Đại sứ Mỹ Knapper nêu bật kết quả hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh

Sau chuyến thăm 3 tỉnh miền Trung đầu năm 2023, Đại sứ Mỹ Knapper đã có cuộc trả lời phỏng vấn với Báo Dân trí, nêu bật kết quả của nhiều hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh trong thời gian qua.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper hồi giữa tháng 1/2023 đã có chuyến thăm và làm việc tại 3 tỉnh miền Trung gồm Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Trị. Trong chuyến đi này, nhà ngoại giao Mỹ đã tham dự nhiều hoạt động như gặp gỡ lãnh đạo và người dân địa phương, khánh thành trường học do Mỹ tài trợ, thăm các tổ chức tham gia rà phá bom mìn. Các hoạt động này đã phần nào phản ánh mối quan hệ sinh động giữa Việt Nam và Mỹ.

Thưa Đại sứ, được biết, ông đã phải hủy chuyến thăm miền Trung hai lần liên tiếp trong tháng 8 và tháng 9/2022 vì cơn bão số 4 (Noru) và các lý do khách quan khác. Vậy, ông có thể cho biết tại sao khi rất nhiều công trình đã hoàn thành, đưa vào sử dụng, nhiều hoạt động đã kết thúc những ông vẫn quyết tâm đến với 3 tỉnh miền Trung một cách sớm nhất có thể.

Mục đích chuyến thăm miền Trung của Đại sứ và thông điệp mà Đại sứ muốn gửi đến người dân Việt Nam và Mỹ vào thời điểm này là gì?

- Chúng tôi đã phải dời lịch chuyến đi này vài lần rồi vì những lý do khách quan. Rất là dễ hiểu vì sao miền Trung Việt Nam lại quan trọng với Mỹ đến thế, bởi vì ở đây không chỉ có những địa danh lịch sử, văn hóa tuyệt đẹp, mà ở đây còn có rất nhiều cơ hội đầu tư và thương mại. Chúng tôi đã có những hoạt động hợp tác với các trường đại học tại đây và chúng tôi cũng đang thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực y tế và biến đổi khí hậu cũng như chuyển dịch năng lượng với miền Trung Việt Nam. Tất cả những lĩnh vực hợp tác này là những lĩnh vực rất là quan trọng đối với quan hệ song phương giữa Mỹ và Việt Nam nói chung.

Về nội dung chính câu hỏi của bạn, chúng ta đều biết rằng việc hợp tác trong vấn đề tồn lại sau chiến tranh đóng vai trò nền tảng trong mối quan hệ song phương giữa Mỹ và Việt Nam. Những nỗ lực để giải quyết những vấn đề tồn lại sau chiến tranh đã bắt đầu trước cả khi Mỹ và Việt Nam bình thường hóa quan hệ đầu những năm 1990. Nhiều hoạt động hợp tác này diễn ra tại miền Trung Việt Nam. Đó là lý do vì sao chuyến đi này lại quan trọng với chúng tôi đến thế.

Tôi thực hiện chuyến đi này bởi vì tôi muốn được trực tiếp nhìn thấy những công việc tuyệt vời mà hai quốc gia chúng ta làm được cùng nhau tại đây, cũng như những công việc tuyệt vời mà những đối tác của chúng tôi thực hiện tại đây, bao gồm như Tổ chức viện trợ nhân dân Na Uy (NPA) thực hiện hoạt động về rà phá bom mìn vì mục đích nhân đạo. Tính đến ngày hôm nay, Mỹ đã dành 185 triệu USD Mỹ cho nỗ lực về rà phá bom mìn tại nơi đây, và chúng tôi có kế hoạch tiếp tục những hỗ trợ này vì đây là một khía cạnh vô cùng quan trọng trong mối quan hệ song phương.

Ngoài việc rà phá bom mìn và vật liệu chưa nổ thì chúng tôi còn hỗ trợ Việt Nam trong việc xử lý dioxin. Chúng tôi đã hoàn thành việc này tại sân bay Đà Nẵng và hiện dự án tương tự ở sân bay Biên Hòa. Bên cạnh đó, chúng tôi còn nhiều hoạt động hỗ trợ những người khuyết tật tại Việt Nam.

Đó là lý do tôi muốn đảm bảo chúng ta có thể thực hiện chuyến đi này để tận mắt chứng kiến thành quả của những nỗ lực mà hai bên chúng ta đã làm trong những lĩnh vực này,

thông điệp tôi muốn gửi đến nhân dân Việt Nam và Mỹ qua chuyến đi này rất nhiều thông điệp, nhưng có 2 thông điệp cơ bản là: Chúng tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của miền Trung Việt Nam đối với Mỹ, và tất cả mọi hoạt động hợp tác mà chúng tôi đang làm với nhau đều có thể thấy ở đây. Vấn đề thứ hai chúng tôi muốn nhấn mạnh đó là việc xử lý các vấn đề còn tồn lại sau chiến tranh.

