Hoang mang về các sắc lệnh di dân

Theo sắc lệnh này, người nhập cư từ 7 nước Hồi giáo sẽ bị đình chỉ trong 90 ngày; người nhập cư từ Syria sẽ bị dừng vô thời hạn trong khi người nhập cư từ các nước khác sẽ bị dừng lại trong vòng 120 ngày.

Theo ông chủ Nhà Trắng, việc làm này là cần thiết để đảm bảo an ninh quốc gia của Mỹ. Dù sắc lệnh này không nhắc đến tên một quốc gia châu Á nào, nhưng nó cũng ảnh hưởng mạnh tới những người Việt đang sống ở Mỹ cũng như có kế hoạch đến Mỹ trong thời gian tới.

Có thẻ xanh vẫn "xanh mặt"

Theo Hãng tin AFP, những di dân có thẻ xanh ở Mỹ (được quyền thường trú nhưng chưa có quốc tịch) có thể đối mặt với những tình huống bất lợi nếu sắc lệnh di dân của ông Trump được áp dụng.

Cụ thể, Hãng luật BPSOS cho biết những Việt kiều có thẻ xanh nếu về quê nhà có thể sẽ gặp khó khăn khi quay lại Mỹ. “Di dân có thẻ xanh có thể bị kéo ra riêng tại phi trường để phỏng vấn điều tra kỹ lưỡng hơn bình thường” - một luật sư BPSOS cho biết.

Trong khi đó, Văn phòng Tham vấn Di trú Robert Mullins International ở California cho biết sắc lệnh của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến người Việt từ nhiều khía cạnh.

Thứ nhất, với những người Việt đang ở nước thứ ba xin vào Mỹ sẽ phải chờ thêm ít nhất 120 ngày mới được xem xét tiếp. Đài RFI dẫn trường hợp 2 gia đình người Việt ở Thái Lan đã được cấp giấy phép nhập cảnh vào Mỹ trong tháng 2 này, nhưng đã bị đình chỉ lại ít nhất 120 ngày nữa vì sắc lệnh mới của ông Trump.

Thứ hai, những người đến Mỹ trước tuổi vị thành niên (dưới 16 tuổi) có thể trở thành những người nhập cư bất hợp pháp vì sự thay đổi chính sách của Tổng thống Donald Trump. Nhiều trẻ em Việt Nam theo cha mẹ đến Mỹ trong tình trạng không có giấy tờ hoặc ở lại quá hạn lúc dưới 16 tuổi. Sau đó, những em này đã được cấp giấy tờ sinh hoạt, nhưng nay có thể sẽ bị cắt bởi chính sách mới liên quan vấn đề di trú của ông Trump.

Đơn từ bỏ quy chế di trú

Hiện nhiều người Việt đang lo lắng trước tờ đơn I-407. Theo Robert Mullins International, I-407 là đơn từ bỏ quy chế di trú vì đã ra khỏi nước Mỹ lâu và nhiều lần, mỗi lần trên dưới 6 tháng mà không có bằng chứng vẫn duy trì thường trú, sinh hoạt, sinh sống tại Mỹ. Một khi đã ký vào tờ đơn này, di dân sẽ bị tước bỏ quyền di trú và bị trục xuất khỏi Mỹ.

Sắc lệnh di dân của ông Trump cũng liên quan tới những người có tiền án tiền sự phạm pháp. Để bảo đảm những người có tiền án tiền sự không nhập cảnh được vào Mỹ, việc điều tra sẽ được tiến hành kỹ lưỡng và sẽ gây chậm trễ cho những người nộp hồ sơ đi định cư tại Mỹ.

Cũng có một số tin đồn cho rằng những du học sinh ở Mỹ về quê nhà đón Tết vừa qua có thể sẽ gặp khó khăn khi quay lại Mỹ. Tuy nhiên, các luật sư của Robert Mullins International cho rằng nếu các du học sinh học hành tốt và không bị gián đoạn thì hoàn toàn có quyền trở về quê nhà để ăn Tết hay thăm viếng thân nhân.

Khi visa hết hạn, họ có thể đến Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán Mỹ tại Việt Nam để làm visa mới trở lại Mỹ.

