"Nổi loạn" trong đảng Cộng hòa Mỹ

Cùng lúc tại nước Mỹ có hai dự luật liên quan đến chiến dịch chống khủng bố đang chờ được thông qua. Dự luật thứ nhất ủng hộ việc thành lập tòa án binh để xét xử nghi phạm khủng bố tại nhà tù Guantanamo. Dự luật thứ hai kêu gọi dành cho nghi phạm khủng bố bị bắt một số quyền về pháp lý phù hợp với công ước quốc tế. Tổng thống Bush ủng hộ dự luật thứ nhất trong khi lại tuyên bố sẽ "ngăn cản" dự luật còn lại. Điều đáng nói là trong khi dự luật được ông Bush ủng hộ bị chỉ trích nhiều thì dự luật còn lại "đang từng bước được thông qua".

Hôm 14/9, Ủy ban Quân vụ Thượng viện đã bỏ phiếu ủng hộ dự luật tăng quyền được bảo vệ cho nghi phạm khủng bố đang bị giam giữ, với tỷ lệ 15 phiếu thuận, 9 phiếu chống. Hãng tin AP đã dùng từ "nổi loạn" để chỉ Ủy ban Quân vụ Thượng viện và cú sốc mà họ mang tới cho ông Bush.

Không "nổi loạn" sao được khi nhiều người ủng hộ dự luật là những nhân vật có uy tín của đảng Cộng hòa, một số từng ủng hộ ông Bush hết mình trong các chính sách về an ninh và ngoại giao. Theo AP thì trong số những đảng viên Cộng hòa "nổi loạn" có cựu Ngoại trưởng C.Powell, các thượng nghị sĩ J.Warner, J.McCain, L.Graham và S.Collins.

Dù cuộc bỏ phiếu chưa thể biến dự luật kia thành luật nhưng đây vẫn là một diễn biến mà ông Bush không trông đợi. "Tôi sẽ phản đối bất cứ dự luật nào không cho phép chương trình này (ý đề cập tới việc thành lập tòa án binh) được thực hiện với một hành lang pháp lý rõ ràng", AP dẫn lời phản ứng của ông Bush về cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện. Phản ứng này cùng với kết quả của cuộc bỏ phiếu trước đó đã phản ánh tình trạng lục đục trong nội bộ đảng Cộng hòa, khi mà cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ không còn xa. Các nhà phân tích cảnh báo tình trạng lục đục này có thể khiến các ứng viên Cộng hòa không có thời gian để vận động tranh cử và sẽ đối đầu với nhiều bất trắc khi cuộc bầu cử diễn ra vào tháng 11 tới.

"Thế giới bắt đầu nghi ngờ vào những nguyên tắc đạo đức trong cuộc chiến chống khủng bố của chúng ta", tướng về hưu Powell phát biểu trên hãng tin CNN, giải thích cho quyết định "quay lưng" lại với Tổng thống Bush. Việc cùng lúc có hai dự luật đi theo hai hướng hơi khác nhau còn cho thấy nhiều mâu thuẫn trong cuộc chiến chống khủng bố của người Mỹ. Một bên là những người chủ trương "bảo vệ các giá trị đạo đức cơ bản trong chiến dịch chống khủng bố" như ông Powell, một bên lại hối thúc áp dụng các biện pháp mạnh tay để đối đầu với khủng bố.

Theo Thanh niên