Xót xa hình ảnh học sinh mầm non ở vùng cao đốt lửa ngồi học cho đỡ rét

Đốt lửa trong giờ học để bớt rét

Hình ảnh của các em học sinh ngồi quây quần bên đống lửa trong giờ học để sưởi ấm là ở điểm trường Púng Khoai, thuộc Trường mầm non Bình Minh, xã Chiềng Đông, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La.

Đây là điểm trường đang học nhờ ở nhà văn hóa của bản, với 20 em học sinh người dân tộc Mông và 100% các em đều thuộc hộ nghèo.

Cũng cách điểm trường Púng Khoai ít cây số, tình cảnh của các em học sinh điểm trường Nặm Ún cũng không khá gì hơn, thậm chí còn tồi tàn hơn rất nhiều.

Trao đổi với chúng tôi, cô Nguyễn Thanh Hà, giáo viên được phân công phụ trách điểm trường Nặm Ún cho biết, điểm trường Nặm Ún đã có tuổi đời hơn 20 năm, chỉ rộng 25m2, được thưng tạm bằng tranh tre nứa lá, mái lợp bờ rô xi măng, nền đất. Để tránh mưa dột và gió lùa, các cô giáo phải lót thêm một lớp bạt trên mái và các vách để che chắn, nhưng dường như không ăn thua.

"Mấy hôm nay nhiệt độ xuống thấp quá, cô và trò chúng em ngồi trong phòng vẫn rét run, nên nhiều khi phải đốt thêm củi để sưởi ấm, các em học sinh ở đây đều là hộ nghèo nên áo quần không đủ ấm, giày tất lại càng không có, thương lắm", cô Hà chia sẻ.

Cũng theo cô Hà cho biết, tổng số học sinh của điểm trường Nặm Ún gồm 32 em học sinh (gồm 8 em 3 tuổi, 10 em học sinh 4 tuổi và 14 em học sinh 5 tuổi), trong đó 17 em học sinh thuộc hộ nghèo. Tất cả các em đều là người dân tộc Thái. "Mong ước của cô và trò là có phòng học chắc chắn hơn, không phải chịu cảnh rét buốt khi trời chuyển lạnh, nắng hanh khô vào mùa hè", cô Hà nói.

Trao đổi với PV Dân trí, cô Khuất Thị Thanh, Hiệu trưởng Trường mầm non Bình Minh chia sẻ với chúng tôi một thông tin khá "sốc": "Trường mầm non Bình Minh của chúng tôi có đến… 27 điểm trường với tổng số 568 học sinh, và đều trong tình trạng khó khăn như điểm Púng Khoai, điểm Nặm Ún. Như điểm Nặm Ún là còn có phòng học, dù nó chỉ được làm tạm bằng tranh tre nứa lá, còn nhiều điểm khác như Kéo Pó, Huổi Pù còn không có cả phòng học mà phải đi học nhờ ở nhà văn hóa của thôn bản. Ở điểm trường nào chúng tôi cũng mong mỏi có một phòng học, dù chỉ là lắp ghép thôi, thì cũng sẽ giúp cô và trò thuận lợi hơn trong việc dạy và học ở vùng sâu vùng xa như Chiềng Đông".

Lớp học giữa bốn bề gió lộng

Rời xã Chiềng Đông, huyện Yên Châu, chúng tôi lại có dịp chứng kiến cảnh thầy và trò học trong… "chuồng bò" ở điểm trường Huổi Dên, thuộc Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Nà Ớt, xã Nà Ớt, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La. Chúng tôi gọi là "chuồng bò", vì quả thực nếu không có thầy giáo và học sinh đang ngồi học thì không ai có thể nghĩ đây là lớp học của các em học sinh tiểu học.

Lớp học được lợp bằng mái bờ rô xi măng, nền đất, nhưng đặc biệt là vách tường chỉ cao hơn 1m. Ngồi trong phòng học có thể nhìn "mênh mông" ra bên ngoài bởi bốn bề đều thoáng đãng. Lớp học trông càng đối nghịch với phòng học của lớp mầm non bên cạnh, nơi vừa được đầu tư xây dựng khang trang vào năm trước.

Cũng vì không được che chắn, nên thầy và trò ngồi học trong lớp trong cái lạnh tê tái, rét mướt khiến ai ai cũng xót thương.

Trao đổi với PV Dân trí, thầy Nguyễn Trung Huấn, Hiệu trưởng Trường PTDTBT TH và THCS Nà Ớt cho biết, sau khi sát nhập giữa cấp tiểu học và THCS, thì Trường PTDTBT Nà Ớt có hơn 10 điểm trường, nhưng hiện tại chỉ có 2 điểm trường đang là nhà tạm là điểm Trạm Cọ và điểm Huổi Dên.

"Cái khó là điểm trường Huổi Dên chỉ có khoảng 10 học sinh, nếu xây dựng 1 phòng học đủ chuẩn thì hơi lãng phí vì học sinh ít quá, nên chúng tôi đang vận động bà con cho học sinh ra điểm trung tâm và ở lại bán trú. Việc này vừa thuận lợi cho thầy cô giáo không phải "cắm bản" dạy học, vừa giúp học sinh có điều kiện học tập tốt hơn ở điểm chính so với phải học ở điểm lẻ. Tuy nhiên, nhà trường đang hơi quá tải số lượng học sinh bán trú ở khu trung tâm", thầy Huấn trần tình.

Thầy Huấn cho biết, hiện tại điểm trường trung tâm đang có 2 khu bán trú, gồm khu bán trú cho học sinh THCS với 16 phòng, sức chứa hơn 250 em học sinh và 2 căn nhà (không phân ra phòng riêng - PV) dành cho học sinh tiểu học với sức chứa hiện tại hơn 200 em học sinh. "Hiện tại mỗi giường tầng chúng tôi bố trí 4 em học sinh ở nên việc nhận thêm học sinh bán trú là cực kỳ khó khăn. Vừa khó khăn trong sinh hoạt, học tập lại vừa khó khăn trong cả nấu ăn, tắm rửa giặt giũ cho các em", thầy Huấn nói.

Ông Phạm Văn Khanh, Trưởng phòng Giáo dục – Đào tạo tỉnh Sơn La cho biết, theo thống kê hiện tại ở huyện Mai Sơn còn khoảng 142 phòng học tạm là nhà cấp 4 hoặc tranh tre nứa lá, chủ yếu là ở bậc mầm non và tiểu học. "Mục tiêu của chúng tôi là cố gắng 100% kiên cố hóa trường học, tuy nhiên còn phụ thuộc vào nguồn kinh phí của cấp trên phân bổ, đặc biệt là nguồn trái phiếu Chính phủ. Giai đoạn 2016 – 2018, huyện đã thực hiện kiên cố hóa được 99 phòng học trên địa bàn, với mức đầu tư trung bình 500 triệu đồng / phòng học. Ngoài nguồn hỗ trợ của Nhà nước, chúng tôi cũng cố gắng kêu gọi xã hội hóa từ các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tham gia hỗ trợ cho huyện nhà", ông Phạm Văn Khanh chia sẻ.

Thế Nam