5 điều đặc biệt về Thủ tướng tương lai của Singapore

Ông Lawrence Wong, 51 tuổi, sẽ chính thức tiếp nối vai trò lãnh đạo từ người tiền nhiệm Lý Hiển Long khi nắm chiếc ghế thủ tướng thứ tư trong lịch sử 59 năm của Singapore.

Ông Wong dự kiến sẽ tuyên thệ nhậm chức vào 20h ngày 15/5 giờ địa phương (19h giờ Việt Nam).

Di sản mà người tiền nhiệm Lý Hiển Long để lại cho ông Wong là một quốc gia giàu có với thu nhập GDP đầu người thuộc hàng cao nhất thế giới, một nền chính trị ổn định và một xã hội hài hòa.

Tuy nhiên, ông Wong cũng sẽ đối mặt với không ít thách thức trước mắt. Theo các chuyên gia, đó là tốc độ tăng trưởng của Singapore không còn như trước và đảo quốc này cũng trở thành nơi sinh sống đắt đỏ nhất thế giới. Dân số Singapore cũng đang già hóa nhanh chóng trong khi tỷ lệ sinh giảm xuống mức thấp kỷ lục.

Các vấn đề như tính bền vững về môi trường, biến đổi khí hậu, căng thẳng địa chính trị toàn cầu và khu vực cũng được dự báo sẽ là thách thức cho vị Thủ tướng tương lai này.

Vì vậy, đã có kỳ vọng ông Wong sẽ tiếp tục nỗ lực trên con đường chính trị của mình và "làm nên chuyện" hơn nữa cho Singapore từ những điều đặc biệt về chính con người của nhà lãnh đạo này.

Xuất thân bình dân

Khác với người tiền nhiệm và những đồng nghiệp khác trong đảng Hành động Nhân dân (PAP) cầm quyền, ông Wong sinh ngày 18/12/1972 trong một gia đình bình dân với cha là nhân viên kinh doanh gốc Hoa, còn mẹ là giáo viên tiểu học.

Ông lớn lên trong khu đất của Ủy ban Nhà ở Marine Parade, nơi ông theo học tại trường mẫu giáo của Tổ chức Cộng đồng PAP trước khi đến trường tiểu học Haig Boys, nơi mẹ ông là giáo viên. Là người mê sách hơn là thích thể thao, cậu bé Wong khi ấy thường đến thư viện Marine Parade cũ để mượn sách về khoa học viễn tưởng và guitar.

Ông theo học tại Trường Kỹ thuật Trung học Tanjong Katong và Cao đẳng Victoria Junior trước khi giành được học bổng đại học ở Mỹ. Ông lấy bằng cử nhân rồi thạc sĩ về kinh tế tại Mỹ. Sau đó, ông còn lấy bằng thạc sĩ hành chính công tại Đại học Harvard danh giá.

Ông Wong sau đó bắt đầu sự nghiệp là một nhà kinh tế trong Bộ Công thương Singapore trước khi tham gia chính trị từ năm 2011 và kinh qua nhiều bộ ngành quan trọng.

So sánh bản thân với các bạn cùng trường và bạn bè ngoài ngành dịch vụ công, ông từng nói: "Tôi nghĩ bản thân có thể làm công việc kinh tế trong chính phủ, tôi cũng có thể làm công việc kinh tế tương tự trong khu vực tư nhân và được trả lương cao hơn. Vì vậy, ý nghĩ đó đã thoáng qua trong đầu tôi. Có lẽ tôi nên rời đi và gia nhập khu vực tư nhân, có thể là ngân hàng".

Nhưng rồi lãnh đạo của ông đã khuyên rằng nếu ở lại, ông có thể tham gia các loại công việc khác, bao gồm cả công việc về chính sách, điều mà ông có thể thấy có ý nghĩa và thú vị hơn. Vì vậy, ông đã ở lại. "Và tôi thấy tất cả những điều đó rất có ý nghĩa vì đó là công việc mà tôi không thể làm được trong khu vực tư nhân. Vì thế tôi quyết định không cần phải rời đi. Thực sự, tôi không hề muốn rời đi", ông nói.

Năm 2005, ông trở thành thư ký riêng chính của Thủ tướng Lý Hiển Long, một bước đệm quan trọng để được "chọn mặt gửi vàng" cho chiếc ghế thủ tướng hiện nay.

