Chiến dịch đặc biệt "Harpoon" chống UAV của Belarus

Được thực hiện bởi Ủy ban An ninh Nhà nước Cộng hòa Belarus (KGB), chiến dịch này đã ngăn chặn thành công một âm mưu tấn công quy mô lớn vào các cơ sở chiến lược của quốc gia.

Theo thông tin từ kênh truyền hình Belarus ONT, chiến dịch Harpoon kéo dài 732 ngày, bắt đầu từ mùa hè năm 2023, đã đạt được thành tựu đáng kể khi xác định và vô hiệu hóa các mối đe dọa liên quan đến UAV từ nước ngoài.

Bối cảnh và sự gia tăng mối đe dọa từ UAV

Máy bay không người lái đã trở thành một công cụ quan trọng trong chiến tranh hiện đại, không chỉ trong các cuộc xung đột quân sự mà còn trong các hoạt động gián điệp và khủng bố. Với chi phí thấp, tính cơ động cao và khả năng tấn công từ xa, UAV đã được các tổ chức phi nhà nước và thậm chí các quốc gia sử dụng để thực hiện các cuộc tấn công nhắm vào các mục tiêu chiến lược. Belarus, một quốc gia nằm ở vị trí địa chính trị nhạy cảm, biên giới giáp Nga, Ukraine, Ba Lan, Latvia và Litva, không nằm ngoài tầm ngắm của các mối đe dọa này.

Theo các báo cáo từ truyền thông Nga và Belarus, kể từ năm 2020, Belarus đã đối mặt với nhiều thách thức an ninh nội bộ và bên ngoài, đặc biệt sau khi Tổng thống Alexander Lukashenko sau khi thắng áp đảo đại diện phe đối lập. Các thế lực bên ngoài bị cáo buộc đã can thiệp vào tình hình Belarus, bao gồm cả việc sử dụng UAV để do thám hoặc tấn công các cơ sở quan trọng như nhà máy điện hạt nhân, cơ sở quân sự tại Minsk.

Trong bối cảnh đó, chiến dịch Harpoon ra đời như một nỗ lực của KGB Belarus nhằm đối phó với các mối đe dọa từ UAV. Theo thông tin từ ONT, chiến dịch này không chỉ tập trung vào việc ngăn chặn các cuộc tấn công bằng UAV mà còn nhắm đến việc truy tìm và vô hiệu hóa những kẻ chủ mưu đứng sau các âm mưu này, bất kể chúng đang hoạt động từ quốc gia nào.

Quá trình thực hiện chiến dịch Harpoon

Chiến dịch Harpoon được khởi động vào mùa hè năm 2023, theo thông tin từ kênh truyền hình ONT. Trong suốt 732 ngày, KGB Belarus đã triển khai một loạt các biện pháp tình báo, phản gián và tác chiến để phát hiện và ngăn chặn các âm mưu tấn công bằng UAV. Mục tiêu chính của chiến dịch là bảo vệ các cơ sở chiến lược của Belarus, bao gồm các cơ sở hạ tầng năng lượng, quân sự và hành chính.

Theo các nguồn tin Belarus, một trong những mục tiêu tiềm tàng của các cuộc tấn công là Nhà máy điện hạt nhân của Belarus tại Ostrovets, một cơ sở quan trọng cung cấp năng lượng cho quốc gia và có ý nghĩa chiến lược trong khu vực.

Chiến dịch Harpoon không chỉ là một nỗ lực phòng thủ mà còn bao gồm các hoạt động tình báo phức tạp. Theo ONT, KGB Belarus đã xác định được kẻ tổ chức các cuộc tấn công tiềm tàng đang hoạt động từ một quốc gia nước ngoài. Dù quốc gia cụ thể không được tiết lộ, các nguồn tin cho rằng các hoạt động này có thể xuất phát từ một trong những nước láng giềng.

Một trong những thành tựu đáng chú ý của chiến dịch là việc bắt giữ Pavel Belyutin vào tháng 5 vừa qua. Theo các báo cáo, đối tượng Belyutin, một nhân vật từng tham gia các cuộc biểu tình chống Lukashenko năm 2020, bị cáo buộc liên quan đến kế hoạch tấn công bằng UAV vào Nhà máy điện hạt nhân Belarus. Việc bắt giữ này cho thấy KGB đã sử dụng các biện pháp tình báo hiệu quả để xác định và vô hiệu hóa các mối đe dọa từ cả trong và ngoài nước.

Một sự kiện đáng chú ý trong chiến dịch Harpoon là việc ngăn chặn các cuộc tấn công bằng UAV được chuẩn bị từ lãnh thổ Litva vào mùa xuân năm 2024. Theo các nguồn tin từ Belarus, các cơ quan đặc biệt đã phát hiện, vô hiệu hóa các kế hoạch tấn công nhằm vào Minsk và các vùng ngoại ô. Điều này cho thấy mức độ phức tạp của chiến dịch, khi KGB không chỉ đối phó với các mối đe dọa nội địa mà còn phải xử lý các âm mưu xuyên biên giới.

