Nga truy nã thẩm phán Tòa Hình sự Quốc tế ra lệnh bắt Tổng thống Putin

Theo dữ liệu của Bộ Nội vụ Nga, thẩm phán Tomoko Akane "bị truy nã theo điều khoản của Bộ luật hình sự Nga".

Tomoko Akane là thẩm phán thứ hai của Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) bị Nga truy nã.

Hồi tháng 6, Bộ Nội vụ Nga tuyên bố ông Rosario Salvatore Aitala, thẩm phán ICC, bị đưa vào diện truy nã theo điều khoản của Bộ luật hình sự Nga.

ICC ngày 17/3 đã phát lệnh bắt Tổng thống Vladimir Putin và Ủy viên của Tổng thống Nga về quyền trẻ em Maria Lvova-Belova với cáo buộc "trục xuất bất hợp pháp trẻ em và di chuyển bất hợp pháp trẻ em từ lãnh thổ Ukraine sang Nga".

Đây không phải lần đầu tiên ICC phát lệnh bắt một nguyên thủ quốc gia đang tại nhiệm, nhưng cơ quan này chưa từng có động thái như vậy với lãnh đạo của một nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Nga không lo lắng về lệnh bắt giữ của ICC đối với ông Putin. Nga coi lệnh bắt này là "vô hiệu và không thể chấp nhận được".

Moscow đã ký Quy chế Rome về ICC vào năm 2000, nhưng chưa bao giờ phê chuẩn để trở thành thành viên của tòa án này và cuối cùng rút lại việc ký kết vào năm 2016.

Ủy ban Điều tra Nga hồi tháng 3 thông báo sẽ mở cuộc điều tra hình sự nhằm vào các thẩm phán và công tố viên của ICC. Những người này gồm công tố viên Karim Ahmad Khan, thẩm phán Tomoko Akane, Rosario Salvatore Aitala và Sergio Gerardo Ugalde Godinez.

Ngày 19/5, Bộ Nội vụ Nga tiếp tục phát lệnh bắt giữ ông Karim Asad Ahmad Khan, luật sư người Anh hiện là công tố viên của ICC.

Moscow cáo buộc những thành viên này của ICC "có dấu hiệu vi phạm luật pháp Nga, tìm cách chống lại đại diện nước ngoài được bảo vệ theo luật pháp quốc tế, nhằm gây phức tạp quan hệ trên thế giới".

Đến ngày 21/5, Ủy ban Điều tra của Nga cho biết: "Hiện tại, cuộc điều tra đã thu thập đầy đủ bằng chứng để truy tố vắng mặt đối với công tố viên ICC Khan Karim Asad Ahmad và thẩm phán Rosario Salvatore Aitala".

Phản ứng về các động thái của Nga, ICC cho biết: "Chúng tôi thấy những biện pháp này không thể chấp nhận được. Tòa án sẽ không nao núng trong việc thực hiện nhiệm vụ hợp pháp của mình để đảm bảo trách nhiệm giải trình đối với các hành động nghiêm trọng gây quan ngại cho cộng đồng quốc tế".

Về lý thuyết, 123 quốc gia thành viên ICC có nghĩa vụ thực thi lệnh bắt giữ nếu Tổng thống Putin đặt chân lên lãnh thổ những nước này. Tuy nhiên, việc thực thi hay không tùy thuộc vào mỗi quốc gia với những lý do khác nhau. Đến nay, Đức đã công khai tuyên bố sẽ thực thi lệnh của ICC về việc bắt giữ ông Putin.

Nam Phi, một thành viên của ICC, khẳng định nước này sẽ không thực thi lệnh bắt giữ của ICC. Bộ trưởng Văn phòng Tổng thống Nam Phi, bà Khumbudzo Ntshavheniv, cho rằng bắt giữ ông Putin giống một lời "tuyên chiến" với Nga.