Mỹ đang chuyển "từ nói sang làm" trong vấn đề Biển Đông?

Want China Times cho biết ngay trước chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng John Kerry, một nguồn tin từ Lầu Năm Góc thông báo đang xem xét phương án điều máy bay trinh sát hải quân và chiến hạm tuần tra trong phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo Trung Quốc đang bồi đắp phi pháp tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam để đảm bảo an toàn hàng hải tại khu vực này.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về Đông Á- Thái Bình Dương Daniel Russel tuần trước đã phát biểu trước Quốc hội nước này rằng “Washington sẽ không do dự trong việc bảo vệ lợi ích an ninh quốc gia, đồng thời khẳng định cam kết của Mỹ với các đồng minh và các đối tác tại châu Á- Thái Bình Dương”.

Ông Russel cũng tuyên bố rằng hoạt động cải tạo trên hơn 800 héc ta tại Biển Đông của Trung Quốc sẽ không có hiệu quả trong việc khẳng định chủ quyền. “Dù có đổ bao nhiêu cát lên các rạn san hô thì cũng không thể tạo ra chủ quyền ở đó”, ông nhấn mạnh.

Trong khi đó, Trợ lý Bộ Trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear cho hay Lầu Năm Góc đang tiến hành nâng cấp các mối quan hệ đồng minh với Nhật và Úc, đồng thời tăng cường triển khai quân đội tới Biển Đông nhằm răn đe các hành động gây mất ổn định trên Biển Đông của Bắc Kinh. 

 

“Sự hiện diện này không chỉ củng cố chính sách ngoại giao khu vực của Washington, mà còn ngăn cản các hành vi khiêu khích và làm giảm nguy cơ tính toán sai về tình hình khu vực này”, ông Shear tuyên bố.

“Bộ Quốc phòng Mỹ đang có những động thái bảo bệ lợi ích quốc gia trên Biển Đông: tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp lãnh thổ, đảm bảo tự do hàng hải và hàng không cũng như các hoạt động phù hợp luật pháp quốc tế khác trong khu vực,… đảm bảo hòa bình và ổn định trong vùng”,Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói thêm. 

Trang tin Duowei nhận định trong một thời gian dài Mỹ đã có những “chiêu thức” để ngăn cản các hành động hung hăng của Trung Quốc tại Biển Đông. Theo Duowei, Washington tuyên bố không đứng về phía nào trong các tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông. Tuy nhiên, cường quốc số 1 thế giới này rõ ràng đang cố bảo đảm quyền lợi của mình thông qua các hành động can thiệp gián tiếp dưới hình thức hậu thuẫn cho các quốc gia đang có tranh chấp với Bắc Kinh.

Duowei phân tích trường hợp trong quan hệ Mỹ- Philippines hồi năm 2011, khi cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton khẳng định Mỹ cam kết bảo vệ Philippines theo Hiệp ước Phòng thủ song phương Mỹ - Philippines ký kết năm 1952. Hiệp ước này quy định Philippines và Mỹ có trách nhiệm bảo vệ nhau trong trường hợp xảy ra các vụ tấn công từ bên ngoài. Đến tháng 12 năm đó, Hải quân Mỹ cung cấp cho Manila một tàu tuần tra để hoạt động trên Biển Đông. Chỉ chưa đầy 5 tháng sau đó, Hải quân Philippines đã cử các tàu này tới bãi cạn Hoàng Nham/Scaborough, động thái gây ra một cuộc dụng độ kéo dài nhiều tháng với Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) trong nhiều tháng.

Hiện Washington cũng đã gia tăng tần suất và quy mô của các cuộc tập trận hải quân chung với Philippines. Hồi tháng trước, một cuộc tập trận chung giữa hai bên đã được tiến hành.

Bên cạnh đó, Duowei nhận định Mỹ trước đây thường chỉ phản đối Trung Quốc bằng từ ngữ thông qua các tuyên bố nhưng giờ đây Washington đang có những hành động thực sự có thể tạo nên những thay đổi lớn trong bức tranh khu vực.

Việc Mỹ "dội gáo nước lạnh" vào đề xuất dùng chung cơ sở trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây trái phép ở Biển Đông của Đô đốc Ngô Thắng Lợi, Tư lệnh hải quân Trung Quốc hồi tháng trước là một động thái cho thấy thái độ quyết liệt của Washington. Phương án điều tàu chiến và máy bay tới các khu vực Trung Quốc đang xây đắp trái phép trên Biển Đông tiếp tục chứng minh cho sự thay đổi trong chiến lược của Mỹ.

Theo WCT, Duowei