Người đứng đầu thế hệ lãnh đạo 4G

Và một bước ngoặt lớn đến với ông Wong khi vào tháng 4/2022 đã được các đồng nghiệp chọn làm người đứng đầu thế hệ lãnh đạo thứ tư (4G) của PAP dù khi đó chỉ là Bộ trưởng Tài chính, mở đường cho ông trở thành thủ tướng tiếp theo của Singapore.

Quyết định được đưa ra sau khi Phó Thủ tướng Heng Swee Keat, người trước đó được chọn làm lãnh đạo nhóm 4G, tuyên bố sẽ nhường chỗ cho một người trẻ hơn.

Các bộ trưởng 4G sau đó yêu cầu thêm thời gian để đạt được sự đồng thuận về nhà lãnh đạo tiếp theo của họ, vì đất nước vẫn đang chiến đấu với đại dịch Covid-19.

Thủ tướng Lý Hiển Long đã giao nhiệm vụ cho cựu Bộ trưởng Khaw Boon Wan tiến hành tham vấn, trong đó ông gặp riêng từng bộ trưởng 4G sau cuộc tranh luận về Ngân sách vào tháng 3/2022.

Cuối cùng, 15 trong số 19 bộ trưởng đã chọn Lawrence Wong làm lãnh đạo nhóm 4G.

Người dẫn đầu cuộc đối thoại "Tiến lên Singapore"

Cuộc đối thoại mang tên "Forward Singapore" (Tiến lên Singapore) khởi động vào tháng 6/2023, được ông Wong dẫn đầu chủ trì cùng với các nhà lãnh đạo PAP thế hệ 4G khác.

Đây là diễn đàn tổ chức các cuộc đối thoại thường xuyên với người dân Singapore để lắng nghe những mối quan tâm và nhu cầu của họ khi xây dựng lộ trình cho tương lai của Singapore.

Cuộc đối thoại gắn kết toàn quốc này đã quy tụ hơn 200.000 người Singapore qua các buổi đối thoại trực tiếp hay tương tác gián tiếp cũng như các cuộc khảo sát, chương trình biểu diễn lưu động và nền tảng kỹ thuật số.

Một báo cáo về "Tiến lên Singapore" được đích thân ông Wong công bố vào cuối tháng 10/2023 đã tổng hợp các mong muốn của người dân về một xã hội trong tương lai. Báo cáo vạch ra lộ trình giúp Singapore trở nên sôi động và toàn diện hơn, công bằng và thịnh vượng hơn cũng như kiên cường và đoàn kết hơn.

Kế hoạch này bao gồm nhiều trợ giúp hơn cho các nhóm như người lao động có thu nhập trung bình và người cao tuổi có thu nhập thấp hơn, thông qua các biện pháp như hỗ trợ tài chính bổ sung và cơ sở hạ tầng được cải thiện.

Báo cáo cũng nói với người dân Singapore rằng sẽ còn nhiều việc phải làm hơn nữa để đảm bảo đáp ứng các nhu cầu cơ bản của họ ở mọi giai đoạn cuộc sống, như giáo dục, nhà ở, chăm sóc sức khỏe và hưu trí.

Bình tĩnh chống chọi Covid-19 thành công

Năm 2020, Bộ trưởng Y tế khi đó Gan Kim Yong có ý tưởng thành lập một nhóm để lãnh đạo cuộc chiến của Singapore chống lại đại dịch Covid-19. Và ông Wong được lựa chọn để cùng lãnh đạo Lực lượng Đặc nhiệm liên bộ (MTF) về Covid-19.

Trong suốt cuộc khủng hoảng, ông Wong tỏ ra bình tĩnh trong suốt cuộc khủng hoảng khi ông giải thích các chính sách một cách rõ ràng, đồng thời đặt ra các nhu cầu và sự đánh đổi khác nhau cho người dân Singapore.

Tuy nhiên, ông Wong vẫn thận trọng trong cuộc họp báo cuối cùng. Ông nói với người dân Singapore rằng chính phủ sẽ tiếp tục duy trì mức độ cảnh giác và chuẩn bị cao nhất do virus có thể tiếp tục phát triển và thỉnh thoảng các đợt lây nhiễm mới sẽ xuất hiện, điều mà thời gian đã chứng minh là đúng. 

