Dàn "hỏa thần" của Nga đối mặt thách thức mới trên chiến trường Ukraine

Theo báo cáo tình báo của Bộ Quốc phòng Anh, quân đội Nga dường như đã mất một số hệ thống radar phản pháo Zoopark-1M trong thời gian qua và mất mát này dường như rất khó bù đắp trong thời gian ngắn.

Pháo binh đã trở thành một phần quan trọng của chiến sự Nga - Ukraine. Nga đã đạt được lợi thế lớn trên tiền tuyến nhờ áp đảo về số lượng hỏa lực hồi giữa năm ngoái. Ngoài ra, cả 2 bên cũng sử dụng kỹ năng phản pháo - thuật ngữ chỉ việc khi một khẩu pháo đối phương bắn đi, phía còn lại sẽ nhanh chóng truy dò ra vị trí nhằm tấn công đáp trả vào khu vực khai hỏa.

Radar phản pháo được xem rất quan trọng trong một cuộc đối đầu về hỏa lực, khi nó đóng vai trò "mắt thần" trên chiến trường. Bên nào có khả năng thu thập thông tin về vị trí tấn công của đối thủ nhanh hơn sẽ có khả năng phản pháo hiệu quả hơn, phá hủy bệ phóng của đối phương, làm suy giảm đáng kể khả năng tấn công của bên còn lại.

Phản pháo đòi hỏi tốc độ phải nhanh vì nhiều hệ thống pháo binh hiện nay có khả năng cơ động cao trên chiến trường. Nếu việc phản pháo bị chậm, đòn tấn công sẽ trở nên kém hiệu quả.

Cả Nga và Ukraine có loại vũ khí riêng cho hoạt động này, gọi là radar phản pháo. Loại radar này có thể phát hiện và theo dõi đạn pháo trong không trung và lần theo dấu vết của chúng về điểm khai hỏa. Chúng là các hệ thống đắt tiền và hiếm, có khả năng định vị ra pháo binh đối phương trước khi quả đạn pháo bay tới mục tiêu.

Tháng trước, Ukraine tung video phá hủy radar phản pháo Zoopark-1M của Nga ở chiến trường Donbass.

Tình báo Anh nhận định, Nga dường như đã mất ít nhất 6 tổ hợp Zoopark-1M kể từ đầu chiến sự tới nay, và họ chỉ còn một số lượng rất hạn chế radar này tại Ukraine.

Anh cũng cho rằng, Nga có thể sẽ gặp khó trong việc sản xuất ra các hệ thống mới để có thể thay thế cho những mất mát trước đó. Lý do mà Anh đưa ra là radar phản pháo cần phải sử dụng thiết bị công nghệ cao để chế tạo nên nhưng Nga lại đang đối mặt với các lệnh trừng phạt của phương Tây nên họ dường như sẽ gặp khó trong việc tiếp cận các nguồn linh kiện cần thiết để sản xuất.

Đây là một thách thức lớn trong bối cảnh tiền tuyến trong chiến sự Nga - Ukraine kéo dài hàng nghìn km và các cuộc đối đầu bằng pháo binh, hỏa lực diễn ra tại hàng loạt khu vực.

Zoopark-1M là tổ hợp radar chống pháo binh do tập đoàn công nghiệp quốc phòng Almaz-Antey của Nga phát triển và được Lục quân Nga đưa vào trang bị từ năm 2007.

Khí tài này được thiết kế và chế tạo với nhiệm vụ phát hiện hỏa lực, theo dõi đường đạn, xác định tọa độ các khẩu đội pháo binh đối phương và chỉ thị mục tiêu cho pháo binh đánh chặn.

Được đặt trên khung gầm cơ sở của xe bọc thép bánh xích MTLB, Zoopark-1M có khả năng di chuyển cơ động và chỉ mất khoảng 5 phút để triển khai chiến đấu.

Với nhiều trang bị điện tử hiện đại, radar phản pháo tối tân của quân đội Nga có thể theo dõi cùng lúc hơn 70 mục tiêu cũng như thay đổi tần số hoạt động để đối phó với thiết bị gây nhiễu điện tử chủ động và thụ động của đối phương.

Thông thường, một tổ hợp radar phản pháo Zoopark-1M của quân đội Nga sẽ bao gồm một đài radar, một xe bảo trì và hậu cần cùng một máy phát điện.