Dân sinh
Fica
DTiNewsSức đề kháng bất ngờ của kinh tế Nga
Theo đánh giá của báo Pháp "Le Monde" số ra ngày 4/3, nước Nga đã tránh được suy thoái và kịp rút ra bài học từ những cuộc khủng hoảng trước đây, bất chấp việc các hoạt động kinh tế vẫn tiếp tục bị đóng băng.
Phát biểu tại một cuộc hội thảo về kinh tế Nga tổ chức tại Paris ngày 2/3, bà Natalia Orlova cho rằng các dự báo về sự co lại của nền kinh tế này được đưa ra gần đây tương đối khiêm tốn, khác với giai đoạn 2009. Mối đe dọa lớn nhất đối với nước Nga, vốn là một trong những đầu tàu phát triển mạnh nhất trong Nhóm các nền kinh tế mới nổi lớn (BRICS), gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, từ nay chính là tình trạng kinh tế trì trệ.
Trong một bài viết trên tạp chí của Ngân hàng Trung ương Phần Lan (Bofit) gần đây, hai chuyên gia kinh tế Alexey Kudrin và Evsey Gurvich đã nhắc lại nước Nga đã trải qua giai đoạn phát triển nhanh từ năm 1998-2008, trong đó GDP đã tăng tới 83%, năng suất lao động tăng 70%, chi đầu tư tăng gấp đôi...
Từ năm 2000-2008, GDP của Nga tăng bình quân 6,9% hàng năm, trước khi giảm xuống còn trên dưới 1% từ năm 2009-2013. Song song với dòng ngoại tệ khá lớn chảy vào, một phần lớn do nguồn thu từ dầu mỏ và khí đốt, trong giai đoạn sau này nước Nga cũng chứng kiến sự ra đi của nguồn vốn ước tính lên tới 285 tỷ USD từ năm 2009-2013.
Lạm phát vẫn khá cao một phần do nguồn cung thiếu. Nga không còn khả năng sản xuất thêm, do đó không có khả năng đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Nước này cũng đang rơi vào tình trạng thiếu nhân lực do dân số giảm rất nhanh. Năm 1989, có 44 triệu người dưới 20 tuổi, nhưng con số này giảm xuống chỉ còn 30 triệu người vào năm 2012.
Hơn nữa, áp lực lên tỷ giá của tất cả các nền kinh tế mới nổi, có liên quan với sự thay đổi chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), không thể giúp cho Ngân hàng Trung ương Nga đưa lạm phát quay trở lại đúng đường ray mong muốn (4-4,5%).
Bà Orlova nói: “Nền kinh tế gần như bị đóng băng. Tình trạng trì trệ có thể kéo dài. Đầu tư ít thường liên quan đến chất lượng môi trường kinh doanh và thể chế: Nga bị coi là chưa bảo vệ đầy đủ quyền sở hữu, có nhiều lỗ hổng về luật pháp, nạn tham nhũng, quan liêu”. Theo chuyên gia kinh tế Tania Sollogoub của Ngân hàng Crédit Agricole, Pháp, năm 2012, khi phải đối mặt với tình trạng tăng trưởng chậm lại, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiến hành tự do hóa nền kinh tế.
Tuy nhiên, ông đã lựa chọn mô hình tư bản nhà nước và tập trung hết quyền lực vào trong tay. Điều này đã không có lợi để thúc đẩy đầu tư. Từ hai năm nay, các nhà đầu tư nước ngoài liên tục than phiền về tham nhũng. Họ cũng lo ngại về nguy cơ can thiệp quá lớn của Nhà nước.
Thực tế nước Nga vẫn có rất nhiều thế mạnh. Moskva đã rút ra bài học từ các cuộc khủng hoảng tỷ giá lần trước. Chính sách tiền tệ tương đối cân bằng và tỷ lệ nợ nước ngoài thấp, mặc dù giá dầu giảm mạnh gần đây. Thế nhưng sự phụ thuộc vào xuất khẩu dầu khí vẫn rất lớn.
Bà Orlova nói: “Với chế độ tỷ giá cố định, ngân sách của Nga chỉ cân bằng nếu như giá dầu lên tới 110 USD/thùng. Khi đồng ruble thả nổi, ngân sách có thể cân bằng với giá dầu ở mức 70 USD/thùng”. Mặc dù Nga chưa tỏ ra thiếu khả năng đối phó với các biến động lớn từ bên ngoài, nhưng nguy cơ vẫn rất lớn. Dòng vốn chảy khỏi nền kinh tế ra nước ngoài đã tăng gấp đôi trong hai năm nay, có thể lên tới 20 tỷ USD. Nhiều nhà kinh tế cho rằng vấn đề kiểm soát dòng vốn có thể sẽ lại được đề cập đến trong thời gian tới.