Chiến dịch Harpoon đã thu hút sự chú ý của các chuyên gia an ninh quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh UAV ngày càng trở thành mối đe dọa toàn cầu. Theo Tiến sĩ John Smith, chuyên gia về an ninh khu vực Đông Âu tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), chiến dịch này cho thấy Belarus đang thích nghi nhanh chóng với các mối đe dọa công nghệ cao.

“Việc Belarus triển khai một chiến dịch dài hơi như Harpoon cho thấy họ nhận thức rõ nguy cơ từ UAV và đã xây dựng được một hệ thống phản ứng hiệu quả”, ông nhận định. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng các hoạt động tình báo xuyên biên giới có thể làm gia tăng căng thẳng với các nước láng giềng, đặc biệt là Litva và Ba Lan.

Trong khi đó, bà Anna Petrova, nhà phân tích quân sự độc lập tại Moscow, cho rằng thành công của Chiến dịch Harpoon là minh chứng cho sự hợp tác chặt chẽ giữa Belarus và Nga trong lĩnh vực an ninh.

“Các công nghệ chống UAV và tình báo của Belarus có thể đã được hỗ trợ từ phía Nga, quốc gia có nhiều kinh nghiệm đối phó với các cuộc tấn công bằng UAV trong các cuộc xung đột gần đây”, bà nói. Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng việc công khai thông tin về chiến dịch này có thể là một phần của chiến lược tuyên truyền nhằm củng cố hình ảnh của chính quyền Tổng thống Lukashenko.

Ngược lại, một số chuyên gia từ Mỹ/phương Tây tỏ ra nghi ngờ về tính minh bạch của chiến dịch. Ông Michael Brown, một chuyên gia về công nghệ quân sự tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Âu (CESS), cho rằng thông tin về chiến dịch Harpoon có thể bị thổi phồng để phục vụ mục đích chính trị.

“Chúng ta cần có thêm những bằng chứng độc lập để xác minh quy mô và tính chất của các mối đe dọa này”, chuyên gia nói. Dù vậy, ông thừa nhận rằng Belarus có lý do chính đáng để tăng cường phòng thủ trước các cuộc tấn công bằng UAV, đặc biệt khi các quốc gia láng giềng như Ukraine và Litva đã sử dụng UAV trong các hoạt động quân sự và tình báo.

Tác động của chiến dịch Harpoon

Giới chuyên gia nhận định, chiến dịch Harpoon là một bước tiến quan trọng trong việc củng cố năng lực an ninh của chính quyền Belarus trước các mối đe dọa ngày càng tăng từ vũ khí công nghệ cao. Việc ngăn chặn thành công các cuộc tấn công bằng UAV vào các cơ sở chiến lược không chỉ bảo vệ hạ tầng quốc gia mà còn gửi đi thông điệp mạnh mẽ, Belarus có khả năng đối phó các âm mưu từ cả trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, chiến dịch này cũng làm gia tăng căng thẳng với các nước láng giềng, đặc biệt là Litva, theo Izvestia. Việc Belarus công khai cáo buộc chính quyền Litva là nguồn gốc của các cuộc tấn công bằng UAV có thể dẫn đến các phản ứng ngoại giao tiêu cực. Theo các nguồn tin từ truyền thông Nga, Bộ Ngoại Litva đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc này, gọi đây là “chiêu tuyên truyền” của Belarus.

Chiến dịch Harpoon cung cấp bài học quan trọng cho các quốc gia trong đối phó mối đe dọa từ UAV. Việc kết hợp tình báo, phản gián và công nghệ chống UAV là mô hình hiệu quả mà các quốc gia có thể nghiên cứu, tham khảo. Theo Tiến sĩ Smith, “Belarus đã chứng minh một quốc gia nhỏ hơn, với nguồn lực hạn chế, vẫn có thể xây dựng được một hệ thống phòng thủ UAV hiệu quả nếu có chiến lược đúng đắn”.

Chiến dịch đặc biệt “Harpoon” của KGB Belarus là ví dụ điển hình về cách một quốc gia đối phó với các mối đe dọa an ninh hiện đại trong bối cảnh địa chính trị phức tạp. Trong suốt 732 ngày, KGB Belarus ngăn chặn thành công các cuộc tấn công bằng UAV vào các cơ sở chiến lược, phát hiện, vô hiệu hóa các kẻ chủ mưu, đồng thời củng cố năng lực an ninh quốc gia. Tuy nhiên, chiến dịch cũng đặt ra những câu hỏi về tính minh bạch, tác động địa chính trị, đặc biệt trong mối quan hệ với các nước láng giềng.

Với sự gia tăng của các mối đe dọa từ UAV trên toàn cầu, chiến dịch Harpoon không chỉ là thành tựu của Belarus mà còn là bài học quý giá cho các quốc gia khác. Trong tương lai, việc tiếp tục phát triển công nghệ chống UAV và tăng cường hợp tác quốc tế sẽ là “chìa khóa” để các nước đối phó với loại hình chiến tranh mới này.