Mỹ cứng rắn với Trung Quốc trước thềm thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình

Theo thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 13/11, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị và "bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc tiếp tục gây sức ép về quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan".

Cuộc trao đổi giữa Ngoại trưởng Mỹ - Trung diễn ra trước khi Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc gặp thượng đỉnh được tổ chức theo hình thức trực tuyến vào tối 15/11 (theo giờ Washington).

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 13/11 cũng xác nhận, hội nghị thượng đỉnh giữa ông Tập và ông Biden sẽ diễn ra vào sáng 16/11 (theo giờ Trung Quốc). Bà Hoa Xuân Oánh cho biết hai nhà lãnh đạo sẽ trao đổi quan điểm về quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm.

Ông Blinken và ông Vương đã thảo luận về việc chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh vào tuần tới. Ngoại trưởng Mỹ đã "kêu gọi Bắc Kinh tham gia vào các cuộc đối thoại có ý nghĩa nhằm giải quyết các vấn đề xuyên eo biển Đài Loan một cách hòa bình và theo cách phù hợp với mong muốn và lợi ích tốt nhất của người dân Đài Loan".

Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang có xu hướng xấu đi trên nhiều "mặt trận", đặc biệt là vấn đề Đài Loan.

Quân đội Trung Quốc hồi tháng trước đã xuất kích máy bay chiến đấu với số lần kỷ lục đi vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời, sẵn sàng sáp nhập bằng mọi cách, kể cả vũ lực.

Trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Mỹ, Ngoại trưởng Trung Quốc tuyên bố việc đòi độc lập cho Đài Loan là mối đe dọa lớn nhất đối với hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.

Ông Vương Nghị nói rằng, nếu Mỹ thực sự muốn bảo vệ hòa bình trên eo biển Đài Loan, Washington nên kiên quyết phản đối bất kỳ động thái nào đòi độc lập cho Đài Loan, tuân thủ các cam kết với Trung Quốc về Đài Loan và ngừng gửi những tín hiệu sai trái cho lực lượng đòi độc lập cho Đài Loan.

Hai ngoại trưởng cũng trao đổi quan điểm về các vấn đề bao gồm an ninh năng lượng, biến đổi khí hậu và vấn đề hạt nhân Iran, đồng thời nhất trí duy trì đối thoại về ứng phó với các thách thức toàn cầu.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hội nghị thượng đỉnh sắp tới sẽ "tạo cơ hội cho hai nhà lãnh đạo thảo luận về cách xử lý mối quan hệ cạnh tranh giữa hai nước một cách có trách nhiệm, trong khi vẫn hợp tác cùng nhau trong các lĩnh vực mà hai nước có lợi ích chung".

Ông Biden và ông Tập đã trao đổi qua điện thoại hai lần kể từ khi ông Biden chuyển đến Nhà Trắng. Trước đó, hai nhà lãnh đạo cũng từng gặp nhau khi ông Biden là cấp phó của cựu Tổng thống Barack Obama.

Tổng thống Biden đã hy vọng gặp ông Tập tại hội nghị thượng đỉnh G20 gần đây ở Rome, Italy, nhưng nhà lãnh đạo Trung Quốc không có chuyến công du nào kể từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát. Thay vào đó, hai bên đã đồng ý tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào cuối năm.