoạt động mua sắm vũ khí của Ukraine bị đe dọa

Tuy nhiên, bất cứ một vụ bê bối nào cũng có nguy cơ ảnh hưởng tới hoạt động mua sắm vũ khí của Ukraine, đặc biệt khi nó lại diễn ra vào thời điểm Kiev chưa chắc sẽ nhận được các khoản viện trợ vũ khí từ chính quyền Tổng thống  Donald Trump. 

Theo Washington Post, các nước châu Âu từng hợp tác chặt chẽ với DPA đang khá bối rối vì chưa biết ai là người chịu trách nhiệm lãnh đạo tổ chức này.

DPA là tổ chức mua sắm vũ khí chủ chốt của Ukraine và đang nắm giữ khoản ngân sách hơn 7 tỷ USD. Thế nhưng, tuần trước số tiền này đã bị đóng băng vì những tranh cãi liên quan tới việc ai là người đang điều hành tổ chức.    

Trong thông báo của mình, nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7), những quốc gia hậu thuẫn chủ chốt cho Ukraine, đã yêu cầu Kiev nhanh chóng giải quyết tình hình và tập trung vào duy trì hoạt động mua sắm hiện nay.  

Đây không phải lần đầu tiên ông Umerov cố gắng sa thải bà Bezrukova. Năm ngoái, ông từng đưa ra quyết định sáp nhập cơ quan mua sắm quốc phòng do bà Bezrukova phụ trách với tổ chức chịu trách nhiệm về nguồn cung thiết bị quân sự phi sát thương, đồng thời sa thải bà. 

Tuy nhiên, trước sự phản đối của NATO, ông Umerov đã buộc phải thay đổi quyết định và đưa ra giải pháp thay thế là thiết lập các ủy ban giám sát cho mỗi đơn vị tương ứng.

Trước bối cảnh nguồn cung vũ khí từ Mỹ nhiều khả năng sẽ sụt giảm trong năm nay, hoạt động mua sắm và sản xuất vũ khí nội địa của Ukraine sẽ phải đóng vai trò lớn hơn để phục vụ cuộc chiến ngoài tiền tuyến, nơi Kiev đang phải chống trả với quân đội Nga, một đối thủ hùng mạnh hơn và được trang bị vũ khí tốt hơn.

Bà Olha Stefanishyna, Phó Thủ tướng Ukraine phụ trách tiến trình hội nhập với châu Âu cho biết, những tranh cãi này đã làm ảnh hưởng tới quan hệ của Kiev với các đối tác phương Tây.

Trong một bài viết đăng tải trên Facebook, bà Anastasia Radina, Chủ nhiệm Ủy ban Chống tham nhũng của Quốc hội Ukraine, cáo buộc các hành động của ông  Umerov đã làm tổn hại tới chương trình cải cách mua sắm quốc phòng của đất nước và kêu gọi ông từ chức.

"Một đất nước đang chiến tranh thì cần phải có một bộ trưởng quốc phòng có thể thực thi các hành động hợp pháp, minh bạch, gắn với trách nhiệm giải trình chứ không chỉ là những lời nói sáo rỗng", bà Radina tuyên bố.