Tuy nhiên có một số trường hợp khi trở lại để xin visa thì bị từ chối vì có gián đoạn trong học tập, mà chính các du học sinh cũng không biết. Luật sư của Robert Mullins International giải thích có trường hợp du học sinh ghi danh học một khóa, nhưng vì lớp đó đông quá nên lịch học bị giãn và các du học sinh vẫn không biết và cứ nghĩ mình học toàn thời gian.

Sẽ truy những người hưởng phúc lợi

Trong khi những lo lắng, tranh cãi về sắc lệnh đã ký của Trump chưa đi đến hồi kết, một sắc lệnh khác bị rò rỉ cho thấy Trump thậm chí có kế hoạch trục xuất những người nhập cư hợp pháp vì đã hưởng phúc lợi xã hội ở Mỹ.

Tờ Washington Post (WP) đã tiếp cận được 2 sắc lệnh Trump đang chuẩn bị ký. Trong đó có một sắc lệnh về visa và một sắc lệnh về phúc lợi xã hội với những người nhập cư. WP cho rằng sắc lệnh về phúc lợi nếu được ký ban hành sẽ ảnh hưởng sâu rộng đến người nhập cư và cả công dân Mỹ.

Hiện nay, những người nhập cư hợp pháp có thể bị cấm nhập cảnh vào Mỹ hoặc không được thành thường trú nhân (cấp thẻ xanh) nếu có bằng chứng cho thấy họ sẽ trở thành “gánh nặng xã hội”. Việc xem xét sẽ dựa trên những phúc lợi xã hội họ được hưởng, nhưng không bao gồm các phúc lợi tương tự chương trình Bảo hiểm y tế (Medicaid) và Bảo hiểm sức khỏe trẻ em (CHIH).

Tuy nhiên, sắc lệnh chuẩn bị ký sẽ yêu cầu Bộ An ninh nội địa ban hành quy định một người nhập cư phải thừa nhận việc họ có thể hưởng bất kỳ phúc lợi nào của Mỹ hay không, dựa trên thu nhập, nguồn lực và nhu cầu tài chính. Người nào dùng bất kỳ phúc lợi nào sẽ là đối tượng bị trục xuất. Và sắc lệnh cũng yêu cầu người tài trợ cho người nhập cư vào Mỹ phải hoàn trả cho chính phủ những phúc lợi mà người được bảo lãnh đã nhận.

Theo WP, sắc lệnh này thực sự khắc nghiệt. Nó không chỉ tìm cách trừng phạt những người nhập cư hợp pháp ở Mỹ và gia đình họ, mà cả những người thân đã là công dân Mỹ. Nó phản ánh quan điểm rằng bất kỳ phúc lợi nào một người nhập cư hưởng ở Mỹ đều là một hành vi “ăn cắp” tiền thuế của người dân Mỹ và phải bị trừng phạt thích đáng.

Sắc lệnh dự thảo cũng yêu cầu các chính quyền địa phương phải công bố báo cáo thường kỳ về những khoản phúc lợi mà những người nhập cư được hưởng, và số tiền đó được “tái đầu tư” như thế nào ngay tại địa phương. Đây là một trong những điều Trump đã hứa khi tranh cử tổng thống.

Một trong những báo cáo phải công khai là chi phí của Chương trình Hỗ trợ người tị nạn (RAP). Đó là chương trình Mỹ dùng để hỗ trợ người tị nạn an cư, kiếm việc làm và học tiếng Anh. Những người tỵ nạn thường hưởng phúc lợi nhập cư cao vì họ không phải được chọn vì khả năng mang lại lợi ích cho xã hội, mà vì lý do nhân đạo. Nhưng sắc lệnh dự thảo xem họ chỉ hoàn toàn là những người “hút máu” ngân sách.

Sắc lệnh dự thảo cũng ngăn cản những gia đình nhập cư trái phép được hưởng chương trình miễn thuế với trẻ em, cho dù trẻ em đó là công dân Mỹ. Những người nhập cư trái phép cũng không được hưởng dịch vụ an ninh xã hội trong thời gian họ chưa được thừa nhận hợp pháp.

Theo Vĩnh Đông

Cảnh sát toàn cầu