Lý do nhiều người siêu giàu rời khỏi Na Uy

Hiện tượng trên xuất hiện sau khi chính phủ Na Uy tăng thuế tài sản tối đa lên 1,1%. Động thái này thúc đẩy giới siêu giàu rời đi đến các quốc gia có mức thuế thấp hơn.

Hơn 30 tỷ phú và triệu phú Na Uy đã rời Na Uy vào năm 2022, theo nghiên cứu của tờ báo Dagens Naeringsliv. Con số này nhiều hơn tổng số người siêu giàu rời khỏi đất nước trong 13 năm trước đó.

Các cá nhân siêu giàu khác được dự đoán tiếp tục rời đi trong năm nay vì thuế tài sản, khiến chính phủ nước này có thể thất thu hàng chục triệu USD tiền thuế.

Nhiều người đã chuyển đến Thụy Sĩ, nơi mức thuế thấp hơn nhiều, trong số đó có tỷ phú ngư dân hiện đã trở thành ông trùm công nghiệp Kjell Inge Rokke. Vị tỷ phú này đã chuyển các hoạt động kinh doanh đến thành phố Lugano nói tiếng Italy của Thụy Sĩ.

Ông Rokke, 64 tuổi, là người giàu thứ tư của Na Uy, với khối tài sản ước tính khoảng 19,6 tỷ NOK (1,5 tỷ bảng Anh). Trong một bức thư ngỏ, ông viết: "Tôi đã chọn Lugano làm nơi ở mới của mình. Đó không phải là nơi rẻ nhất và cũng không phải là nơi có mức thuế thấp nhất, nhưng bù lại, đó là một nơi tuyệt vời với vị trí ở trung tâm châu Âu".

Việc tỷ phú Rokke rời đi sẽ khiến Na Uy mất khoảng 175 triệu NOK (khoảng 17 triệu USD) tiền thuế mỗi năm. Năm ngoái, ông Rokke là cá nhân bị đánh thuế cao nhất đất nước. Báo Dagens Næringsliv ước tính, vị tỷ phú này đã trả 1,5 tỷ NOK (hơn 143 triệu USD) tiền thuế kể từ năm 2008.

Quyết định trên của ông Rokke diễn ra sau một đợt tăng thuế nhằm vào giới siêu giàu tại Na Uy, những người phải đối mặt với mức thuế tài sản ở cả cấp địa phương và tiểu bang sau khi chính phủ trung ương tăng thuế đánh vào tài sản của các cá nhân vào tháng 11/2022.

Cụ thể, các cá nhân sẽ bị đánh thuế 0,4% đối với phần tài sản vượt quá 20 triệu NOK (khoảng 1,9 triệu USD). Mức thuế tương tự áp dụng với phần tài sản vượt quá 40 triệu NOK (khoảng 3,8 triệu USD) đối với các cặp vợ chồng.

Ngoài khoản thuế nói trên, các cá nhân cũng phải chịu mức thuế tài sản ở địa phương. Cụ thể, phần tài sản vượt quá 1,7 triệu NOK (khoảng 160.000 USD) bị đánh thuế 0,7% và đối với cá nhân hoặc 3,4 triệu NOK (khoảng 320.000 USD) đối với các cặp vợ chồng.

Giáo sư Ole Gjems-Onstad tại Trường Kinh doanh Na Uy ước tính những người siêu giàu đã rời khỏi đất nước có tổng tài sản ít nhất là 600 tỷ NOK.

"Theo tôi, tình huống này giống Brexit (vụ Anh rời khỏi liên minh châu Âu). Làn sóng siêu giàu rời khỏi đất nước như một điều gì đó rất sốc", giáo sư Ole nói.

Ông Tord Ueland Kolstad, một nhà đầu tư bất động sản bán lẻ và nuôi cá hồi với khối tài sản trị giá khoảng 1,5 tỷ NOK, cũng đã chuyển từ Bodo ở phía bắc Na Uy đến Lucerne, Thụy Sĩ.

"Đây không phải điều tôi muốn nhưng với các quy định nghiêm ngặt về thuế và việc tăng thuế hiện tại đồng nghĩa với việc tôi không còn lựa chọn nào khác", ông phát biểu trên Đài truyền hình Na Uy TV 2. 

Theo ông Kolstad, việc tăng thuế tài sản có nghĩa là ông sẽ phải chi trả mức thuế bổ sung cao hơn nhiều. "Thật không may, đây là thực tế của chính sách thuế hiện nay.  Thật không chính đáng khi áp đặt những chi phí như vậy đối với công ty khi bạn muốn tạo việc làm mới", ông nhấn mạnh.

Thư ký Bộ Tài chính Na Uy Erlend Grimstad bày tỏ hy vọng những người Na Uy giàu có sẽ trở lại đúng lúc. "Nếu bạn đã thành công và giàu hơn ở Na Uy, chúng tôi hy vọng bạn sẽ ở lại và tiếp tục đóng góp cho xã hội", ông kêu gọi.

Vị quan chức này cũng cho rằng: "Chúng tôi tin rằng, mô hình của Na Uy là mọi người nên đóng góp phù hợp với năng lực của họ. Do đó, những người có khả năng đóng thuế cao hơn nên đóng nhiều hơn một chút".