Mỹ ủng hộ quyết định tòa quốc tế xét xử vụ Philippines kiện Trung Quốc
(Dân trí) - Việc Tòa án Trọng tài thường trực Liên hợp quốc (PCA) đồng ý xử vụ Philippines kiện Trung Quốc về chủ quyền Biển Đông được coi là đã mang lại chiến thắng vòng 1 cho Manila. Một số nước, trong đó có Mỹ, đã lên tiếng ủng hộ quyết định này của PCA, trong khi Bắc Kinh vẫn một mực phủ nhận quyền hạn của tòa án này.
Ngay sau khi PCA ra tuyên bố đồng ý xét xử vụ kiện, Mỹ là một trong số những nước đầu tiên lên tiếng ủng hộ quyết định này. Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết Mỹ hoan nghênh quyết định của PCA, đồng thời khẳng định việc PCA đưa vụ việc ra xét xử cho thấy sự liên hệ chặt chẽ giữa luật pháp quốc tế đối với những tranh chấp tại khu vực Biển Đông.
“Quyết định cho thấy những tuyên bố về chủ quyền không phải lúc nào cũng được chấp nhận mà phải phù hợp với luật pháp quốc tế”, người này cho biết thêm.
Phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ tại Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho biết việc đưa những tranh chấp ở Biển Đông ra xét xử là phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS). Những phán quyết cuối cùng của PCA sẽ phải được thi hành bởi cả hai nước Philippines và Trung Quốc.
Trong khi đó, Thượng nghĩ sĩ John McCain cũng lên tiếng ủng hộ quyết định của PCA. Ông cho biết Washington sẽ tiếp tục hỗ trợ các nước, trong đó có Philippines, giải quyết những đòi hỏi phi lý từ phía Trung Quốc về chủ quyền đối với các vùng biển và các bãi cạn.
Đồng tình với quan điểm của các quan chức Mỹ, ông Bonnie Glaser, một chuyên gia nghiên cứu Biển Đông thuộc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và Chiến lược ở Washington, nhận định quyết định mà PCA vừa đưa ra là “một cú sốc lớn” đối với Bắc Kinh khi bác bỏ những lập luận của nước này về chủ quyền.
Rõ ràng, việc CPA đồng ý đưa vụ kiện ra xét xử đã mang lại những lợi thế ban đầu cho phía Philippines. Trả lời phỏng vấn báo chí, đại diện Tòa án Tối cao Philippines cho biết: “PCA đã đồng ý xét xử vụ kiện mà Philippines đã đệ đơn từ đầu năm 2013. Điều này có nghĩa PCA sẽ xem xét lại khái niệm đường 9 đoạn mà Trung Quốc đưa ra cùng với tuyên bố phi lý về chủ quyền ở Biển Đông. Có thể coi đây là chiến thắng đầu tiên của Manila”.
Tháng 1/2013, Philippines đã kiện Trung Quốc ra tòa PCA vì những tuyên bố đơn phương của Bắc Kinh về chủ quyền đối với các vùng biển mà Manila khẳng định là vùng đặc quyền kinh tế của mình. Trung Quốc luôn một mực phủ nhận quyền hạn của PCA, cho rằng tòa án này không đủ thẩm quyền xét xử vụ kiện này.
Nhật Minh