Nhà khoa học Trung Quốc bị cáo buộc mang “nấm khủng bố” vào Mỹ

Theo các tài liệu truy tố được công bố vào ngày 3/6, Yunqing Jian, 33 tuổi, một nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Michigan, và bạn trai của cô, Zunyong Liu, 34 tuổi, đã bị cáo buộc nhiều tội danh, bao gồm âm mưu lừa đảo, buôn lậu hàng hóa vào Mỹ và khai báo gian dối với các nhà điều tra.

Liu đã nhập cảnh vào Mỹ tại sân bay Detroit vào tháng 7/2024. Các nhân viên hải quan đã phát hiện mẫu vật được cho là một loại nấm có tên Fusarium graminearum trong ba lô của Liu.

Đây là loại nấm có thể gây ra “bệnh cháy lá”, một loại bệnh ở lúa mì, lúa mạch, ngô và lúa.

Theo Cục Điều tra Liên bang (FBI), loại nấm này được phân loại trong tài liệu khoa học là "vũ khí khủng bố nông nghiệp tiềm tàng" và gây ra thiệt hại hàng tỷ USD mỗi năm.

Loại nấm này có thể gây nôn mửa, tổn thương gan và dị tật sinh sản ở người và gia súc, FBI cho biết thêm.

Tài liệu truy tố cho biết Liu và bạn gái đã nghiên cứu loại nấm gây bệnh khi còn là sinh viên đại học ở Trung Quốc. Từ năm 2023, Jian đã làm việc tại phòng thí nghiệm của Đại học Michigan.

Liu ban đầu nói với các cảnh sát rằng anh ta không biết các mẫu vật đó là gì và có ai đó đã đặt chúng trong ba lô của anh ta, nhưng sau đó Liu lại kể một câu chuyện khác.

“Liu khai rằng anh ta cố tình giấu các mẫu trong ba lô vì anh ta biết có những hạn chế đối với việc nhập khẩu các mẫu vật này. Liu xác nhận anh ta cố tình để các mẫu trong một cục khăn giấy để các nhân viên hải quan ít có khả năng tìm thấy và tịch thu chúng, và anh ta có thể tiếp tục nghiên cứu của mình tại Mỹ”, tài liệu cho biết.

Theo tài liệu truy tố, Liu cũng cho biết anh ta có kế hoạch sử dụng phòng thí nghiệm của Đại học Michigan để tiến hành nghiên cứu về loại nấm này. Khi các điều tra viên nói chuyện với Jian, cô phủ nhận việc biết bất cứ điều gì về việc hoạt động của Liu hoặc kế hoạch nghiên cứu mẫu vật.

Nhưng khi kiểm tra các thiết bị điện tử của Liu và Jian, các nhà điều tra đã phát hiện ra các tin nhắn WeChat từ năm 2022, trong đó họ thảo luận về việc đưa hạt giống vào Mỹ.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ không biết về vụ việc này.

“Chính phủ Trung Quốc luôn yêu cầu công dân Trung Quốc ở nước ngoài phải tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp và quy định của nước sở tại, đồng thời bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của họ theo luật pháp”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 4/6.

Đại học Michigan cho biết cơ sở này lên án “bất kỳ hành động nào nhằm gây hại, đe dọa an ninh quốc gia hoặc làm suy yếu sứ mệnh cộng đồng quan trọng của trường đại học”.

“Điều quan trọng cần lưu ý là trường đại học không nhận được bất kỳ khoản tài trợ nào từ chính phủ Trung Quốc liên quan đến nghiên cứu do những cá nhân bị cáo buộc thực hiện. Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật liên bang trong quá trình điều tra và truy tố đang diễn ra”, Đại học Michigan nhấn mạnh.