Mỹ hỗ trợ Việt Nam công nghệ tìm kiếm liệt sỹ hy sinh trong chiến tranh

Tại cuộc gặp gỡ báo chí vào chiều 10/3, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper và Tổng giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) Samantha Power đã đề cập đến nhiều lĩnh vực hợp tác giữa hai nước, trong đó có khắc phục hậu quả chiến tranh. Cuộc họp báo diễn ra khi bà Samantha Power có chuyến thăm tới Việt Nam.

Đại sứ Knapper cho biết việc khắc phục hậu quả chiến tranh, bao gồm tìm kiếm quân nhân mất tích và xử lý các khu vực bị nhiễm dioxin, là một trong những lĩnh vực mà phía Mỹ hết sức quan tâm. Ông khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục tăng cường nỗ lực phối hợp với Việt Nam để giải quyết những vấn đề còn tồn tại sau chiến tranh.

"Chúng tôi sẽ mang những công nghệ tốt nhất, tiên tiến nhất đến Việt Nam, cho chính phủ Việt Nam, cho cơ quan y tế tại Việt Nam, cơ quan giám định tại Việt Nam để có thể khai thác những công nghệ khớp với những mẫu ADN mà chúng ta phát hiện được, với hy vọng giúp người dân Việt Nam tìm được con em mình đã hy sinh trong chiến tranh", ông Knapper cho biết.

Bên cạnh đó, ông Knapper nói rằng cần phải khai thác những cơ sở dữ liệu sẵn có và Mỹ sẽ cho phép các nhà nghiên cứu Việt Nam tiếp cận với nguồn dữ liệu do Mỹ phát triển và sở hữu. Đây có thể là cơ sở dữ liệu của chính phủ Mỹ hoặc các tổ chức nghiên cứu của Mỹ.

"Chúng tôi cũng mong muốn các nhà nghiên cứu tại Việt Nam có thể khai thác những dữ liệu này để từ đó có thể xác định được hài cốt liệt sĩ đã hy sinh trong chiến tranh Việt Nam", ông Knapper nói thêm.

Theo Đại sứ Knapper, việc tìm kiếm quân nhân mất tích là quá trình tốn nhiều thời gian, tuy nhiên đây là lĩnh vực mà chính phủ Mỹ và USAID có cam kết hết sức mạnh mẽ.

Tổng giám đốc USAID Samantha Power cho biết Mỹ cảm thấy có trách nhiệm và gắn bó với Việt Nam khi hợp tác sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trong đó có khắc phục hậu quả chiến tranh. Tổng Giám đốc USAID nhắc lại ngày đầu tiên trong chuyến đi của bà đến Việt Nam là tới thăm sân bay Biên Hòa, nơi Mỹ đang có các hoạt động để giải quyết những vấn đề còn tồn tại sau chiến tranh.

Ngày 7/3, Tổng Giám đốc USAID, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Hoàng Xuân Chiến cùng nhau công bố một hợp đồng mới trị giá 73 triệu USD để xử lý và làm sạch đất tại sân bay Biên Hòa, đồng thời khánh thành một công viên mới trên diện tích đất vừa được USAID xử lý sạch dioxin và bàn giao lại cho Bộ Quốc phòng Việt Nam với hỗ trợ từ Bộ Quốc phòng Mỹ.

Theo hợp đồng, công ty xử lý môi trường của Mỹ là Nelson Environmental Remediation USA sẽ thiết kế, xây dựng và vận hành một khu xử lý để làm sạch đất và trầm tích ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa. Dự án xử lý dioxin tại sân bay Biên Hòa có quy mô gấp gần 4 lần so với dự án xử lý dioxin tại sân bay Đà Nẵng đã được USAID và Bộ Quốc phòng Việt Nam hoàn thành vào năm 2018.

Ngoài khắc phục hậu quả chiến tranh, bà Samantha Power cho biết USAID đang phối hợp với các đối tác để hỗ trợ Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như biến đổi khí hậu, ứng phó dịch bệnh, bảo vệ môi trường, tăng cường thương mại đầu tư…

Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, Tổng Giám đốc USAID đã có cuộc gặp với Thủ tướng Phạm Minh Chính vào chiều 10/3. Thủ tướng nhấn mạnh quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư là một trụ cột quan trọng trong quan hệ hai nước, hoan nghênh USAID tiếp tục tăng ngân sách hỗ trợ phát triển cho Việt Nam, đề nghị USAID tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh, đặc biệt là tẩy độc da cam/dioxin, rà phá bom mìn; đẩy mạnh hợp tác trong ứng phó với biến đổi khí hậu, y tế, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, hỗ trợ đại học Fulbright Việt Nam trở thành trung tâm đào tạo tầm cỡ khu vực; thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Bà Samantha Power khẳng định đã có một chuyến thăm Việt Nam rất thành công, ấn tượng. Tổng Giám đốc USAID cảm ơn Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương của Việt Nam đã hợp tác chặt chẽ với USAID để triển khai hiệu quả các dự án do Hoa Kỳ tài trợ, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác, hỗ trợ Việt Nam, nhất là trong những lĩnh vực Thủ tướng đã cho ý kiến.

Hai bên cũng trao đổi về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu. Bà Samantha Power khẳng định đây là vấn đề ưu tiên hàng đầu của Chính quyền Tổng thống Joe Biden và cũng là một trong những nội dung mà USAID ưu tiên thúc đẩy hợp tác với Việt Nam. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị USAID ưu tiên hỗ trợ giảm thiểu tác hại của biến đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long, khu vực chịu ảnh hưởng biến đổi khí hậu nặng nề nhất tại Việt Nam.

Cùng ngày, trong cuộc gặp Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Tổng Giám đốc USAID cho biết USAID sẽ tiếp tục tập trung giải quyết các vấn đề di sản chiến tranh bao gồm tẩy độc dioxin ở sân bay Biên Hòa, nâng cao năng lực giám định ADN cho các nhà khoa học Việt Nam để tìm kiếm và xác định danh tính hài cốt quân nhân Việt Nam, cải thiện các dịch vụ y tế và xã hội nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người khuyết tật, hỗ trợ Việt Nam giảm thiểu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, phát triển nguồn nhân lực, phát triển hạ tầng y tế, ứng phó với các dịch bệnh truyền nhiễm.