Mỹ tuyên bố "không nhượng bộ một tấc ở Thái Bình Dương"

Phát biểu trong chuyến thăm tới Hawaii ngày 26/8, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết Washington hy vọng có thể hợp tác với Trung Quốc nhằm buộc nước này tôn trọng trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, ngay cả khi Bắc Kinh từng nhiều lần vi phạm các cam kết của họ và theo đuổi chính sách hiện đại hóa quân sự hung hăng.

Bộ trưởng Esper chỉ trích Trung Quốc không giữ cam kết về việc tuân thủ luật pháp, cũng như các quy tắc và chuẩn mực quốc tế. Ông chủ Lầu Năm Góc cáo buộc Bắc Kinh muốn triển khai sức mạnh trên toàn cầu.

“Để thúc đẩy chương trình nghị sự của Trung Quốc, Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc tiếp tục theo đuổi kế hoạch hiện đại hóa hung hăng với tham vọng trở thành lực lượng quân sự đẳng cấp thế giới vào giữa thế kỷ này”, ông Esper nói.

“Điều đó chắc chắn sẽ liên quan đến hành vi khiêu khích của quân đội Trung Quốc ở Biển Đông và biển Hoa Đông cũng như bất kỳ nơi nào mà chính quyền Trung Quốc xem là quan trọng đối với lợi ích của họ”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết thêm.

Tuy nhiên theo ông Esper, trong khi Mỹ hướng mục tiêu đến việc cản đà Trung Quốc, Washington vẫn hy vọng sẽ tiếp tục hợp tác với Trung Quốc để đưa Bắc Kinh “quay trở lại quỹ đạo gắn kết chặt chẽ hơn với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ”.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ gọi khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là “tâm chấn” của “cuộc cạnh tranh quyền lực với Trung Quốc”, mặc dù ông Epser thừa nhận rằng cùng với Nga, hiện diện của Trung Quốc bây giờ đã “phủ sóng” khắp thế giới, do vậy Mỹ cũng cần ứng phó với cả hai nước trên phạm vi toàn cầu.

“Mỹ có trách nhiệm dẫn đầu. Chúng tôi từ lâu đã là một quốc gia ở Thái Bình Dương, một quốc gia ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, ông Esper nhấn mạnh.

“Chúng tôi sẽ không nhường chỗ tại khu vực này, dù chỉ một tấc, cho bất kỳ quốc gia nào nghĩ rằng, thể chế chính quyền của họ, lập trường của họ về nhân quyền, chủ quyền, tự do báo chí, tự do tôn giáo, tự do hội họp, tất cả những điều đó, vượt trội hơn những gì mà phần lớn chúng ta chia sẻ”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết.

Tuyên bố của Bộ trưởng Esper được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng leo thang trong một loạt vấn đề, từ thương mại, công nghệ, dịch Covid-19, Hong Kong, Đài Loan cho tới các hoạt động quân sự gây tranh cãi của Trung Quốc tại Biển Đông.

Trong bài xã luận trên Thời báo Phố Wall ngày 24/8, Bộ trưởng Esper kêu gọi thế giới cần xem xét và chuẩn bị trước quá trình hiện đại hóa của quân đội Trung Quốc. Ông Esper cáo buộc quân đội Trung Quốc đe dọa hệ thống quốc tế cởi mở và tự do.

Ông Esper cảnh báo việc hiện đại hóa quân đội có thể giúp Trung Quốc “định hình lại trật tự quốc tế theo hướng làm tổn hại các quy tắc đã được chấp nhận trên toàn cầu” và làm ảnh hưởng tới chủ quyền của các nước khác.

Theo ông Esper, các động thái của Trung Quốc đã khiến Bộ Quốc phòng Mỹ lên các phương án đáp trả toàn diện và đẩy nhanh việc thực hiện Chiến lược Quốc phòng của Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijian chỉ trích bình luận của Bộ trưởng Esper là “vô căn cứ”, đồng thời nhấn mạnh cam kết hòa bình của Bắc Kinh. Theo ông Zhao, quân đội Trung Quốc đã tham gia hơn 20 chiến dịch gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc kể từ năm 1990 và điều động lực lượng gìn giữ hòa bình đông đảo nhất trong số 5 nước thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.