Philippines khởi động quy trình luận tội Tổng thống
Điều khiến Chính phủ đương nhiệm Philippines lo ngại nhất đã xảy ra khi nghị sĩ Hạ viện Rodante Marcoleta đồng ý tiếp nhận đơn của luật sư Oliver Lozano kiện Tổng thống Arroyo gian lận trong bầu cử.
Theo luật Philippines, việc một nghị sĩ đồng ý tiếp nhận vụ kiện đã chính thức khởi động quy trình luận tội Tổng thống bắt đầu với việc một ủy ban sẽ được thành lập để quyết định liệu vụ kiện có đủ cơ sở hay không.
Nếu có đủ cơ sở, 250 thành viên Hạ viện sẽ tiến hành bỏ phiếu và chỉ cần 1/3 trong số này đồng ý, vụ việc sẽ được chuyển lên Thượng viện. Sau đó nếu được sự ủng hộ của Thượng viện, Tổng thống Arroyo sẽ phải ra trước tòa án và có thể bị phế truất.
Nghị sĩ Marcoleta, thành viên một đảng nhỏ ở Philippines, khẳng định đây là quyết định của riêng ông và không bị thế lực chính trị nào gây sức ép. Ông Marcoleta chấp nhận vụ kiện vì cho rằng bà Arroyo đã “phản bội niềm tin của công chúng”, một trong những cơ sở để có thể tiến hành quy trình luận tội Tổng thống.
Theo nghị sĩ Marcoleta, quy trình luận tội là cách duy nhất hiện nay để giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị, xã hội ngày càng trầm trọng sau khi Tổng thống Arroyo thừa nhận đã gọi điện cho một quan chức thuộc ủy ban bầu cử.
Dù Tổng thống Arroyo đã xin lỗi dân chúng và khẳng định không có ý làm sai lệch kết quả bầu cử, nhưng làn sóng chống đối bà đang lan rộng.
Nghị sĩ đối lập F. Escudero cho biết, việc ông Marcoleta tiếp nhận vụ kiện đặt Tổng thống Arroyo vào tình thế nguy hiểm, nhưng đây cũng là cơ hội giúp bà thoát khỏi bất kỳ âm mưu lật đổ nào thông qua quy trình luận tội, ít nhất trong 1 năm tới.
Theo luật, trong vòng 1 năm Hạ viện Philippines sẽ không chấp nhận thêm một vụ kiện nào nữa nhằm chống lại Tổng thống. Nếu việc luận tội lần này thất bại, Tổng thống Arroyo sẽ có nhiều thời gian để củng cố quyền lực và lấy lại lòng tin dân chúng.
Việc luận tội Tổng thống tại Philippines xảy ra gần đây nhất vào năm 2000 khi ông Joseph Estrada bị cáo buộc tham nhũng. Với nhiều đồng minh tại Thượng viện, việc luận tội thất bại, nhưng vào tháng 1/2001 Tổng thống Estrada vẫn bị lật đổ bởi cuộc nổi dậy do lực lượng quân đội hậu thuẫn. Bà Arroyo đã lên thay Tổng thống Estrada.
Ngoài việc có thể phải ra trước tòa án, điều khiến Tổng thống Arroyo rất lo lắng là sự trung thành của lực lượng quân đội. Theo các nhà phân tích chính trị Philippines, những vụ tai tiếng gần đây khiến một số sĩ quan quân đội cấp cao đã tỏ ra bất bình với Tổng thống Arroyo. Sau khi bà Arroyo thừa nhận giọng nói của mình trong cuốn băng gây tai tiếng, làn sóng bất bình trong quân đội càng thể hiện rõ.
Theo T.Đ
Tiền phong/Inq, AFP