Sự vắng bóng của lãnh tụ tối cao Iran giữa xung đột với Israel

Trước sự theo dõi của cả nước, người dẫn chương trình trên truyền hình nhà nước Iran đã đặt câu hỏi mà rất nhiều người dân Iran - từ giới tinh hoa chính trị đến người dân - đang thắc mắc.

“Mọi người rất lo lắng về lãnh tụ tối cao. Ông có thể cho chúng tôi biết lãnh tụ thế nào không?”, người dẫn chương trình nói với một viên chức từ văn phòng của Đại giáo chủ Ali Khamenei, lãnh tụ tối cao Iran, vào ngày 24/6.

Người dẫn chương trình cho biết người xem đã gửi một loạt tin nhắn để thắc mắc cùng một câu hỏi. Tuy nhiên, viên chức Iran, ông Mehdi Fazaeli, người đứng đầu văn phòng lưu trữ của Đại giáo chủ Khamenei, đã không đưa ra câu trả lời trực tiếp.

Thay vào đó, ông Fazaeli cho biết ông cũng đã nhận được nhiều câu hỏi từ các quan chức và những người khác lo lắng về lãnh tụ tối cao sau chiến dịch ném bom dữ dội của Israel và Mỹ vào Iran.

Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei đã không xuất hiện trước công chúng hoặc không có thông tin gì trong gần một tuần, bất chấp cuộc xung đột mà Iran đang phải đối mặt.

Chỉ  trong vài ngày qua, Mỹ đã ném bom 3 cơ sở hạt nhân của Iran. Iran trả đũa bằng cách bắn tên lửa đạn đạo vào căn cứ quân sự của Mỹ tại Qatar. Sau đó, Iran và Israel đã đồng ý ngừng bắn vào ngày 24/6.

Trong suốt thời gian đó, lãnh tụ Khamenei - người mà các quan chức cho biết đã trú ẩn trong một boongke và tránh giao tiếp qua thiết bị điện tử để ngăn chặn các nỗ lực ám sát nhằm vào ông - vẫn vắng mặt, không đưa ra bất kỳ tuyên bố công khai hoặc thông điệp được ghi âm nào.

Sự vắng mặt của lãnh tụ tối cao đã khiến mọi người dân Iran, từ những người trong cuộc đến công chúng, đều ngạc nhiên và đặt dấu hỏi.

Ông Mohsen Khalifeh, tổng biên tập của Khaneman, một tờ báo tập trung vào lĩnh vực bất động sản, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng "việc lãnh tụ Khamenei vắng mặt trong nhiều ngày đã khiến tất cả chúng tôi, những người yêu mến ông, rất lo lắng".

Là lãnh tụ tối cao, Đại giáo chủ Khamenei là người có tiếng nói cuối cùng về mọi vấn đề lớn của nhà nước Iran. Là tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, ông được kỳ vọng sẽ phê duyệt bất kỳ quyết định quân sự nào quan trọng như cuộc tấn công vào căn cứ của Mỹ hoặc thỏa thuận ngừng bắn với Israel.

Thỏa thuận ngừng bắn, do Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu và được Quốc vương Qatar làm trung gian, dường như đã được dàn xếp nhanh chóng. Tuy nhiên, các chỉ huy quân sự cấp cao và các quan chức chính phủ vẫn né tránh về việc họ đã gặp hay nói chuyện với lãnh tụ Khamenei trong những ngày gần đây.

Sự im lặng trước công chúng của lãnh tụ tối cao đã dẫn đến một loạt suy đoán và nghi ngờ: Đại giáo chủ Khamenei đã tham gia như thế nào vào các quyết định gần đây. Liệu có khó khăn tiềm ẩn hoặc sự chậm trễ nào trong việc tiếp cận ông? Ông có giám sát tình hình đất nước hàng ngày hay không? Ông có gặp vấn đề gì không?

Ông Hamzeh Safavi - nhà phân tích chính trị và là con trai của Tướng Yahya Safavi, một chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Cách mạng và là cố vấn quân sự hàng đầu của lãnh tụ Khamenei - cho biết các quan chức an ninh của Iran tin rằng Israel vẫn có thể cố gắng nhắm mục tiêu vào Đại giáo chủ Khamenei, ngay cả trong thời gian ngừng bắn. Vì vậy, ông cho biết, họ đang thực thi các biện pháp an ninh nghiêm ngặt, bao gồm việc hạn chế tiếp xúc với thế giới bên ngoài.

"Có một quan điểm thực tế đang được áp dụng để quản lý đất nước thoát khỏi cuộc khủng hoảng này", ông nói, bằng cách trao quyền cho các nhà lãnh đạo khác, như Tổng thống Masoud Pezeshkian.

Tuy nhiên, ông Safavi cho biết ông tin rằng lãnh tụ Khamenei đang cân nhắc các quyết định quan trọng từ xa.

Mặc dù vậy, một số người ủng hộ Đại giáo chủ Khamenei vẫn đăng bài trên mạng xã hội và nhắn tin cho nhau rằng, họ không thể cảm thấy Iran đã chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Israel cho đến khi họ nhìn thấy hoặc nghe tin từ lãnh tụ tối cao.

Ông Sanam Vakil, giám đốc phụ trách khu vực Trung Đông và Bắc Phi tại nhóm nghiên cứu Chatham House, cho biết sự vắng mặt của lãnh tụ tối cao Iran là điều đáng chú ý và là dấu hiệu cho thấy các nhà lãnh đạo Iran đang "vô cùng cẩn thận và chú trọng đến an ninh".

"Nếu chúng ta không thấy ông Khamenei trong lễ Ashura, một cuộc diễu hành tôn giáo quan trọng của người Hồi giáo Shi'ite được tổ chức tại Iran vào đầu tháng 7, đó là một dấu hiệu tiêu cực. Ông ấy phải xuất hiện", ông Vakil cho biết.