Nga-Ukraine lại bất đồng, khí đốt đến châu Âu ngừng trệ

Người dân nhiều nước Trung và Đông Âu tiếp tục phải chiến đấu với cái lạnh dưới 0 độ C

Công ty khí đốt quốc gia Naftogaz của Ukraine ngày hôm qua tuyên bố  sẽ cản trở hoạt động quá cảnh khí đốt qua lãnh thổ nước này vì tập đoàn dầu khí Gazprom của Nga đang áp đặt những điều kiện “không thể chấp nhận được” cho việc vận chuyển khí qua Ukraine. 

Trong khi đó, báo chí Nga dẫn lời Phó Chủ tịch Gazprom, ông Alexander Medvedev, nói: “Trong bối cảnh này, chúng tôi không thể vận chuyển khí qua lãnh thổ Ukraine. Phía Ukraine đã thông báo với chúng tôi rằng hệ thống vận chuyển khí đã được chuyển lại cho người tiêu dùng trong nước”. 

Từ Brussels (Bỉ), Chủ tịch Uỷ ban châu Âu (EC) Baroso đã bày tỏ sự thất vọng đối với cả hai bên. Còn phát ngôn viên của EC cho rằng tình hình này là không thể chấp nhận được.

Theo người phát ngôn EC, “có ít hoặc thậm chí là không có” khí đốt đến được châu Âu qua Ukraine. “Tình hình thực sự rất nghiêm trọng và cần được cải thiện nhanh chóng”, người phát ngôn nói.

EC cũng thúc giục Nga và Ukraine cho phép các giám sát viên EU được triển khai như một phần của thoả thuận giám sát lưu thông khí đốt qua Ukraine.

Trước đó, Nga thông báo đã nối lại một phần hoạt động cung cấp khí cho châu Âu qua Ukraine vào sáng qua, trong bối cảnh châu Âu đang báo động về tình hình an ninh năng lượng. Các nhà máy đã phải đóng cửa, trường học tạm ngừng và hàng nghìn người đã phải rời bỏ nhà cửa đi tránh rét do không có khí đốt trong tuần qua ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất tại Trung và Đông Âu. 

Vào lúc 7 giờ GMT, tức 10 giờ sáng Maxcơva, người ta đã thấy trên màn ảnh truyền hình Nga một kỹ thuật viên của tập đoàn Gazprom tại một trạm bơm khí đốt gần biên giới Ukraine. Nhân viên này được lệnh cho máy bơm hoạt động trở lại và anh đã ra ký hiệu thực hiện xong.

Tập đoàn Gazprom sau đó chính thức thông báo là đã cung cấp trở lại khí đốt cho châu Âu sau khi ngưng gần một tuần lễ. Tuy nhiên chưa hẳn là mọi việc được giải quyết tốt đẹp. Thủ tướng Vladimir Putin đã đưa ra một số chỉ thị về cách làm việc với Kiev. Theo ông, nếu một phần khí đốt chuyển sang châu Âu bị Ukraine lấy đi, thì Gazprom phải cắt giảm đi một lượng tương đương trong vòng 24 giờ.

Cuộc tranh chấp giữa Nga và Ukraine trên hồ sơ khí đốt vẫn còn nhiều điểm chưa giải quyết, trong đó quan trọng nhất là giá cả. Chưa có thoả thuận nào trên vấn đề này và cũng không có một cuộc thương lượng nào được dự kiến. Đối với Nga, họ khẳng định một cách đơn giản với Ukraine: nếu muốn có khí đốt thì hãy mua bằng với giá của châu Âu, tức là tăng lên đến 165%, so với giá ưu đãi trước đây.

Nguyễn Viết

Theo AFP, Reuters