Thưa Đại sứ, tôi rất may mắn khi được đồng hành cùng ông và đoàn công tác xuyên suốt các sự kiện tại 3 tỉnh miền Trung Việt Nam (Huế - Quảng Bình - Quảng Trị) trong 3 ngày giữa tháng 1/2023 vừa qua. Tôi và các đồng nghiệp ở một số báo đã tận mắt thấy rất nhiều kết quả tích cực, thiết thực mà Đại sứ và các tổ chức đã làm để có thể gắn kết mối quan hệ Việt Nam - Mỹ cũng như khắc phục hậu quả chiến tranh.

Vậy, sau nhiều tháng dài chờ đợi và qua 3 ngày có mặt tại miền Trung, Đại sứ đánh giá lại như thế nào về kết quả các hoạt động trong thời gian qua và hai nước có thể làm gì để phát huy mối quan hệ hợp tác này trong tương lai?

- Tôi cũng rất chia sẻ với cảm xúc của bạn và tôi muốn cảm ơn bạn và tất cả các phóng viên đã đi cùng trong chuyến thăm vô cùng ý nghĩa này. Chúng ta đều được chứng kiến tận mắt những thành quả của việc hợp tác, và Mỹ làm việc hết sức chặt chẽ với chính quyền địa phương, các tổ chức phi chính phủ và người dân địa phương để có rất nhiều hoạt động ý nghĩa trong việc rà phá bom mìn. Vì vậy, tôi cũng xin nhắc lại lời cam kết của tôi, đó là tiếp tục thúc đẩy sự hợp tác này.

Trụ sở của Đại sứ quán Mỹ được đặt tại Hà Nội, nhưng chúng tôi cảm thấy việc ra khỏi Hà Nội rất cần thiết và tôi muốn làm việc trực tiếp với chính quyền địa phương, Sở Ngoại vụ vì đây mới là nơi diễn ra những hoạt động thực chất. Có một câu đó là "Trăm nghe không bằng một thấy", vì vậy chúng tôi cần phải có những chuyến đi như thế này và chứng kiến tận mắt việc thực hiện ở đây để đánh giá được địa phương hay đối tác của chúng tôi cần gì, nhu cầu như thế nào, làm những gì để có thể thúc đẩy hơn nữa việc hợp tác.

Trong mối quan hệ song phương của hai nước, chúng ta có thể thấy lịch sử đóng vai trò rất quan trọng, hai nước có chung một lịch sử đau thương và hai bên cũng đã  nỗ lực rất nhiều để xây dựng được mối quan hệ song phương. Điều này có được là nhờ những nỗ lực và thiện chí của cả hai phía và chúng tôi có thể tận mắt chứng kiến được những nỗ lực và thiện chí đó ở đây thông qua những hoạt động rà phá bom mìn hay hỗ trợ những người bị khuyết tật. Chúng tôi cảm nhận được sự thiện chí không chỉ từ những người bạn Mỹ và cả từ những người bạn Việt Nam trong việc thực hiện các nỗ lực này.

Sau chuyến đi này, tôi càng cảm nhận rõ hơn nữa và có một ấn tượng vô cùng mạnh mẽ về việc hai nước chúng ta đã tiến xa như nào, mối quan hệ đã phát triển xa như thế nào chỉ sau một thế hệ. Nếu chúng ta có thể làm được điều đó thì chúng ta có thể làm được bất kỳ điều gì.

Trong nhiệm kỳ của mình tại Việt Nam, ông muốn cải thiện lĩnh vực nào trong mối quan hệ giữa hai nước. Năm 2023, hai nước kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác toàn diện Việt - Mỹ với những thành tựu to lớn. Vậy, ông kỳ vọng gì trong 10 năm tới, 10 năm tới chúng ta sẽ đạt được điều gì?

- Nếu bạn nhìn vào những vấn đề của thời đại mà chúng ta đang phải đối mặt ví dụ như biến đổi khí hậu, việc phát triển năng lượng tái tạo, hay về việc đối phó với đại dịch toàn cầu, luật pháp quốc tế và tự do hàng hải…, Mỹ và Việt Nam đang hợp tác với nhau rất chặt chẽ. Nhìn về tương lai thì đây cũng là những lĩnh vực mà chúng tôi thấy những cơ hội mà hai bên có thể thúc đẩy và hợp tác.

Tôi cũng xin được bổ sung một lĩnh vực nữa mà chúng ta có thể tăng cường hợp tác đó là chuỗi cung ứng và tăng cường sức chống chịu của chuỗi cung ứng. Năm nay chúng ta kỷ niệm 10 năm thiết lập mối quan hệ đối tác toàn diện, chúng ta có thể chúc mừng kết quả hợp tác trong những lĩnh vực vừa rồi. Nhưng chúng ta cần đưa mối quan hệ này lên một tầm cao mới và chúng tôi rất hy vọng có thể nâng cấp mối quan hệ lên quan hệ đối tác chiến lược vì theo tôi quan hệ song phương giữa hai nước về bản chất đã là mối quan hệ đối tác chiến lược.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ về cuộc trò chuyện này!

Bài, ảnh và video: Tiến Tuấn

24/03/2023