Mỹ mở lại đại sứ quán tại Ai Cập dù bạo lực bùng phát

Trước đó đại sứ quán của Mỹ tại Cairo đã phải đóng cửa sau khi biểu tình và bạo lực bùng phát tại khu vực quảng trường Tahrir, một địa điểm có tính biểu tượng của những người chống đối chính quyền tại Ai Cập và cũng rất gần đại sứ quán Mỹ.

Trong những tuần gần đây, khu quảng trường này lại trở thành nơi tụ tập biểu tình ngồi của những người ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Mohammed Morsi.

Tuy nhiên từ sáng sớm qua căng thẳng bắt đầu bùng phát giữa lúc thứ trưởng ngoại giao Mỹ William Burns đang có chuyến công du Ai Cập và chuẩn bị gặp gỡ các lãnh đạo của chính phủ chuyển tiếp, quân đội, lãnh đạo các phe phái chính trị cùng các tổ chức dân sự.

Chuyến thăm kéo dài 2 ngày của ông Burns sẽ “khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với người dân Ai Cập, kêu gọi chấm dứt hoàn tòan bạo lực và ủng hộ một quá trình chuyển tiếp dẫn tới sự hình thành một chính phủ dân sự được bầu cử dân chủ gồm nhiều đảng phái”, thông báo của Bộ ngoại giao Mỹ trước đó cho biết.

Tuy vậy, theo thông tin mới nhất từ BBC, đến nay ông Burns mới chỉ hội đàm với các nhà lãnh đạo lâm thời của Ai Cập, trong khi bị các phe phái chủ chốt khác, trong đó có phong trào Anh em Hồi giáo của ông Morsi từ chối tiếp xúc.

Giữa lúc đó, bạo lực trên đường phố Cairo đã bất ngờ bùng phát khi cảnh sát dùng hơi cay để đẩy lùi người biểu tình và bị đáp lại bằng gạch đá. Đụng đổ xảy ra một tuần sau khi hơn 50 người ủng hộ ông Morsi thiệt mạng trong trận chiến với các binh sỹ bên ngoài doanh trại Lực lượng vệ binh cộng hòa, nơi ông Morsi được cho là đang bị giam giữ.

Tâm lý chống Mỹ

Bạo loạn ngày thứ Hai nổ ra sau khi hàng trăm người biểu tình giận dữ phong tỏa cây cầu 6/10. Cây cầu sau đó được lưu thông trở lại mà không có thông tin về thương vong.

Trước đó, một đám đông những người ủng hộ ông Morsi cũng tuần hành bên ngoài đền thờ Hồi giáo Rabaa al-Adawiya, nơi họ đã liên tục tụ tập để yêu cầu phục chức cho ông Morsi.

“Hãy ra đây, Sisi”, một số người hét tên của người đứng đầu các lực lượng vũ trang Ai Cập, tướng Abdel Fattah al-Sisi, người chỉ đạo vụ lật đổ ông Morsi.

Trong khi đó, các quan chức cho biết những kẻ tình nghi là phiến quân Hồi giáo đã tấn công một chiếc xe buýt chở công nhân tới một nhà máy xi măng ở phía Bắc Sinai, khiến 3 người thiệt mạng và 14 người bị thương.

Ông William Burns đã gặp gỡ Tổng thống lâm thời Adly Mansour, thủ tướng Hazem al-Beblawi và tướng al-Sisi. Quan chức cấp cao nhất của Washington tới Cairo sau cuộc chính biến đã miêu tả những sự kiện trên là “cơ hội thứ hai để hiện thực hóa cam kết của cách mạng”, vốn đã lật đổ chế độ độc tài của cựu Tổng thống Hosni Mubarak năm 2011.

Ông Burns cũng kêu gọi quân đội tránh “bất kỳ đợt bắt bớ có động cơ chính trị nào”, và rằng Mỹ vẫn giữ nguyên cam kết với một Ai Cập “ổn định, dân chủ, đa đảng phái và khoan dung”. Nhưng ông khẳng định Mỹ “không tới đây để thuyết giảng bất kỳ ai. Chúng tôi sẽ không tìm cách áp đặt mô hình của mình với Ai Cập”.

Bình luận của phái viên Mỹ được đưa ra giữa lúc các phóng viên cho biết, tâm lý chống Mỹ đang ngày càng lan rộng giữa những người Ai Cập ở cả hai phe chính trị.

Dù có kế hoạch gặp gỡ nhiều lãnh đạo các đảng phải, các nhóm xã hội và doanh nhân, nhưng ông Burns đã bị đảng Salafi al-Nour, một đảng có tư tưởng cực kỳ bảo thủ từ chối. Phong trào Tamarod (nổi loạn), những người khơi mào cho các biểu tình chống ông Morsi cũng cho biết đã từ chối lời mời gặp ông Burns. Phong trào Anh em Hồi giáo cũng tuyên bố không có kế hoạch gặp vị thứ trưởng ngoại giao Mỹ.

Thanh Tùng
Tổng hợp