Mỹ thừa nhận Nga can thiệp hiệu quả và ít tốn kém tại Syria

Những đánh giá trên được đưa ra bất chấp những tuyên bố công khai của Tổng thống Mỹ Obama và giới chức Washington rằng, Nga triển khai chiến dịch với mục đích chủ yếu là hỗ trợ chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad và sẽ gặp khó khăn về chi phí. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thậm chí từng tuyên bố sự can thiệp của Nga “chắc chắn sẽ thất bại”.

“Tôi cho rằng không có gì để bàn cãi việc chính quyền Assad, với sự hỗ trợ quân sự của Nga, có thể đang trong trạng thái tốt hơn trước”, một quan chức cấp cao giấu tên trong chính phủ Mỹ khẳng định. Ngoài người này còn có 5 quan chức khác được hãng tin Reuters phỏng vấn có cùng quan điểm rằng chiến dịch của Nga đến nay là thành công nhất trong khi có mức chi phí khá thấp.

Dù vậy, giới chức Mỹ cũng nhấn mạnh rằng, Tổng thống Putin có thể phải đối diện với vấn đề nghiêm trọng nếu sự can thiệp của Nga vào Syria tiếp tục kéo dài.

Trên thực tế, kể từ khi các cuộc không kích diễn ra hôm 30/9, các lực lượng Nga chỉ chịu thương vong ở mức tối thiểu. Và bất chấp những khó khăn tài chính trong nước, chi phí cho chiến dịch tại Syria hoàn toàn trong tầm kiểm soát, với con số ước tính của các nhà phân tích vào khoảng 1-2 tỷ USD/năm. Ngân sách quốc phòng thường niên của Nga lên tới 54 tỷ USD, một quan chức tình báo Mỹ cho biết.

Việc giá dầu sụt giảm đang ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế Nga nói chung, nhưng đồng thời cũng giúp giảm chi phí chiến dịch quân sự của Nga, do chi phí nhiên liệu cho máy bay và tàu chiến ở mức thấp. Đồng thời, cuộc chiến cũng giúp Nga giải phóng kho bom thông thường, được cất trữ từ thời Liên Xô cũ.

Tổng thống Putin từng tuyên bố mục tiêu chiến dịch quân sự của Nga đó là giúp củng cố chính quyền Assad, và giúp họ chống lại các nhóm khủng bố. Đến nay Syria cùng các đối tác Iran đã giành được một số thắng lợi quan trọng để giành lại lãnh thổ.

Sự can thiệp của Nga cũng chặn đứng đà tấn công của phe đối lập Syria, giúp lực lượng thân Assad thực hiện các cuộc phản công. Trước khi Nga nhập cuộc, giới chức Mỹ và phương Tây từng nhận định chính phủ của ông Assad có vẻ ngày càng bị đe dọa.

Thay vì đẩy lùi phe đối lập, Nga có thể đang hài lòng với việc bảo vệ sự kiểm soát của chính quyền Assad với những khu vực tập trung đông dân cư then chốt, bao gồm những địa bàn có người thiểu số Alawite chiếm đa số, vị quan chức tình báo Mỹ nhận định.

Nga cũng đang tranh thủ chiến dịch tại Syria để thử nghiệm các vũ khí mới trong điều kiện thực chiến, và tích hợp chúng vào các chiến thuật của mình. Họ cũng đang nâng cao hiệu quả hoạt động của các máy bay không người lái do thám không vũ trang, vị quan chức Mỹ cho biết. “Nga không hề bước vào cuộc chiến một cách mù quáng, và họ đang thu được những lợi ích từ chi phí bỏ ra”.

Giành lợi thế ngoại giao

Sự can thiệp của Nga dường như cũng đã giúp họ giành lợi thế trên bàn đàm phán. Trong những tuần gần đây, Washington đã đối thoại nhiều hơn với Mátxcơva để tìm một giải pháp cho cuộc chiến, trong khi tạm gác yêu cầu ông Assad phải ra đi ngay lập tức để mở đường cho quá trình chuyển tiếp chính trị.

Ông Obama hôm 2/10 từng cho rằng Mátxcơva đang bị cuốn vào một cuộc phiêu lưu ở nước ngoài và sẽ bị cạn kiệt nguồn lực cũng như khiến quân đội sa lầy. “Nỗ lực của Nga và Iran nhằm vực dậy chính quyền Assad và làm yên lòng dân chúng sẽ chỉ khiến họ bị mắc kẹt trong vũng lầy và không hiệu quả”.

Mới đây hơn, hôm 1/12, người đứng đầu Nhà Trắng cũng tuyên bố Nga đang “bị sa lầy trong một cuộc nội chiến phe phái và gây tê liệt”.

Giới chức Mỹ đến nay chưa từng cho biết họ định nghĩa sự “sa lầy” của Nga tại Syria là thế nào. Nhưng ông Obama từng đề cập đến hậu quả lớn khi Liên Xô cũ điều quân vào Afghanistan năm 1979 và đóng tại đây suốt 10 năm.

Dù vậy, theo chính đánh giá của Washington, quân đội Nga hiện diện không nhiều tại Syria. Sự có mặt của họ chỉ bao gồm một cơ sở hải quân đã có từ lâu tại thành phố Tartus, một căn cứ không quân lớn gần thành phố cảng Latakia, và một căn cứ khác đang được mở rộng gần tỉnh Homs. Ngoài ra còn có một số điểm đóng quân nhỏ hơn.

Ước tính có khoảng 5000 binh sỹ và nhân viên quân sự Nga tại Syria, bao gồm các phi công, nhân viên kỹ thuật mặt đất, tình báo, các đơn vị an ninh bảo vệ căn cứ và các cố vấn cho lực lượng chính phủ Syria.

Thương vong của Nga tại Syria đến nay rất nhỏ, với con số chính thức chỉ có 3 binh sỹ tử trận. Ước tính của Mỹ cho rằng Nga có thể đã mất 30 người, nhưng ngay cả con số này cũng là rất thấp.

Vasily Kashin, một nhà phân tích của Trung tâm Phân tích Chiến lược và Công nghệ tại Mátxcơva, cho biết cuộc chiến Syria không gây ra áp lực tài chính nào cho Nga.

“Toàn bộ dữ liệu hiện có cho thấy mức độ hoạt động quân sự hiện tại hoàn toàn không đáng kể so với tình hình kinh tế và ngân sách Nga”, Kashin nói. “Chiến dịch có thể tiếp tục ở cường độ hiện tại từ năm này qua năm khác”.

Thanh Tùng

Tổng hợp