Lý do thành phố Thổ Nhĩ Kỳ vững như thành trì dù gần tâm chấn động đất

Ngày 6/2, trận động đất kinh hoàng diễn ra ở biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ đã gây ra cảnh tượng tàn phá như "ngày tận thế". Hàng chục nghìn ngôi nhà sập xuống, số người thiệt mạng ở các 2 nước đã lên tới mốc 45.000.

Tuy nhiên, một điều đặc biệt được ghi nhận là Erzin, thành phố cách tâm chấn khoảng 80km, đứng vững như một ốc đảo gần khu vực Địa Trung Hải. Giới chức Erzin không ghi nhận bất cứ tòa nhà nào bị sập cũng như không có người thiệt mạng trong thảm họa. Trong khi đó, các thành phố nằm cách xa tâm chấn hơn như Iskenderun và Antakya lại hứng chịu thảm họa kinh hoàng, với nhà cửa đổ nát, hàng nghìn người thương vong. 

Câu hỏi đặt ra là vì sao Erzin dù phải trải qua động đất và hàng loạt rung chấn sau đó, không rơi vào thảm cảnh như các thành phố khác.

Ban lãnh đạo Erzin tuyên bố rằng, họ đã ngăn chặn việc xây dựng nhà cửa cẩu thả từ lâu và điều này có thể khiến Erzin đứng vững như pháo đài trong động đất. Chất lượng xây dựng đang trở thành tâm điểm tại Thổ Nhĩ Kỳ khi chính quyền nước này đã bắt hàng loạt nhà thầu đứng sau các công trình bị sụp đổ.

Tuy nhiên, các kỹ sư và nhà khoa học đã chỉ ra các yếu tố khác, ví dụ như việc Erzin nằm trên khu vực có nền đất rất vững chắc. Điều này kết hợp với việc họ thực hiện nghiêm ngặt các quy định xây dựng đảm bảo an toàn cho công trình ở khu vực dễ xảy ra động đất đã tạo nên sự khác biệt của Erzin với những khu vực khác.

Chuyên gia Omer Emre nhận định: "Điều kiện về nền đất đai là lý do chính khiến chúng tôi không bị thiệt hại nặng nề".

Ông Emre nói, nhiều thành phố và làng mạc ở khu vực xung quanh tâm chấn động đất được xây dựng trên các lớp cát, phù sa và đất sét của lòng sông cổ. Ông cho biết loại đất đó, giống như đất mềm ven biển bên dưới Iskenderun, dễ bị rung chuyển hơn.

Ông phân tích: "Những trầm tích mềm, chứa đầy nước này khiến các thành phố và làng mạc đặc biệt dễ bị động đất. Khi có động đất, nền đất di chuyển như một làn sóng".

Ngược lại, Erzin nằm cao hơn mực nước biển và được xây dựng trên nền đất cứng bao gồm đá rắn và các hạt thô hơn cát, Tamer Duman, một nhà địa lý học cho biết.

Ông cho hay: "Đất cứng như một bộ giảm xóc giữa các công trình và sóng động đất, làm giảm sự lắc lư của các tòa nhà".

Mặt khác, việc Erzin tuân thủ các quy định chặt chẽ về xây dựng khiến cho thành phố này đứng vững hơn trong thảm họa.

Tại những khu vực khác, một số nhà thầu bị cáo buộc dùng vật liệu giá rẻ, phớt lờ các quy tắc để đẩy nhanh tiến độ và tăng lợi nhuận. Một số nhà thầu thậm chí bị cho là không có kinh nghiệm, không có hiểu biết về quy tắc khi xây dựng tại khu vực dễ xảy ra động đất. Điều này dẫn tới việc các ngôi nhà dễ bị sập và thương vong tăng cao. Hầu hết người thiệt mạng ở Thổ Nhĩ Kỳ trong trận động đất là do bị bê tông đè trúng.