Quốc hội Mỹ có thể trao cho ông Biden công cụ mới để kiềm chế Trung Quốc

Theo Washington Post, các nghị sĩ Mỹ bắt đầu từ ngày 8/12 sẽ bỏ phiếu một dự luật quốc phòng mới. Dự luật này nhằm thiết lập một chương trình nhằm củng cố thế trận của Mỹ và các đồng minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và cấp ngân sách cho việc mở rộng hạm đội tàu ngầm tấn công mà Lầu Năm Góc đánh giá là cần thiết để kiềm chế sức mạnh hàng hải của Trung Quốc.

Ngoài ra, dự luật cũng thiết lập một vị trí điều hành an ninh mạng mới nhằm điều phối các hoạt động liên quan đến an ninh trong chính phủ và lập kế hoạch giúp Bộ Quốc phòng Mỹ ít phụ thuộc vào ngành sản xuất của Trung Quốc từ các thiết bị vi điện tử đến khẩu trang.

Các lãnh đạo quốc hội Mỹ đưa ra những đề xuất này cuối tuần trước trong bối cảnh Giám đốc Tình báo quốc gia John Ratcliffe mới đây cảnh báo Trung Quốc đang tiến hành một nỗ lực vận động hành lang cả bí mật và công khai chưa từng có tiền lệ để đảm bảo rằng chỉ những dự luật có lợi cho Bắc Kinh mới được thông qua. Giới chuyên gia nhận định, dự luật trên có thể coi là "khởi đầu quan trọng" và là dấu hiệu cho thấy quốc hội Mỹ ủng hộ chính quyền tiếp theo tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc.

Bonnie Glaser, Giám đốc Dự án Sức mạnh Trung Quốc tại Trung tâm Chiến lược và Quốc tế của Mỹ (CSIS), nhận định: "Quốc hội đang phát đi thông điệp rõ ràng (đến chính quyền tiếp theo): Hãy tiến lên".

Theo Washington Post, chương trình trọng tâm hàng đầu của dự luật quốc phòng trên là Sáng kiến răn đe Thái Bình Dương mới. Chương trình này nhằm đưa ra một phương thức tiếp cận mới của toàn khu vực nhằm kiềm chế tầm ảnh hưởng của Trung Quốc. Trong năm đầu tiên, chương trình này sẽ được tài trợ khoảng 2,2 tỷ USD, một phần rất nhỏ trong tổng ngân sách hơn 740 tỷ USD mà dự luật đề xuất. Chương trình nhằm mục tiêu nâng cao năng lực phòng vệ của Mỹ và các đồng minh trong khu vực. Tuy nhiên, các nghị sĩ thừa nhận rằng mức độ hiệu quả triển khai chương trình phụ thuộc phần lớn vào chính quyền tương lai của ông Biden.

Các chỉ huy và chuyên gia quân sự Mỹ đều cho rằng, kiềm chế Trung Quốc sẽ là một trong những thách thức đầu tiên và quan trọng nhất với chính quyền tương lai của ông Biden. Họ cho rằng, sự trỗi dậy của Trung Quốc đã tạo ra thách thức cả về kinh tế, quân sự và kỹ thuật cho Mỹ. Dự luật quốc phòng mới không chỉ nhằm tăng cường các khí tài quân sự của Mỹ nhằm kiềm chế tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh, mà còn là một phần trong nỗ lực nhằm bảo vệ sở hữu trí tuệ, hạn chế Trung Quốc tiếp cận nguồn lực của Ngân hàng thế giới (World Bank).

Với quốc hội Mỹ, các sáng kiến mới không chỉ được thúc đẩy bởi mong muốn củng cố vị thế của Washington, mà còn cho phép các nhà làm luật của nước này kiểm soát nhiều hơn cách thức cạnh tranh với Bắc Kinh. Dự luật yêu cầu bộ trưởng quốc phòng Mỹ phải báo cáo quốc hội trước tháng 2 năm sau về chính xác các nguồn lực mà Lầu Năm Góc cần để đạt được mục tiêu của Sáng kiến răn đe và đưa ra báo cáo định kỳ. Dự luật cũng yêu cầu Lầu Năm Góc thông báo cho Quốc hội ít nhất 90 ngày trước khi tìm cách giảm số binh sĩ Mỹ đóng tại Hàn Quốc xuống dưới 28.500 người.