Mỹ bất ngờ đề nghị trao đổi tù nhân "lái buôn tử thần" với Nga

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken hôm 27/7 cho biết, Mỹ đã đưa ra một "đề nghị lớn" với Nga nhằm lấy lại tự do cho ngôi sao bóng rổ Brittney Griner và công dân Paul Whelan bị Nga cáo buộc là điệp viên. Theo nguồn tin của CNN, Mỹ muốn trao đổi trùm buôn vũ khí Viktor Bout với 2 công dân nói trên.

"Trong những ngày tới, tôi sẽ thảo luận với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov... Tôi dự định sẽ đưa ra vấn đề ưu tiên hàng đầu của chúng tôi đó là trả tự do cho 2 công dân Paul Whelan và Brittney Griner. Chính phủ hai bên đã nhiều lần trao đổi trực tiếp về đề xuất đó, tôi sẽ nhân cuộc thảo luận sắp tới để đề cập đến chuyện này", Ngoại trưởng Blinken nói với các phóng viên.

Nguồn tin của CNN cho biết, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nỗ lực vài tháng qua để tìm cách hồi hương 2 công dân đang bị bắt giữ ở Nga. "Chúng tôi tin đề xuất sẽ thành công dựa trên các cuộc trao đổi với Nga", một quan chức chính phủ Mỹ nói và tiết lộ thêm Washington chính thức đưa ra đề nghị trao đổi tù nhân này với Nga hồi tháng 6.

Ngôi sao bóng rổ Mỹ Brittney Griner, 31 tuổi, bị bắt tại sân bay Moscow, Nga hồi tháng 2 với cáo buộc sở hữu ống thuốc lá điện tử chứa dầu cần sa. Grinner đã ra hầu tòa ở Nga trong tháng này. Nếu bị kết án với tội danh vận chuyển ma túy quy mô lớn, Griner có thể phải đối mặt với án tù 10 năm. Gia đình của cô đã gửi thư để cầu cứu Tổng thống Biden.

Trong khi đó, năm 2020, tòa án Nga đã tuyên án 16 năm tù đối với cựu quân nhân hải quân Mỹ Paul Whelan vì tội danh gián điệp. Các đặc vụ của Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSS) đã bắt ông Whelan tại một khách sạn ở Moscow năm 2018 cùng với một ổ đĩa máy tính có chứa các thông tin mật. Khi đó, Mỹ đã phản đối phán quyết của tòa án Nga, cho rằng cáo buộc nhằm vào ông Whelan là vô căn cứ.

Gần đây có nhiều đồn đoán rằng Mỹ sẽ trả tự do cho trùm buôn vũ khí Viktor Bout để đổi lấy 2 công dân trên. Viktor Bout, 55 tuổi, bị kết án vào năm 2011 với tội danh khủng bố. Các công tố viên cho biết, Bout sẵn sàng bán gói vũ khí trị giá 20 triệu USD, bao gồm cả tên lửa đất đối không để bắn hạ trực thăng Mỹ.

Biệt danh "lái buôn thần chết" được một bộ trưởng cấp cao của Bộ Ngoại giao Anh gắn cho Bout. Biệt danh này thậm chí được đưa vào bản cáo trạng của chính phủ Mỹ về Bout. Bout bị kết án 25 năm tù, song người này vẫn tuyên bố mình vô tội, nói rằng mình là một doanh nhân hợp pháp và không bán vũ khí.
Nga hiện chưa phản hồi đề nghị trao đổi tù nhân với Mỹ.