Phanh phui thêm những tội ác của lính Mỹ trong chiến tranh VN (1)

Những bằng chứng bị che giấu

 

Đầu năm 1973, Chủ tịch Hội đồng tham mưu Liên quân Mỹ, tướng Creighton Abrams nhận được một báo cáo đặc biệt từ bộ phận điều tra về các tội ác của lính Mỹ trong chiến tranh Việt Nam. Báo cáo cho biết, một cuộc điều tra trong nội bộ lực lượng viễn chinh Mỹ đã tìm được nhiều bằng chứng xác thực khẳng định cáo buộc của một sỹ quan chỉ huy về những vụ tra tấn dã man do lực lượng của Lữ đoàn không vận 173 tiến hành đối với những người bị họ bắt giữ tại miền Nam Việt Nam.

 

Quả là một sự khó xử đối với giới lãnh đạo quân đội Mỹ, bởi vì nếu xử lý những kẻ tội phạm, lực lượng viễn chinh Mỹ sẽ bị mất uy tín không chỉ đối với người Việt Nam mà còn làm dấy lên làn sóng phản đối chiến tranh trong nước, nhưng nếu làm ngơ, tình hình thậm chí còn có thể diễn biến theo chiều hướng tồi tệ hơn.

 

Trong sự bối rối như vậy, các tướng lĩnh Mỹ đã bất ngờ tìm thấy tia hy vọng. Họ phát hiện ra trong hồ sơ dày 53 trang tài liệu tố cáo tội ác của lính Mỹ tại Việt Nam do trung tá về hưu Anthony B. Herbert công bố trước dư luận có nhiều điểm mập mờ, thiếu nhất quán. "Hồ sơ  … chứa nhiều chi tiết quan trọng [mà chúng ta có thể] dựa vào đó để hạ thấp uy tín của con người này [Anthony B. Herbert]; nếu điều đó là cần thiết, tôi xin tình nguyện nhận nhiệm vụ đó", chỉ huy trưởng Cơ quan điều tra tội phạm của Lục quân Mỹ, đại tá Henry H. Tufts viết trong báo cáo gửi cấp trên.

 

Mức độ tra tấn tù nhân vượt xa miêu tả của Herbert

 

Tới nay, các hồ sơ mới được giải mật cho thấy trong khi Lục quân Mỹ đã tìm mọi biện pháp để bôi nhọ trung tá Herbert, người đứng ra tố cáo các tội ác của lính Mỹ tại Việt Nam, thì các nhà điều tra quân sự đã phát hiện ra rằng hành động tra tấn, ngược đãi của các đơn vị lính Mỹ đã quá phổ biến và có mức độ hơn cả những gì ông đã mô tả. Hầu hết các tội ác đó đều không được đưa ra công luận và trong số các  thủ phạm gây ra chúng, chỉ có rất ít kẻ bị trừng phạt.

 

Nhân viên dưới quyền đại tá Tuft đã tìm ra nhiều bằng chứng cho thấy những binh lính làm nhiệm vụ hỏi cung thường xuyên đánh đập, tra tấn tù binh bằng sốc điện và bơm nước vào cổ họng để mô phỏng cảm giác chết đuối giả trong khi lấy lời khai. Trong một số trường hợp, những người bị bắt đã bị chấn động mạnh về thần kinh, mất ý thức và sau đó chết trong phòng giam. Nhóm điều tra cũng xác định được 29 thành viên của Lữ đoàn 179 đã có các hành vi tra tấn tù nhân, trong đó 15 tên đã nhận tội, nhưng chỉ 3 tên bị xử lý bằng hình thức bồi thường tiền mặt hoặc giáng cấp. Không có đối tượng nào bị kết án tù.

 

Tài liệu về các hành động bôi nhọ người đứng ra tố cáo tội ác của lính Mỹ được xếp trong hồ sơ tuyệt mật của Lầu Năm Góc, dày hơn 9.000 trang, do một bộ phận chuyên trách điều tra về các tội ác chiến tranh của Lục quân thu thập từ đầu những năm 1970. Chúng cũng chứa đựng nhiều báo cáo chi tiết về 140 trường hợp tra tấn, ngược đãi tù nhân tại Việt Nam, trong đó 127 vụ liên quan đến Lữ đoàn không vận 173.