Vị trí đồng trưởng nhóm chuyên trách liên ngành về phòng, chống dịch Covid-19 của chính phủ Singapore trong một giai đoạn được xem là tạo dấu ấn quan trọng đối với sự nghiệp chính trị của bản thân Wong khi góp phần không nhỏ giúp Singapore ứng phó hiệu quả với đại dịch, thậm chí có thời điểm đảo quốc sư tử còn trở thành "hình mẫu" với tỷ lệ tử vong và tỷ lệ lây nhiễm trong cộng đồng ở mức thấp.

Cởi mở lắng nghe và niềm yêu thích âm nhạc

Ông Wong là người yêu âm nhạc và nhạc cụ yêu thích nhất của ông là guitar. Năm 8 tuổi, ông được người cha tặng một cây đàn guitar và từ đó âm nhạc vẫn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của ông. Khi còn là sinh viên ở Mỹ, ông đã đi hát với người bạn cùng phòng người Mỹ tại Đại học Wisconsin-Madison.

Mọi người thực sự ngạc nhiên khi xem những đoạn clip ghi lại cảnh ông hòa mình vào những giai điệu vượt thời gian thuộc các thể loại rock, blues và soul - chẳng hạn như một đoạn clip vào tháng 12/2022 giới thiệu màn trình diễn guitar của huyền thoại Chuck Berry với bài hát Johnny B. Goode. Những video ông biểu diễn cho thấy khía cạnh hiếm hoi hơn, thoải mái hơn của một chính trị gia.

Ông Wong còn có sở thích với xe phân khối lớn. Tháng 8/2022, ông từng lái chiếc Royal Enfield Classic 500 trong đoàn xe gây quỹ cho Quỹ Ung thư Trẻ em.

Ông cũng được biết đến với sự cởi mở và luôn lắng nghe ý kiến của những người xung quanh. "Tôi muốn nhận được sự tin tưởng và hỗ trợ của người dân Singapore. Cùng nhau, chúng ta sẽ viết nên chương tiếp theo cho Singapore. Cùng nhau, chúng ta sẽ xây dựng một xã hội dân chủ dựa trên công lý và bình đẳng", ông Wong từng nói khi sẵn sàng đảm nhận cương vị mới.

Ngoài những sở thích này, những người quen thuộc với ông Wong đều nói rằng ông là một người khá kín đáo, đặc biệt là những việc liên quan đến gia đình.

Nhiều nguồn tin cho biết, ông Wong có một người anh trai hơn 2 tuổi. Ông kết hôn lần đầu vào năm 28 tuổi, nhưng ly hôn người vợ đầu tiên vì quan điểm khác biệt. Người vợ hiện tại của ông Wong là bà Loo Tze Lui, hai người hiện chưa sinh con.

Hy vọng cho giới trẻ Singapore

Và một điều đặc biệt ở nhà lãnh đạo mới của Singapore là ông thường xuyên cập nhật trạng thái của mình trên mạng xã hội, tạo sự tương tác tốt với người dân, nhất là giới trẻ.

Khi được yêu cầu đề cập đến thế hệ thanh niên Singapore thời hậu Lý Quang Diệu, ông Wong nói rằng sự phát triển của Singapore trong 60 năm qua là một "phép màu" và "sự chuyển đổi ngoài sức tưởng tượng của bất kỳ ai". 

"Những chương hay nhất của câu chuyện Singapore vẫn chưa được viết ra. Và tất cả chúng ta, đặc biệt là thế hệ trẻ… sẽ là tác giả của chương tiếp theo này", ông nói. "Vì vậy, tôi sẽ kêu gọi tất cả hãy chung tay cùng tôi và nhóm của tôi để viết chương tiếp theo".

Về những gì đã thấy ở những người trẻ Singapore giúp hy vọng vào tương lai, ông Wong cho biết giới trẻ ngày càng có ý thức về bản sắc Singapore. Ông nói, điều này được thể hiện rõ khi cả nước cùng nhau chống chọi đại dịch Covid-19. Ông Wong nói thêm rằng giới trẻ Singapore ngày nay đọc nhiều hơn và "chắc chắn có nhiều thông tin hơn như khi tôi ở độ tuổi của họ". Họ cũng rõ ràng hơn về những gì họ muốn đạt được trong cuộc sống.