Chính sách đối nội và đối ngoại của Philippines dưới thời Tổng thống Duterte

Xuất thân từ tỉnh lẻ và nổi tiếng với các biện pháp trấn áp và xử lý tội phạm mạnh tay cùng cá tính mạnh mẽ, Ông Rodrigo Duterte đang khiến dư luận cả trong và ngoài nước “nín thở” chờ xem những động thái của ông trong tương lai, nhất là trong vấn đề Biển Đông và các vấn đề trong nước.

Sau bài phát biểu tại Phủ Tổng thống, ông Duterte đã có chuyến thăm tới một khu ổ chuột tại thủ đô Manila và đưa ra những tuyên bố đầy mạnh mẽ về việc sẽ xử lý mạnh tay các loại tội phạm như buôn bán ma túy. Ông nói: “Những kẻ đó đang giết hại con em của chúng ta. Tôi cảnh báo bạn trước, đừng rơi vào những vấn đề như thế, kể cả bạn có là cảnh sát, tôi cũng sẽ có biện pháp trừng phạt mạnh tay”.

Trấn áp tội phạm

Trong bài phát biểu tại Phủ Tổng thống, cựu Thị trưởng thành phố Davao cam kết sẽ trừng trị thẳng tay những kẻ buôn lậu ma túy, phạm tội ác nghiêm trọng và tham nhũng, tìm cách thúc đẩy thỏa thuận hòa bình với phe cánh tả cùng quân nổi dậy Moro và quyết tâm xóa đói giảm nghèo. Ông khẳng định cuộc chiến chống các loại tội phạm sẽ “diễn ra liên tục và không khoan nhượng”, đồng thời kêu gọi những nhà quan sát về tình hình nhân quyền và những người chỉ trích ông ở Quốc hội tôn trọng sứ mệnh mà người dân Philippines đã trao cho ông. Người đứng đầu chính phủ Philippines cũng nhấn mạnh rằng các chiến dịch được triển khai sắp tới sẽ tuân thủ những quy định của luật pháp.

Tổng thống Duterte nhấn mạnh: “Với tư cách một luật sư và từng có thời gian làm công tố viên, tôi biết những giới hạn của quyền lực và thẩm quyền của một tổng thống. Tôi biết điều gì là hợp pháp và điều gì là phạm pháp. Trong quan điểm của tôi, pháp trị không phải là vấn đề có thể đem ra thỏa hiệp”.

Ngoài ra, Tổng thống Duterte cũng nhắc tới thỏa thuận hòa bình của chính quyền với lực lượng cánh tả và phong trào nổi dậy Moro. Ông nhấn mạnh rằng chính quyền mới “sẽ hết sức nỗ lực để thực thi đầy đủ những thỏa thuận hòa bình đã được ký kết, và tiến hành chúng song song với các cải cách về Hiến pháp và pháp luật”.

Tránh đối đầu Trung Quốc

Theo đánh giá của giới quan sát, đường lối ngoại giao của Philippines dưới thời Tổng thống Duterte vẫn chưa rõ ràng. Trong bài phát biểu sau khi nhậm chức, chính trị gia 71 tuổi này đã nói: “Về quan hệ quốc tế, tôi muốn khẳng định rằng Philippines sẽ tôn trọng các hiệp ước và nghĩa vụ quốc tế”.

Về mối quan hệ với Trung Quốc và vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, Tổng thống Duterte muốn “đối thoại” với Bắc Kinh về vấn đề này để tiến tới mối quan hệ “đôi bên cùng có lợi”. Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình ANC, người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines, ông Ernesto Abella cho biết: “Về cơ bản, Tổng thống có quan điểm thân thiện với Trung Quốc. Tôi nghĩ đó là dấu hiệu cho thấy cách ông ấy muốn xử lý mối quan hệ song phương, không đối đầu mà cùng nhau hợp tác để tiến tới mối quan hệ đôi bên cùng có lợi. Theo tôi, ý của tổng thống là... chúng tôi không có quan điểm về việc tham gia các hoạt động quân sự và những thứ kiểu như vậy”.

Trước đó, trong cuộc họp nội các đầu tiên, Tổng thống Duterte đã ra chỉ thị yêu cầu các cơ quan nước này không “chế nhạo hay phô trương” trong trường hợp Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ra phán quyết có lợi cho nước này trong vụ kiện Trung Quốc về vấn đề chủ quyền tại Biển Đông. Sau đó, Tổng thống Duterte đã đưa vấn đề này ra trong bài phát biểu trên truyền hình. Ông nói: “Phán quyết có lợi của PCA cũng có thể đặt Philippines vào hoàn cảnh khó xoay sở, đặc biệt trong các mối quan hệ với Trung Quốc. Chúa biết rằng tôi thực sự không muốn tuyên chiến với bất cứ bên nào. Và nếu chúng ta có thể duy trì hòa bình thông qua đàm phán, tôi sẽ rất hài lòng với việc đó”.

Ngọc Anh

Tổng hợp