Nga - Mỹ đã quyết xong số phận Syria?

Mỹ nỗ lực ngoại giao chấm dứt xung đột Syria

Ngày 15/5, phát biểu khi đang ở thăm Jordan, ông Brett McGurk , đặc phái viên Mỹ trong liên quân quốc tế chống IS cho biết, việc dừng các hoạt động giao tranh tại Syria sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhóm đối lập hỗ trợ đối phó với IS.

“Một trong những lợi ích và quan trọng để có lệnh ngừng bắn tại Syria đó là không chỉ giúp làm hạ nhiệt cuộc nội chiến tại quốc gia này, giúp nhiều người có cơ hội sống sót và cuộc sống quay trở lại bình thường tại một số khu vực, mà còn giúp cho lực lượng đối lập ôn hòa có thể hỗ trợ hữu ích cho cuộc chiến chống IS. Lực lượng này rất muốn đối phó với IS nhưng họ không thể tham gia vì xung đột và giao tranh thường xuyên xảy ra với quân đội chính phủ”, ông Brett McGurk khẳng định.

Trong một động thái liên quan, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng đang có chuyến thăm Saudi Arabia nhằm thảo luận về các cuộc xung đột tại Syria, Lybia, Yemen trước thềm hội nghị quốc tế tại châu Âu về các cuộc xung đột này.

Phát biểu với báo giới trước chuyến đi, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết, cách duy nhất để giải quyết cuộc khủng hoảng phức tạp và nhiều biến động này là tập trung nỗ lực của tất cả các bên liên quan.

Điều mà chúng tôi đang có gắng làm hiện nay là xác định mối quan tâm của tất cả các bên và dung hòa chúng. Đây cũng chính là thách thức của Syria, một vấn đề phức tạp mà bất kỳ cuộc xung đột nào cũng phải giải quyết. Đưa Iran ngồi vào bàn đàm phán hay làm sao để Saudi Arabia, những nước thành viên còn lại của Hội đồng hợp tác vùng Vịnh và các nước khác ngồi vào bàn đàm phán cùng với Nga và chính phủ Syria sẽ là sự khởi đầu cho việc tìm kiếm một lối thoát cho cuộc khủng hoảng”, ông Kerry nói.

Chuyến công du lần này của Ngoại trưởng John Kerry diễn ra trong bối cảnh Mỹ vẫn đang nỗ lực tìm kiếm một sự hợp tác với Nga nhằm yêu cầu các bên ngừng bắn, thực thi thỏa thuận ngừng bắn cũng như tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc nội chiến kéo dài hơn 5 năm qua tại Syria.

Số phận Syria đã được quyết định?

Thời gian gần đây, ngoài sự nỗ lực của Mỹ trên bàn đàm phán ngoại giao, Nga cũng đang không ngừng gia tăng ảnh hưởng của mình để cứu lệnh ngừng bắn tại Syria. Moskva và Washington hiện nay đã từng bước bỏ qua những đối đầu, căng thẳng để cùng nhau đi đến những quyết định chung.

Trước chuyến công du kéo dài 2 tuần tới một loạt nước vùng Vịnh, châu Âu và Đông Nam Á, ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có chuyến thăm Paris. Trong bài phát biểu của mình, nhà ngoại giao Mỹ đã nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của Nga trong việc giải quyết vấn đề ngừng bắn và thỏa thuận hòa bình tại Syria.

“Chúng ta phải có trách nhiệm chắc chắn rằng phe đối lập tuân thủ điều này, Nga và Iran có trách nhiệm đảm bảo để chính quyền Assad tuân thủ”, ông Kerry nói.

Không lâu sau đó, trong bài phỏng vấn với hãng Reuters, Ngoại trưởng Mỹ tiếp tục khẳng định, Mỹ, Nga và Iran sẽ gây áp lực lên chính phủ Syria và các chiến binh ở Damascus nhằm buộc họ phải tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn.

“Chúng tôi (Mỹ) chịu trách nhiệm để phe đối lập Syria đảm bảo tuân thủ nó (thỏa thuận ngừng bắn), còn phía Nga và Iran có trách nhiệm “ép” Tổng thống Syria Bashar Assad đảm bảo tôn trọng thỏa thuận này”, Ngoại trưởng Mỹ cho biết.

Về phía Moskva, nước này cũng từng bước có chung quan điểm với Washington trong các vấn đề tại Syria.

Hãng thông tấn Reuters ngày 7/5 dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Nga cho biết lệnh ngừng bắn tạm thời ở thành phố Aleppo của Syria đã được Nga đàm phán kéo dài thêm 72 giờ.

“Để tình hình không trở nên tồi tệ hơn, theo sáng kiến của Moskva thỏa thuận ngừng bắn ở Aleppo và Latakia đã được gia hạn từ 0h ngày 7/5 đến 0h ngày 10/5”, thông báo của Bộ Quốc phòng Nga có đoạn viết.

Trong khi đó, tuyên bố chung Nga –Mỹ cũng khẳng định 2 bên sẽ tăng cường nỗ lực thuyết phục các bên tham chiến tuân thủ lệnh ngừng bắn.

“Chúng tôi quyết định tái khẳng định cam kết với ngừng bắn ở Syria và tăng cường nỗ lực đảm bảo thực hiện ngừng bắn trên cả nước. Chúng tôi yêu cầu các bên tham nhiến ngừng các cuộc tấn công vào dân thường, kể cả cơ sở hạ tầng của dân thường và các bệnh viện”, tuyên bố viết.

Cũng trong nỗ lực đưa lệnh ngừng bắn Syria “trở lại quỹ đạo”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 3/5 đã tiếp đặc phái viên Liên Hiệp Quốc về Syria Staffan de Mistura tại thủ đô Moskva. Ông De Mistura lưu ý cơ chế ngừng bắn mới cần có thiện chí chính trị của các bên tham chiến.

Nhận định về việc hợp tác của Nga-Mỹ, báo The Washington Post khẳng định, Moskva và Washington đang cố gắng chia cắt lực lượng đối lập và quân đội Syria bằng cách lập ra những “vùng an toàn” dành cho họ. Kế hoạch sẽ bắt đầu với những khu vực bên trong và xung quanh Aleppo trước khi mở rộng ra.

Trước đó, khi tình hình chiến trường Syria bước vào giai đoạn căng thẳng, ông Lavrov cũng tuyên bố sẵn sàng phối hợp cùng liên minh do Mỹ dẫn đầu đánh vào thành trì Raqqa của tổ chức IS.

“Chúng tôi sẵn sàng phối hợp hành động cùng Mỹ, vì Raqqa là khu phía đông của Syria, và liên quân chủ yếu hoạt động ở đây”, ông Larvov cho biết.

Trong một diễn biến có liên quan, phía Nga đã đưa ra những nhận định mang tính tổng kết về cuộc chiến tại Syria.

Từ những diễn biến trên có thể đặt ra giả thiết, với sự hợp tác ngày càng mạnh mẽ từ phía Nga và Mỹ, số phận của Syria đã được quyết định?

Theo Tuấn Hùng (Tổng hợp)

Đất Việt