Các ứng cử viên tiềm năng cho ghế Chủ tịch Hạ viện Mỹ

Chính trường Mỹ đang dậy sóng khi lần đầu tiên trong gần 100 năm qua, Hạ viện vẫn chưa tìm được tân chủ tịch sau 10 vòng bỏ phiếu gay cấn.

Ứng viên Kevin McCarthy của đảng Cộng hòa tiếp tục không nhận đủ số phiếu cần thiết để trở thành chủ tịch Hạ viện trong vòng bầu cử thứ 10. Kết quả kiểm phiếu trong 4 vòng bỏ phiếu tiếp theo tại Hạ viện ngày 5/1 đều cho thấy ông McCarthy không đạt tối thiểu 218 phiếu để trở thành lãnh đạo viện này.

Ở vòng bỏ phiếu thứ 10 này, McCarthy giành được 200 phiếu, trong khi ứng viên phe Dân chủ Hakeem Jeffries giành được 212 phiếu.

Theo Hiến pháp Mỹ, Chủ tịch Hạ viện là người đứng thứ 2 trong danh sách kế nhiệm Tổng thống, sau Phó Tổng thống trong trường hợp lãnh đạo Nhà Trắng không thể tiếp tục điều hành đất nước hết nhiệm kỳ.

Thông thường, chức vụ này thuộc về một nghị sĩ thuộc đảng nắm quyền kiểm soát Hạ viện (hiện nay là đảng Cộng hòa), dù những người khác có thể được bầu vào vị trí này, kể cả một người bên ngoài không phải là nghị sĩ đắc cử.

Trong lịch sử, lần gần nhất Hạ viện Mỹ cần hơn một vòng bỏ phiếu để xác định tân Chủ tịch đã diễn ra từ năm 1923. 

Lần này, với việc ông McCarthy, 57 tuổi, liên tục thất bại trong việc giành được vị trí Chủ tịch Hạ viện, đảng Cộng hòa đã bàn nhiều đến việc tìm kiếm ứng viên tiềm năng thay thế khác.

Nghị sĩ Steve Scalise

Ông Steve Scalise là nghị sĩ quyền lực thứ 2 của đảng Cộng hòa ở Hạ viện. Nhưng chính khách này công khai ủng hộ ông McCarthy và cả hai được đánh giá là có quan điểm chính trị cũng như mục tiêu lập pháp rất giống nhau.

Ông được đánh giá là người có thể nhận được sự ủng hộ lớn từ những người ôn hòa trong đảng, đồng thời thu hút những người bảo thủ theo đường lối cứng rắn.

Tuy nhiên, một số đảng viên Cộng hòa ôn hòa cũng cho rằng, sẽ chẳng ích gì khi loại bỏ ông McCarthy chỉ để đề cử một người có ý thức hệ tương tự như ông ấy. Về phần mình, ông Scalise luôn nhấn mạnh việc ủng hộ nghị sĩ McCarthy và đã nhiều lần bỏ phiếu cho ông.

Nghị sĩ Jim Jordan

Ông Jordan, 58 tuổi, trở thành Hạ nghị sĩ đại diện cho bang Ohio từ năm 2007. Ông được biết đến là một nghị sĩ Cộng hòa có tư tưởng cứng rắn và là một đồng minh tin cậy của cựu Tổng thống Donald Trump. 

Là một Hạ nghị sĩ có thâm niên, ông Jordan giữ nhiều chức vụ quan trọng tại Ủy ban Tư pháp và Ủy ban Giám sát của Hạ viện Mỹ.

Ông được xem là nhân vật theo đường lối bảo thủ cực đoan, nhận được sự ủng hộ của tất cả 20 nghị sĩ đảng Cộng hòa vốn bỏ phiếu chống ông McCarthy. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định, các hạ nghị sĩ ôn hòa trong đảng ít khả năng bỏ phiếu cho ông Jordan vì bản thân ông này cũng đề cử và nhiều lần bỏ phiếu ủng hộ ông McCarthy.

