“Không có tiền đâu mà chữa cho nó!”

A Huỳnh là con của chị Y Đoi (sinh năm 1991) và anh A Điên (1988) người Xê Đăng, ngụ tại làng Kon Srệt, thôn 10, xã Đắk Ruồng, huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum.

Năm lên 4 tháng tuổi, hai anh chị đã đưa A Huỳnh đi khám khi bé bị sốt thì bác sĩ đã cảnh báo bé bị thiếu canxi. Thế nhưng, hai vợ chồng trẻ người Xê Đăng này kiếm ăn từng bữa, lấy đâu ra thuốc thang bồi bổ cho bé, chỉ biết cho con bú sữa mẹ, còn sống sót được hay không là do trời.

Y Đoi bảo: “Chỉ bú sữa mẹ thôi, hết sữa thì cho nó uống nước cơm thêm vào!”. Cũng phải, nhà Y Đoi mỗi năm có đến 3 tháng cơm độn mì còn không đủ để ăn thì làm sao có tiền mà nghĩ đến chuyện mua sữa, thức ăn dinh dưỡng cho con…

Điều kiện ăn uống thiếu thốn khiến căn bệnh của bé ngày càng nặng. Đến nay đã hơn 20 tháng (A Huỳnh sinh tháng 12/2010) nhưng A Huỳnh èo uột như đứa trẻ sơ sinh, chỉ có thể nằm một chỗ, không biết lẫy, chẳng biết bò hay ê a một tiếng…

Ngày chúng tôi đến thăm nhà vợ chồng Y Đoi, A Điên thì hai vợ chồng vừa đưa đứa con lớn là A Khánh (sinh năm 2009) đi bệnh viện Kon Tum khám vì bé bị viêm phổi nặng. Trong căn nhà trống hoác được lắp bằng vài tấm mành nứa mỏng manh, lợp mái tranh chỉ có độc một chiếc giường là tài sản lớn nhất. Vắt vẻo xung quanh là vài bộ quần áo cũ, hai chiếc nồi đen nhẻm và vài cái chai nhựa đựng nước…

A Huỳnh đang được Y Hết, chị gái của Y Đoi địu trên lưng kể: “Thằng bé lớn nhà nó bệnh dữ quá mà không có tiền đi chữa bệnh. Hai vợ chồng nó mới mượn được tiền nên đưa nó đi bệnh viện khám rồi”.

Khi chúng tôi đến bệnh viện Kon Tum thì chỉ gặp Y Đoi vì A Điên đã về nhà (cách bệnh viện khoảng 60km). Y Đoi cho hay: “A Khánh sốt 3 ngày rồi nhưng không đưa đi chữa được. Mình mới mượn được xe máy và 200 ngàn để đổ xăng nên đưa nó đi viện khám. Bác sĩ bảo nó bị viêm phổi nặng nên phải nhập viện, 1 tuần mới về được. Chồng mình phải chạy về để trông thằng nhỏ (A Huỳnh)”.

Tôi buộc miệng hỏi đã mua sắm vật dụng gì để chăm bé trong những ngày nằm viện chưa, Y Đoi ngơ ngác: “Chỉ mượn đủ tiền đổ xăng thôi, mấy cái đó để từ từ…”. Nhìn xung quanh giường bệnh, chúng tôi không thấy gì ngoài chiếc chăn của bệnh viện phát cho bệnh nhân. Mà cũng phải, 200 ngàn thì cũng chỉ đủ đổ xăng chạy đi chạy lại vài vòng từ nhà Y Đoi cho đến bệnh viện mà thôi, làm sao cô dám mua sắm thứ gì nữa…

Tôi lại buộc miệng hỏi: “Đã ăn cơm chưa?” (vì lúc này là 12h30) thì Y Đoi mở to mắt rồi lắc đầu. “Đã đi mua cơm chưa?”… thì Y Đoi cúi gằm mặt ngượng ngùng. Tôi bỗng thấy xót xa… Bác sĩ bảo A Khánh phải nằm viện 4 ngày mà giờ Y Đoi chẳng còn 1 đồng trong túi, rồi tiền ăn cho 2 mẹ con biết lấy đâu ra… Y Đoi ngượng nghịu giải thích: “Chờ tới tối A Điên đem cơm ra…”.

Khi được hỏi sao không đưa bé A Huỳnh đi chữa bệnh đi, nếu để lâu ngày bé thành tật thì phải nằm liệt suốt cả đời,  Y Đoi chỉ biết cúi đầu nói: “Nhà mình làm gì có tiền. Có mượn người ta cũng không cho đâu. Vì mình mượn rồi lấy gì mà trả. Không có tiền đâu mà chữa cho nó!”.

Nhà Y Đoi có 3 miếng rẫy mì và 1 rẫy lúa. Nhưng mì thì chỉ thu được vài chục bao một năm; rẫy lúa năm 2009 đã bị lũ bồi lấp mất, mỗi năm chỉ thu được 1 bao lúa. Thu nhập như thế cũng chỉ đủ cả nhà 4 miệng ăn tằn tiện trong 10 tháng, 2 tháng mưa thì cũng có lúc đói ăn.

Im lặng một lúc rồi Y đoi ngập ngừng bảo: “Bác sĩ nói đưa nó đi Sài Gòn chữa phải ở lâu lắm mới hết. Mà Sài Gòn xa quá, đi xe máy làm sao tới…”.

Nghe ý nghĩ ngây thơ của cô gái trẻ người Xê Đăng mà chua xót. Có lẽ cô nghĩ mượn xe máy đi thì chỉ tốn tiền đổ xăng chứ cô không dám nghĩ đến chuyện đi xe khách về Sài Gòn. Có lẽ cô cũng nghĩ nhiều lắm về việc đưa con đến Sài Gòn chữa bệnh với chi phí thấp nhất. Thế nhưng, càng nghĩ càng quẫn…