Lá thư về bom nguyên tử của nhà bác học Einstein được định giá 4 triệu USD

Vào tháng 8/1939, nhà bác học Einstein và đồng nghiệp, Leo Szilard, đã viết bức thư dài 2 trang gửi tới tổng thống Mỹ khi đó Franklin D. Roosevelt.

Bức thư cảnh báo các hoạt động của Đức Quốc xã trong chế tạo bom nguyên tử và mong muốn chính phủ Mỹ cũng thực hiện nghiên cứu tương tự.

"Thưa ngài, những nghiên cứu gần đây về vật lý hạt nhân cho thấy uranium có thể trở thành một nguồn năng lượng mới và quan trọng" và "ta có khả năng thành lập một chuỗi phản ứng hạt nhân từ lượng lớn uranium… và hiện tượng mới này có thể dẫn tới việc chế tạo ra bom", bức thư viết. 

Đáp lại lời cảnh báo đó, ông Roosevelt đã thành lập ủy ban tiền thân của dự án Manhattan do nhà khoa học J.Robert Oppenheimer đứng đầu. Dự án này sau đó đã chế tạo ra những quả bom nguyên tử thả xuống Nhật Bản, kết thúc Thế chiến II.

Vào tháng 9, lá thư này sẽ được bán tại nhà đấu giá nổi tiếng Christie's với ước tính khoảng 4 triệu USD.

Bản gốc của lá thư được lưu trữ tại Thư viện và bảo tàng Tổng thống Roosevelt ở New York. Phiên bản thứ 2 ngắn gọn hơn và có chữ ký đã được nhà đồng sáng lập Microsoft Paul Allen mua lại từ doanh nhân, chính trị gia Malcolm Forbes vào năm 2002 với mức giá 2,1 triệu USD.

Trước đó, ông Forbes đã mua bức thư từ này từ khối tài sản của ông Szilard. Hiện nay, bức thư được bán cho Christie's dưới danh nghĩa là tài sản của ông Allen.

Năm ngoái, bộ phim về cuộc đời của ông Oppenheimer đã thắng giải Oscar và Christie's dự đoán thị trường cổ vật sẽ thu hút sự chú ý từ dư luận, đặc biệt từ những người đang lo ngại về cuộc cạnh tranh hạt nhân giữa các cường quốc đang ngày càng nóng lên.

Phương Ngân