Mỹ: Nga thử tên lửa hành trình, vi phạm hiệp ước vũ khí

Phát hiện được đưa ra trong một bản báo cáo năm 2014, kết luận rằng Nga đãȠvi phạm Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF), vốn cấm Nga sở hữu hoặc sản xuất tên lửa hành trình với tầm xa từ 500-5.500km.

Đây là cáo buộc nghiêm trọng nhất về vi phạm hiệp ước kiểm soát vũ khí mà chính của Tổng thống Mỹ Obɡma đưa ra đối với Nga, trong bối cảnh quan hệ Nga-Mỹ căng thẳng nhất kể từ sau Chiến Tranh Lạnh khi Mỹ cáo buộc Nga hỗ trợ cho quân nổi dậy ở Ukraine và Nga quyết định cho “kẻ tội đồ của nước Mỹ”, cựu nhà thầu tình báo Mỹ Edward J. Snowden được tị nạn.ȼ/p>

Hiệp ước 1987 cấm các tên lửa tầm trung, các tên lửa được định nghĩa là tên lửa đạn đạo hoặc tên lửa hành trình được phóng từ mặt đất, có tầm xa từ 500-5.500km. Hiệp ước được ký giữa Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và lãnh đạo Liên Xô ɣũ Mikhail S. Gorbachev, đã giúp khép lại Chiến tranh Lạnh và được cho là “hòn đá tảng” trong nỗ lực kiểm soát vũ khí Nga-Mỹ.

Hồi tháng 1 năm nay, tờ New York Time đưa tin rằng giới chức Mỹ đã thông báo cho các đồng minh NATO về việɣ Nga thử tên lửa hành trình được phóng từ mặt đất, làm dấy lên lo ngại về vi phạm Hiệp ước INF của Nga. Tuy nhiên, khi đó Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chính quyền Obama chưa sẵn sàng tuyên bố đây là sự vi phạm đối với hiệp ước.

Song gần đây “Mỹ đã xác định rằng Liên bang Nga đã vi phạm trách nhiệm của mình theo hiệp ước INF, theo đó không sở hữu, sản xuất hoặc bắn thử tên lửa hành trình được phóng từ mặt đất, với tầm xa 500-5.500km hay không sở hữu sản xuất các bệ phóng những tên lửɡ như thế”, - trích báo cáo hàng năm của Bộ Ngoại giao Mỹ về việc thực hiện của quốc tế đối với các thỏa thuận kiểm soát vũ khí, dự kiến sẽ sớm được công bố.

Trong thư gửi ông Putin, ông Obama cũng nhấn mạnh đến vấn đề trên. Mỹ dự kiến cũng sẽ thảo luận về vấn đề với Nga trong một cuộc đối thoại cấp cao giữa hai nước. Ngoại trưởng Mỹ Kerry đã đưa ra thông điệp tương tự trong cuộc điện đàm hôm chủ nhật với Ngoại trưởng Nga Lavrov.

Giới chức Mỹ từ chối cho biết cácȠbước tiếp theo Mỹ có thể đưa ra, nhưng giới chuyên gia cho rằng Mỹ có thể muốn Nga cam kết không triển khai hệ thống tên lửa trên và cho phép thanh sát để chứng minh tên lửa hành trình và bệ phóng của nó đã bị phá hủy.

Giới chuyên gia cũng cho rằng do tên lửa này nhỏ, nên dễ được che giấu. Việc loại bỏ hoàn toàn tên lửa này vô cùng khó khăn.

Còn giới chức chính quyền Obama cũng tin rằng tên lửa hành trình chưa được triển khai và cho biết có nhiều biện pháp để người Nga phải giải quyết vấn đề này.

Vũ Quý

Tổng hợp