Mỹ nghi nhà nghiên cứu Trung Quốc trốn trong lãnh sự quán ở San Francisco

Reuters dẫn thông tin từ tòa án San Francisco ngày 23/7 cho biết, Juan Tang, một nhà nghiên cứu người Trung Quốc làm việc tại Đại học California, đã khai man thông tin trong hồ sơ xin thị thực tại Mỹ. Trong hồ sơ, bà Juan Tang nói rằng không phục vụ trong quân đội Trung Quốc, nhưng các nhà điều tra đã phát hiện các bức ảnh cho thấy người phụ nữ này mặc quân phục Trung Quốc. Giới điều tra Mỹ cũng phát hiện bà Juan là nhà nghiên cứu làm việc tại Đại học Quân Y của Không quân Trung Quốc.

Các điều tra viên FBI đã thẩm vấn bà Juan hôm 20/6, nhưng sau đó bà Juan đã đến lãnh sự quán Trung Quốc ở thành phố San Francisco và FBI tin rằng bà vẫn trốn ở đây kể từ đó. Lực lượng chấp pháp của Mỹ không thể đột kích vào một đại sứ quán hay lãnh sự quán của nước ngoài khi chưa được sự cho phép và một số quan chức ngoại giao cấp cao như đại sứ thường có quyền miễn trừ ngoại giao.

Hiện lãnh sự quán Trung Quốc ở San Francisco và bà Juan chưa bình luận về các thông tin trên. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng chưa đưa ra bình luận. Thông tin xuất hiện trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung leo thang căng thẳng gần đây.

Trong một động thái chưa từng có tiền lệ, giới chức Mỹ ngày 21/7 đã yêu cầu đóng cửa lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston, đề nghị các nhân viên ngoại giao tại đây rời đi trong vòng 72 giờ. Đến nay vẫn chưa rõ nguyên nhân thực sự khiến Washington đưa ra quyết định “gây sốc” này, song một số quan chức Mỹ nói rằng, lãnh sự quán Trung Quốc bị nghi là “trung tâm gián điệp” giúp Bắc Kinh thu thập các thông tin mật về quân sự, thương mại ở Mỹ.

Nhận định về động thái này của Mỹ, James Carafano, một chuyên gia về an ninh và đối ngoại tại tổ chức Heritage Foundation, cho biết với báo Nikkei Asian Review: “Thời điểm hành động cho thấy đây không phải sự việc ngẫu nhiên. Mỹ đang phát đi thông điệp rằng Trung Quốc đang vượt lằn ranh đỏ với các hành động gần đây”.

Thời gian gần đây, Mỹ liên tục giáng đòn trừng phạt Trung Quốc vì hàng loạt vấn đề từ Biển Đông đến Hong Kong và Tân Cương. Giữa tháng này, Mỹ lần đầu tiên gọi các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông là “phi pháp”, đồng thời tuyên bố sẵn sàng ủng hộ các nước chống lại sức ép từ Bắc Kinh.

Tổng thống Donald Trump cũng nhiều lần cảnh báo cắt đứt quan hệ kinh tế với Trung Quốc sau khi cáo buộc Bắc Kinh che giấu thông tin về đại dịch Covid-19 khiến dịch lây lan ra khắp thế giới. Trung Quốc đã bác bỏ những cáo buộc này và cũng ban bố các lệnh trừng phạt trả đũa. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng, Bắc Kinh sẽ chưa có những động thái đáng kể khiến quan hệ song phương leo thang căng thẳng hơn nữa cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới.