Beslan - vết thương còn nhức nhối

Ba ngày nghẹt thở

Vào 8 giờ sáng ngày 1/9/2004, theo truyền thống, rất nhiều phụ huynh ở Beslan - thị trấn thuộc Cộng hoà Bắc Ossetia trực thuộc Nga, nằm giáp ranh với Chechnya và Gruzia thuộc khu vực Nam Ossetia - vui vẻ đưa con em tới trường và đem hoa tặng thầy, cô giáo.

Bất ngờ một nhóm bao gồm cả đàn ông và phụ nữ vũ trang bằng súng trường và súng phóng lựu ập vào trường, uy hiếp rồi tuyên bố bắt toàn bộ những người có mặt làm con tin.

Ngoài khoảng 50 em học sinh nhanh chân chạy thoát cùng 15 em nữa được bọn bắt cóc thả sau đó, hơn 1.000 con tin còn lại đã phải trải qua 3 ngày sống như trong địa ngục, chen chúc, đói khát và hoảng loạn trên một diện tích hẹp của khu tập thể dục trong trường.

Cuộc vây hãm nghẹt thở chỉ chấm dứt ngày 3/9, sau khi lực lượng đặc nhiệm Nga quyết định mở chiến dịch tổng lực tràn vào chiếm lĩnh lại ngôi trường, giải cứu con tin. Đấu súng dữ dội đã nổ ra, khu trường chìm trong khói lửa và hậu quả vô cùng đau xót.

Tính tổng cộng có 918 con tin được giải cứu, song số thiệt mạng lên tới 331 người, bao gồm 176 trẻ em, 31 tên khủng bố bị tiêu diệt.

Cuộc sống thường nhật ở Beslan đã bị đảo lộn kể từ sau vụ bắt cóc con tin khủng khiếp ấy. Hơn 5.000 cư dân địa phương hiện vẫn cần được điều trị về mặt tâm lý. Còn tại nghĩa trang có một khu mới dành riêng để chôn cất các nạn nhân vụ thảm sát Beslan. Nơi đây luôn phủ đầy hoa tươi và đẫm nước mắt.

Còn đó câu hỏi

Ngay trước dịp kỷ niệm 2 năm ngày xảy ra vụ thảm sát Beslan, hôm 29/8 Nghị sĩ Yuri Saveliev - một chuyên gia về vũ khí và chất nổ, đồng thời cũng là thành viên Uỷ ban điều tra vụ Beslan của Quốc hội Nga - đã công bố báo cáo có tiêu đề: "Beslan: Sự thật về con tin", dày 700 trang với hơn 300 tấm ảnh. Trong đó nêu kết luận rằng, sai lầm của đặc nhiệm Nga khi quyết định khai hoả gây cháy và buộc bọn khủng bố nổ súng đáp trả là nguyên nhân chính làm đa số con tin thiệt mạng. Tuy nhiên đa số các nghị sĩ khác trong cùng uỷ ban điều tra vẫn phản bác lại, họ nói đó chỉ là luận điểm riêng của ông Saveliev chưa được kiểm chứng về mặt khoa học.

Một thông tin nữa cùng liên quan tới vụ Beslan. Tờ Novaya Gazeta ngày 29/8 dẫn nguồn tin từ cảnh sát Chechnya cho hay, phía Chechnya biết về vụ tấn công vào một trường học ở Beslan 3 giờ trước khi nó xảy ra với chi tiết cụ thể là ít nhất có 60 tay súng sẽ tham gia. Song chưa rõ vì sao họ lại không cảnh báo lực lượng hành pháp của khu vực lân cận là Bắc Ossetia, để tăng cường an ninh tại các trường học ở Beslan (?).

Cho tới nay, sau bao nỗ lực điều tra, chỉ duy nhất 1 thủ phạm còn sống sót trong vụ Beslan bị đưa ra trước toà án để xét xử. Đó là tên Nurpashi Kulayev - 25 tuổi, vừa bị Toà án Tối cao Bắc Ossetia tuyên án tù chung thân hồi tháng 5/2006. Trong tù, Kulayev phải cải tên đổi họ để tránh khả năng bị bạn tù trả thù.

Còn kẻ chủ mưu vụ Beslan - trùm khủng bố Chechnya Shamil Basayev - mãi tới ngày 10/7 vừa qua mới bị an ninh Nga tiêu diệt. Kết quả lần theo dấu vết cùng khoản tiền mặt 7 triệu USD của hắn đưa tới một thông tin mới khá ly kỳ, rằng Basayev còn có một người vợ bé là nữ nhà báo Elina Ersenoyeva - 26 tuổi, vừa bị các tay súng bịt mặt bắt cóc tại thủ phủ Grozny của Chechnya hôm 17/8 và bặt tin kể từ đó.

Theo Linh Quyên
Lao động/Novosti, Moscowtimes