Phép thử "Siêu thứ ba" của ông Trump và biến số khó lường từ bà Haley

Ngày 5/3, tổng cộng bang và vùng lãnh thổ Mỹ tổ chức bầu cử sơ bộ và họp đảng, nơi các cử tri đã bày tỏ quan điểm về ứng viên tổng thống của từng chính đảng mà họ ủng hộ.

Bên phía đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã "một mình một ngựa" tiến về phía trước và dự kiến sẽ trở thành đại diện của chính đảng này vào tháng 11 tới.

Ông Trump thắng ở mọi bang và vùng lãnh thổ, trừ Vermont, trước cựu đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikkey Haley. CNN nhận định việc ông đạt được chiến thắng áp đảo trong các cuộc bầu cử sơ bộ là một diễn biến hiếm gặp. Thông thường chỉ các ứng viên là tổng thống đương nhiệm mới đạt được những chiến thắng như vậy. 

"Phép thử" Siêu thứ ba đã mang lại thành công lớn cho ông Trump, cho thấy ông là ứng viên số 1 của đảng Cộng hòa, nhất là sau khi bà Haley thông báo sẽ rút khỏi cuộc đua tổng thống.

Diễn biến này đưa ông Trump tới gần hơn viễn cảnh sẽ tái đấu với Tổng thống đương nhiệm Joe Biden vào tháng 11 tới như những gì đã xảy ra vào năm 2020.

Nó cũng cho thấy sức hút của ông Trump với cử tri đảng Cộng hòa bất chấp những rắc rối pháp lý mà cựu tổng thống Mỹ vướng phải trong nhiều tháng qua.

Tuy nhiên, theo Newsweek, kết quả của ngày Siêu thứ ba cũng cho thấy rằng ông Trump cũng đối mặt với thách thức nhất định.

"Biến số" từ bà Haley

Bà Haley, một ứng cử viên có quan điểm ôn hòa hơn, đã nhận được hơn 2 triệu phiếu bầu vào ngày Siêu thứ 3 và vẫn đạt được khoảng 20-40% sự ủng hộ ở một số bang so với ông Trump.

Giờ đây, câu hỏi đặt ra là liệu ông Trump có thuyết phục được những cử tri ủng hộ bà Haley quay sang ủng hộ cho ông với tư cách ứng viên đảng Cộng hòa hay không. Mỗi phiếu bầu đều rất quan trọng nếu ông Trump muốn thắng ông Biden vào tháng 11, đặc biệt là ở các bang chiến địa, nơi mà đảng Dân chủ và Cộng hòa cạnh tranh nhau từng cử tri.

Theo The Hill, các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy tỷ lệ phần trăm đáng kể những người ủng hộ bà Haley ở các bang chiến địa như New Hampshire, Virginia và North Carolina khá hờ hững với ý tưởng sẽ bỏ phiếu ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống.

Điều đó mang lại một số hy vọng cho những người thuộc đảng Dân chủ ủng hộ ông Biden. Họ cho rằng ông Trump sẽ gặp thách thức để đoàn kết các cử tri Cộng hòa và giành được sự ủng hộ cần thiết để vượt mặt ông Biden.

Bà Haley đã bày tỏ quan điểm bà sẽ không ủng hộ ông Trump khi dừng chiến dịch tranh cử. Bà nói rằng cựu Tổng thống phải "tự kiếm phiếu bầu" từ những người không ủng hộ ông.

Chương trình nghị sự của 2 người có những điểm khác biệt nhất định và nó khiến nhóm ủng hộ bà Haley chia ra 3 xu hướng, theo giáo sư chính trị và quan hệ quốc tế tại Đại học Furman (Mỹ) Danielle Vinson.

Thứ nhất là những cử tri sẽ quay sang ủng hộ ông Trump vì không muốn đảng Dân chủ chiến thắng, thứ 2 là những người sẽ không chấp nhận chiến lược tranh cử của cựu tổng thống Mỹ. Nhóm còn lại có thể sẽ quyết định không đi bỏ phiếu vào tháng 11 hoặc quay sang ủng hộ một ứng cử viên độc lập.

"Câu hỏi sẽ là những người ủng hộ bà Haley ở các bang chiến địa sẽ làm gì. Ở những bang đó, cục diện cuộc bầu cử  tháng 11 có thể phụ thuộc vào họ và sự lựa chọn của họ", ông cho biết.

Ngày 5/3, chiến dịch tranh cử của ông Biden đăng một đoạn video quay hình những người ủng hộ bà Haley. Những người này nói rằng họ ủng hộ đảng Dân chủ chứ không ủng hộ ông Trump.

Trong một bài đăng trên X, Rufus Gifford, chủ tịch tài chính của chiến dịch tranh cử Biden/Harris năm 2024, viết: "Gửi những người ủng hộ bà Haley, chúng ta có thể không đồng ý về mọi vấn đề nhưng chiến dịch của ông Biden mở cửa chào đón tất cả những người muốn đưa đất nước chúng ta tiến lên phía trước. Hãy thoải mái nhắn tin cho tôi".

Ông Biden sau đó phát đi tuyên bố nói rằng chiến dịch của ông luôn có chỗ cho những người ủng hộ bà Haley. Ông thừa nhận có những vấn đề mà những người ủng hộ bà Haley và chiến dịch tranh cử của ông có thể không đồng tình nhưng cho biết họ nhất trí về "các vấn đề cơ bản".

Christopher Borick, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Muhlenberg (Mỹ), cho rằng những người ủng hộ bà Haley sẽ tiếp tục đóng một "vai trò quan trọng và có thể là yếu tố quyết định" trong kết quả của cuộc tổng tuyển cử ở các bang chiến địa.