 

Bộ phận chuyên trách này được thành lập sau khi nhà báo Mỹ Seymour Hersh vạch trần tội ác của lính Mỹ trong vụ thảm sát dân thường tại Mỹ Lai. Phóng sự điều tra của Seymour Hersh được coi như tiếng chuông cảnh tỉnh Nhà Trắng về những tiết lộ có thể làm cho họ "khó chịu" về sau.

 

Nhưng trên thực tế, hồ sơ của cơ quan điều tra không thống kê được hết các vụ tra tấn của lính Mỹ trong chiến tranh Việt Nam, mà chỉ liên quan tới những trường hợp đã được báo cáo lên chỉ huy cấp cao hoặc thu hút được sự chú ý đặc biệt của văn phòng Bộ tham mưu Lục quân, hoặc do Tuft đưa về nhà riêng nghiên cứu. Tuy vậy cho tới nay đó cũng là những tư liệu lớn nhất về khía cạnh này của cuộc chiến được công bố.

 

Thiếu tướng về hưu John H. Johns, một cựu chiến binh Việt Nam từng làm việc trong bộ phận điều tra, cho biết các hồ sơ này cung cấp nhiều bài học quan trọng trong việc xử lý các hành động ngược đãi tù nhân tại Iraq. "Nếu chúng ta chỉ coi đó là những hành động cá biệt, như chúng ta từng làm trong chiến tranh Việt Nam, như chúng ta đang làm với Abu Ghraib và các hành động tội ác khác, chúng ta sẽ không bao giờ giải quyết được tình hình", tướng John, năm nay đã 79 tuổi, phát biểu.

 

Kẻ điều tra vụ thảm sát Mỹ Lai từng gây tội ác chiến tranh

 

Anthony Herbert

Người đứng ra tố cáo các tội ác của lính thuộc Lữ đoàn không vận 173, trung tá Anthony Herbert, là một trong những sỹ quan được tặng thưởng nhiều huân chương nhất của Mỹ trong chiến tranh Triều Tiên. Sau khi cuộc chiến này kết thúc, ông gia nhập lực lượng đặc nhiệm Mỹ và trở thành giáo viên huấn luyện. Đầu năm 1969, ông  được giao chỉ huy một tiểu đoàn trong Lữ đoàn không vận số 173. Lữ đoàn này đóng căn cứ tại Bình Định. Trong vòng 2 tháng đầu tiên chỉ huy, tiểu đoàn của ông đã chạm trán với quân giải phóng nhiều hơn tất cả các đơn vị khác.

 

Thế nhưng ngày 4/4/1969, Herbert đột nhiên bị cách chức với lý do không hoàn thành nhiệm vụ. Sau này ông báo cáo với các nhân viên của Cơ quan điều tra tội phạm rằng trước đó ông đã thông báo lên cấp trên về những tội ác mà mình từng chứng kiến.

 

Theo lời khai của Herbert, tháng 2/1969, quân đội miền Nam đã xử tử nhiều người bị chúng bắt giữ trước sự thờ ơ của cố vấn Mỹ. Một trong những nạn nhân đó đã bị cắt cổ, trong khi con trai của chị vẫn bắm chặt lấy ống quần của mẹ. Các nhân viên điều tra sau này đã xác định được rằng trong vụ thảm sát đó có ít nhất 8 người bị giết hại.

 

Mấy tháng sau, Herbert chứng kiến lính Mỹ và miền Nam tra tấn một thiếu nữ bằng sốc điện và một người đàn ông bằng cách bơm nước vào cổ họng. Herbert cũng kể lại ông từng có mặt khi các nhân viên hỏi cung đánh đập dã man hai phụ nữ Việt Nam bị chúng giam giữ trong các container bằng kim loại. Hầu hết các vụ việc trên đều đã được ông báo cáo lên đại tá Ross Franklin, Lữ đoàn phó. Khi được báo cáo về các hành động này, tướng William C. Westmoreland, chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, đã ra lệnh cho Tuft thành lập gấp một lực lượng chuyên trách để điều tra, nhưng không dẫn đến kết quả nào hết. Không có ai bị đưa ra toà xét xử.

 

(Còn tiếp) 

Ngọc Nhàn

Theo Los Angeles Times