Giới chuyên gia nhận định về thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình

 Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ có cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến vào ngày 15/11 giờ Mỹ (ngày 16/11, giờ Trung Quốc), đánh dấu cuộc gặp song phương đầu tiên kể từ khi ông Biden lên nắm quyền.

Theo các chuyên gia, hội nghị lần này sẽ tạo cơ hội cho cả hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh lập trường về các vấn đề gây tranh cãi cũng như kết nối liên lạc với nhau. Tuy nhiên, họ cũng cho rằng không có nhiều kỳ vọng về kết quả cụ thể nhằm tránh nguy cơ căng thẳng giữa hai nước vượt tầm kiểm soát.

Nhà phân tích Neil Thomas nói với Straits Times: "Đây là thời điểm tốt để Mỹ - Trung cải thiện mối quan hệ đang xấu đi và là cơ hội để hai bên cam kết đối thoại cấp cao và thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề quốc tế mà cả hai cùng quan tâm". Tuy nhiên, theo ông, "không có nhiều kỳ vọng về kết quả cụ thể nào từ hội nghị thượng đỉnh sắp tới".

Nhà ngoại giao kỳ cựu Paul Haenle và nhà phân tích nghiên cứu Nathaniel Sher của Tổ chức nghiên cứu Carnegie vì hòa bình quốc tế cho rằng, cuộc gặp thượng đỉnh lần này là đặc biệt quan trọng vì các cuộc đối thoại cấp trung và cấp thấp hơn giữa Mỹ - Trung không đạt nhiều tiến triển cho đến nay.

"Cuộc gặp giữa các nguyên thủ quốc gia sẽ không giải quyết được tất cả các vấn đề giữa Mỹ - Trung, nhưng chúng có thể giúp ổn định mối quan hệ và ngăn các kết quả không mong muốn", hai chuyên gia viết trong một bài bình luận hôm 10/11.

Trước thềm cuộc gặp, Nhà Trắng cho biết họ muốn thiết lập các "rào cản và thông số" để ngăn kịch bản dẫn đến xung đột với Trung Quốc trong khi Bắc Kinh cho biết muốn "đưa mối quan hệ song phương trở lại đúng hướng". Hôm 12/11, trong tuyên bố thông báo về ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết, Tổng thống Biden "sẽ làm rõ những ý định và ưu tiên của Mỹ, cũng như rõ ràng và thẳng thắn về các mối lo ngại với Trung Quốc".

Tại Bắc Kinh, ngày 13/11, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cũng xác nhận hội nghị thượng đỉnh giữa ông Tập và ông Biden sẽ diễn ra vào sáng 16/11, giờ Trung Quốc. Bà Hoa Xuân Oánh cho biết, hai nhà lãnh đạo sẽ trao đổi quan điểm về quan hệ song phương và các vấn đề cùng quan tâm.

Chuyên gia Jacob Stokes tại Trung tâm An ninh mới của Mỹ, cho rằng, "bảo vệ lợi ích và giá trị của Mỹ và đồng minh trong khi vẫn kiềm chế căng thẳng bùng phát là ưu tiên số 1 trong ông Biden hội đàm với ông Tập". Theo chuyên gia này, Tổng thống Biden dự kiến sẽ "tiếp tục truyền đạt một cách thẳng thắn, tiếp tục phản đối của Mỹ trong các vấn đề Đài Loan, nhân quyền và các hành vi thương mại không công bằng của Bắc Kinh và các vấn đề khác".

Về phần mình, Trung Quốc sẽ mong muốn Mỹ dỡ bỏ thuế quan đối với hàng hóa và các hạn chế đối với các công ty và công dân của họ.

Trước thềm cuộc hội đàm, Mỹ tiếp tục giáng đòn mới vào các gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc khi Tổng thống Biden ngày 11/11 đã ký dự luật ngăn chặn cấp phép thiết bị mới do các công ty có tên trong danh sách "đe dọa an ninh quốc gia" như Huawei và ZTE.