Sức khỏe của Sharon và mối lo cho tiến trình hòa bình
Cơn đột quỵ nhẹ của Thủ tướng Israel bất thình lình khiến người ta phải đặt ra câu hỏi điều gì sẽ xảy ra với tiến trình hòa bình Trung Đông nếu nhà lãnh đạo 77 tuổi không còn khả năng lãnh đạo đất nước.
Sự thay đổi của Sharon trong thời gian gần đây từ một nhân vật diều hâu trở thành người có tư tưởng thực tiễn – là nhà lãnh đạo Israel đầu tiên trao trả đất cho Palestine - khiến nhiều người Israel coi ông là cơ hội tốt nhất cho hòa bình.
4 tuần trước, Sharon gây nên một cơn động đất chính trị khi rời đảng cánh hữu Likud mà ông đã giúp lập ra những năm 1970 để thành lập một phe trung dung có tên Kadima. Đảng này nhanh chóng dẫn trước trong các cuộc thăm dò trước tổng tuyển cử ngày 28/3.
Các nhà lãnh đạo ở Israel và nước ngoài – bao gồm cả Tổng thống Ảrập Hosni Mubarak, người từng có thời là kẻ thù của vị thủ tướng – cũng nhận xét rằng chỉ có Sharon mới có khả năng đưa Israel tới hòa bình với Palestine.
Người ta đặt nhiều hy vọng vào Sharon, kể từ khi ông đảo ngược từ chỗ là người ủng hộ quyết liệt các khu định cư Do Thái ở Gaza và Bờ Tây trở thành người quyết định rút lực lượng Israel khỏi Dải Gaza và sắp tới là một phần khu Bờ Tây. Sau một thời kỳ dài đóng vai trò diều hâu trong vấn đề an ninh và lãnh thổ, Sharon bỗng trở thành người lý tưởng để đưa ra những biện pháp thỏa hiệp nhằm đem lại một đường biên giới vĩnh viễn cho quốc gia Do thái.
Israel và Trung Đông đang đứng trước nguy cơ phải trải qua một giai đoạn không có Sharon. Các bác sĩ cho biết ông sẽ ra viện sớm, nhưng cần thêm thời gian để bình phục. Các cố vấn thì khẳng định ông vẫn tỉnh táo và đang lãnh đạo chính phủ.
Mặc dù vị thủ tướng từng làm nên lịch sử với việc rút quân khỏi Gaza, đa số người Palestine tiếp tục coi Sharon là một kẻ thù nguy hiểm vì ông từng có thời chỉ huy những hoạt động quân sự chống lại họ và họ không tin rằng sẽ có ngày ông để Palestine có nhà nước của riêng mình.
Trong khi Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas gọi điện đến văn phòng của Sharon để chúc ông lành bệnh, thì nhiều chiến binh lại ăn mừng việc thủ tướng Israel bị ốm ở Gaza bằng cách nổ súng vào không trung và phát bánh cho những người lái xe đi ngang qua.
Phỏng đoán về một Israel thời kỳ hậu Sharon không có gì mới, khi mà nhà lãnh đạo bước sang tuổi 78 vào tháng 2 này. Nhưng việc ông lâm bệnh ngay 3 tháng trước tổng tuyển cử có thể gây ra những tác động rộng lớn.
Xét về nhiều phương diện, đảng Kadima cũng đồng nghĩa với Sharon. Vị thủ tướng thu hút hơn chục nhà lập pháp Likud về phía mình, sau đó lại lôi kém thêm được nhà tiên phong trong tiến trình hòa bình của Công đảng là Shimon Peres và cả Bộ trưởng Quốc phòng mang tư tưởng cứng rắn Shaul Mofaz.
Sự hỗn tạp về tư tưởng này được gắn kết bởi nhân tố Sharon. Vì vậy, các đối thủ chắc chắn sẽ tận dụng sự vắng mặt của ông để tìm cách thay đổi cục diện trong các cuộc thăm dò. Likud, bị tổn hại nặng nề sau sự ra đi của ông, chọn ra người kế nhiệm Sharon hôm nay. Cựu thủ tướng Benjamin Netanyahu là ứng cử viên sáng giá nhất.
Nếu Sharon không còn nắm vai trò cốt cán, một nhân vật dày dặn kinh nghiệm trong tranh cử như Netanyahu sẽ khai thác điều này để thay đổi số phận của Likud.
Cho dù có thế nào, những nỗ lực hòa bình sẽ bị ngừng trệ cho đến khi một chính phủ Israel mới được thành lập và thành phần của chính phủ này sẽ quyết định số phận của các cuộc thương thuyết tương lai.
Theo M.C.
Vnexpress/AP