Lỗ hổng an ninh của Mật vụ Mỹ trong vụ ông Trump bị bắn

Cựu Tổng thống Trump bị viên đạn bắn sượt qua đầu và trúng vào tai trong một cuộc vận động tranh cử ở bang Pennsylvania vào ngày 13/7 giờ địa phương sau một sai sót nghiêm trọng về an ninh, theo Reuters.

Nhà chức trách đã xác định được tay súng gây ra vụ tấn công là Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi, người bị nhân viên Mật vụ tiêu diệt tại hiện trường. Tuy nhiên, các quan chức thực thi pháp luật nói với các phóng viên rằng họ chưa xác định được động cơ của kẻ tấn công.  

Vụ ám sát ông Trump là vụ nổ súng đầu tiên nhằm vào một tổng thống Mỹ hoặc ứng cử viên của đảng lớn kể từ vụ ám sát cựu tổng thống đảng Cộng hòa Ronald Reagan, người tại vị ở Nhà Trắng từ năm 1981 đến năm 1989. Và khi tin tức về vụ nổ súng hôm qua vẫn gây chấn động khắp thế giới, đã xuất hiện nhiều câu hỏi về sai sót của mật vụ Mỹ và ban lãnh đạo của cơ quan này.

Mặc dù cuộc điều tra vẫn đang ở giai đoạn đầu, các chuyên gia thực thi pháp luật nói với trang Business Insider rằng, vụ việc lịch sử này chắc chắn sẽ thúc đẩy việc xem xét lại quy trình hoạt động của cơ quan Mật vụ Mỹ.

Một nhân chứng cho biết đã nhìn thấy một người đàn ông mang súng trường bò trên sân thượng tòa nhà gần đó và đã báo thông tin. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là vì sao cơ quan Mật vụ Mỹ vẫn không thể ngăn chặn được vụ việc.

"Có thể họ (Mật vụ Mỹ) không quá chú ý đến thông tin này. Có thể họ đã nghiêm túc xem xét vấn đề nhưng không có đủ thời gian hành động trước khi tiếng súng vang lên", ông Matt Shoemaker, cựu sĩ quan tình báo của Cơ quan Tình báo Quốc phòng thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ, nhận định.

Ông Shoemaker thậm chí còn gọi vụ nổ súng là một "thất bại lớn" của cơ quan Mật vụ. "Tôi đã từng tham dự những sự kiện kiểu này trước đây và có rất nhiều lớp bảo mật. Vì vậy, việc kẻ nổ súng được cho là đang ở trên sân thượng, với cú bắn rõ ràng tới bục ông Trump đứng phát biểu, thật khó tin khi nói rằng điều này đã bị bỏ qua".

Theo ông Shoemaker, thực tế là vụ nổ súng đã xảy ra và điều may mắn nhất đối với cơ quan Mật vụ là việc Tổng thống Trump chỉ bị thương nhẹ. "Dường như họ đang dựa vào may mắn thuần túy, nhưng nếu cứ dựa vào may mắn, điều đó có nghĩa là họ có vấn đề và đã có sai sót ở đâu đó", ông Shoemaker nói thêm.

Ông Shoemaker hi vọng sẽ thấy kính chống đạn bao quanh cựu Tổng thống trong những lần xuất hiện trước công chúng trong tương lai, cũng như việc cần điều thêm máy bay không người lái để giám sát trên không tại các sự kiện của ông Trump.

Ông Shoemaker không phải là người duy nhất đánh giá rằng vụ nổ súng sẽ thúc đẩy một cuộc thanh tra lớn về các chính sách và thủ tục của cơ quan Mật vụ.

Cựu đặc vụ FBI Ken Gray cho rằng, do thực tế là kẻ nổ súng ở bên ngoài vòng vây bảo vệ của sự kiện vận động tranh cử, ông hy vọng các sự kiện trong tương lai sẽ cần phải "mở rộng phạm vi" bảo đảm an ninh. Ông cũng lưu ý rằng "còn quá sớm để đưa ra đánh giá" về liệu vụ việc có nên bị xem là lỗi hoàn toàn về an ninh hay không, đặc biệt là trước làn sóng thông tin chưa được xác nhận về vụ nổ súng lan truyền trên mạng.

Trong cuộc họp báo sau vụ việc, ông Kevin Rojek, đặc vụ phụ trách văn phòng của Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) ở thành phố Pittsburgh thuộc bang Pennsylvania, nói rằng thực sự bất ngờ khi tay súng có thể bắn nhiều phát súng như vậy trước khi bị bắn hạ.

Những người ủng hộ ông Trump chỉ trích cơ quan Mật vụ và tỷ phú Elon Musk thậm chí đã kêu gọi lãnh đạo cơ quan này, Giám đốc Kimberly Cheatle, từ chức. Bà Cheatle từng là người đứng đầu bộ phận an ninh của công ty nước giải khát Pepsi trước khi trở thành lãnh đạo cơ quan Mật vụ.

Nhà hoạt động bảo thủ Jack Posobiec đặt câu hỏi trên trang mạng xã hội X: "Làm thế nào một tay bắn tỉa với bộ súng trường đầy đủ lại được phép bò lên mái nhà gần một ứng cử viên tổng thống nhất".

Nói về vụ việc này, người phát ngôn của cơ quan Mật vụ Mỹ Anthony Guglielmi từ chối trả lời các câu hỏi cụ thể. Ông Guglielmi, trong một bài đăng trên X, đã viết rằng nghi phạm đã "bắn nhiều phát súng về phía bục phát biểu từ một vị trí trên cao bên ngoài khu vực bảo vệ của mật vụ Mỹ".

"Mật vụ Mỹ đã nhanh chóng phản ứng bằng các biện pháp bảo vệ, cựu Tổng thống vẫn an toàn và mọi việc đang được đánh giá", tuyên bố của ông Guglielmi nêu rõ, đồng thời lưu ý rằng FBI đã được thông báo về vụ nổ súng. Trong một tuyên bố riêng, FBI cho biết họ sẽ dẫn đầu cuộc điều tra về vụ việc. Đại diện của FBI đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận thêm về vấn đề này.

Vài giờ sau vụ tấn công, Ủy ban Giám sát Hạ viện Mỹ hiện do đảng Cộng hòa lãnh đạo đã triệu tập Giám đốc Cheatle để cung cấp bằng chứng tại phiên điều trần dự kiến vào ngày 22/7.

"Người Mỹ yêu cầu câu trả lời về vụ ám sát cựu Tổng thống Trump", Ủy ban Giám sát nhấn mạnh trên mạng xã hội, đồng thời lưu ý rằng sự xuất hiện của bà Cheatle là tự nguyện.