Nghị sĩ Byron Donalds

Một ứng viên tiềm năng khác là nghị sĩ Byron Donalds, một trong số ít chính khách của đảng Cộng hòa da màu tại Hạ viện và thuộc khối cực hữu của đảng.

Cựu doanh nhân 44 tuổi và là hạ nghị sĩ đại diện bang Florida này được xem như ngôi sao đang lên trong đảng Cộng hòa. Là một người theo chủ nghĩa bảo thủ, ông đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm chống phá thai và ủng hộ quyền sử dụng súng.

Ông là nhân vật nhận được 20 thành viên đảng Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ trong nhiều vòng bỏ phiếu cho vị trí chủ tịch Hạ viện. 

Ông Donalds đã ủng hộ nghị sĩ McCarthy trong 2 vòng bỏ phiếu vào hôm 3/1, nhưng sau đó chuyển sang ủng hộ Hạ nghị sĩ Jim Jordan ở vòng thứ ba.

Cựu nghị sĩ Fred Upton

Thành viên đảng Cộng hòa lâu năm này lần đầu tiên được bầu vào Quốc hội vào năm 1986 và không tái tranh cử vào năm 2022.

Tuy nhiên, khi trả lời phỏng vấn của tờ Detroit News ngày 3/1, ông nói rằng, việc tranh cử vị trí Chủ tịch Hạ viện Mỹ là một gợi ý hấp dẫn.

Nghị sĩ Upton có thể được nghị sĩ đảng Dân chủ ủng hộ vì là người mang tư tưởng ôn hòa từng bỏ phiếu luận tội cựu Tổng thống Donald Trump năm 2021. Dù Chủ tịch Hạ viện Mỹ thường do nhân vật thuộc đảng chiếm thế đa số tại Hạ viện nắm giữ, nhưng không loại trừ khả năng vị trí rơi vào tay phe Dân chủ.

Nghị sĩ Elise Stefanik

Hồi năm 2014, ở tuổi 30, bà Elise Stefanik đã làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ trẻ nhất giành được ghế tại Quốc hội, phá vỡ kỷ lục của bà Elizabeth Holtzman, cựu hạ nghị sĩ đảng Dân chủ. 

Nữ nghị sĩ trẻ này đã nhanh chóng thăng tiến nhờ đi đúng theo các làn sóng chính trị. Là một người bảo thủ ôn hòa, bà từng làm việc cho Tổng thống George W. Bush và Paul Ryan, và là tiếng nói mạnh mẽ ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump, đặc biệt là trong lần luận tội đầu tiên của ông.

Lòng trung thành đã giúp bà giành được vị trí số 3 trong hội nghị của đảng Cộng hòa tại Hạ viện vào năm 2021, thay thế nhân vật chỉ trích ông Trump là Liz Cheney.

Cựu nghị sĩ Justin Amash

Từng là nghị sĩ đảng Cộng hòa ở bang Michigan, ông Amash cũng là nhân vật sáng lập House Freedom Caucus, đảng viên Cộng hòa đầu tiên kêu gọi luận tội cựu Tổng thống Trump.

Năm 2020 ông rời bỏ đảng Cộng hòa gia nhập đảng Tự do và không tái tranh cử vào năm đó. Ông đã từng là người chỉ trích mạnh mẽ bộ máy quan liêu và chính trị hậu trường ở Washington và hôm 4/1 đã có mặt tại Điện Capitol tự ứng cử vị trí Chủ tịch Hạ viện Mỹ.

Lãnh đạo phe thiểu số Hakeem Jeffries

Ông Jeffries đã được bầu chọn thay bà Nancy Pelosi lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện Mỹ vào tháng 11/2022 và đã nắm giữ tất cả 212 phiếu bầu của đảng Dân chủ trong 6 cuộc bỏ phiếu.

Ông nhận được 212 phiếu ủng hộ từ nghị sĩ Dân chủ ở 6 vòng bỏ phiếu vừa qua. Tuy nhiên, khả năng có nghị sĩ Cộng hòa chuyển sang ủng hộ ông là rất thấp vì làm như vậy sẽ gây ra hậu quả chính trị lớn cho đảng này.