Phanh phui hàng loạt doanh nghiệp vi phạm bản quyền
(Dân trí) - Hơn 1.000 phần mềm không phép cài đặt trên 493 máy vi tính đang được các doanh nghiệp vi phạm sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh. Điều đáng lên án là các doanh nghiệp này đều là những doanh nghiệp lớn, có tiềm lực tài chính, hiểu rõ về luật Sở hữu trí tuệ nhưng vẫn cố tình vi phạm.
Đây là thông tin được Phó Chánh thanh tra Bộ văn hóa Thể thao Du lịch Trần Văn Minh thông tin với báo chí ngày 22/5.
Kết thúc đợt thanh tra đầu tiên: Hàng loạt vi phạm
Cũng theo ông Minh, sau “Tháng hưởng ứng Ngày sở hữu trí tuệ thế giới” được Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ (BKHCN) Trần Việt Thanh, phối hợp với Chương trình Bảo vệ Quyền sở hửu Trí tuệ liên ngành của Chính phủ (Chương trình 168) phát động vào 31/3 vừa qua với nhiều hoạt động giáo dục, tuyên truyền, vừa qua, đoàn thanh tra liên ngành gồm Thanh tra Bộ Văn hóa Thể thaoDu lịch ( BVHTTDL) phối hợp với Cục Cảnh sát Phòng chống Tội phạm sử dụng Công nghệ cao C50 ( Bộ Công An) đã bắt đầu triển khai các đợt thanh tra trên toàn quốc đối với các doanh nghiệp nghi sử dụng phần mềm không bản quyền. Sau chiến dịch kéo dài một tháng này, tổng cộng 8 cuộc kiểm tra đã được thực hiện tại các doanh nghiệp, với giá trị phần mềm lậu bị phát hiện lên đến hơn 13,5 tỉ đồng.
Nằm trong chiến dịch thanh tra lần này gồm Công ty TNHH Sản xuất Khuôn đúc Chin Chen Fuh Việt Nam, có trụ sở tại Cụm Công nghiệp Long Định, Huyện Cần Đước, Tỉnh Long An; Công ty TNHH Asia Pacific Plastic, trụ sở tại Khu CN Đức Hòa 1, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An; Công ty TNHH Zongshen Motor Vietnam, trụ sở tại khu CN Quang Minh, Mê Linh, Hà Nội và các doanh nghiệp khác.
Trong số những phần mềm không bản quyền bị phát hiện có các sản phẩm của Adobe, Autodesk, Dassault Systèmes, Lạc Việt, Microsoft, tất cả đều là thành viên của BSA | Liên minh Phần mềm.
Báo cáo của đoàn thanh tra liên ngành, đại diện của 8 doanh nghiệp đã ký vào biên bản thanh tra, thừa nhận vi phạm và hứa gỡ bỏ tất cả các phần mềm không phép cũng như sẽ hợp thức hóa toàn bộ các phần mềm sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp. Toàn bộ 8 doanh nghiệp này đều hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, trong đó có 4 doanh nghiệp Đài Loan và 4 doanh nghiệp còn lại của Trung Quốc, Hàn Quốc, Thụy Sỹ, Thái Lan.
Ông Minh cũng cho rằng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ ( SHTT) đang trở thành một vấn đề ưu tiên của Việt Nam được Chính phủ đặc biệt quan tâm trong nhiều năm gần đây, trong đó phải kể đến việc ban hành Chỉ thị số 36/2008/CT-TTg của Thủ tướng ngày 31/12/2008. Văn bản này khẳng định trách nhiệm của doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, trong trường hợp vi phạm luật sở hữu trí tuệ. Chiến dịch kéo dài một tháng hưởng ứng Ngày SHTT Thế giới là một cơ hội tốt để nâng cao nhận thức về quyền sở hữu trí tuệ cho doanh nghiệp.
Ngoài những biện pháp hành chính, các chế tài hiệu quả đối với vi phạm về QSHTT cũng được các tổ chức bảo vệ QSHTT khuyến khích áp dụng. Theo ông Phạm Phi Anh, Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ, “để phát huy tối đa hiệu quả của các chế tài dân sự, cần thành lập Tòa án SHTT chuyên trách”. Hành vi sử dụng trái phép phần mềm có bản quyền có thể bị truy tố hình sự theo Luật Hình sự sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1/1/2010.
“Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động cưỡng chế đối với những doanh nghiệp nghi sử dụng phần mềm lậu nhằm bảo đảm tuân thủ luật pháp sau khi đã có những biện pháp tuyên truyền trong “ Tháng hưởng ứng Ngày SHTT Thế giới mới đây”, ông Minh nhấn mạnh.
Trước sự quyết liệt vào cuộc của Việt Nam, ông Tarun Sawney, Giám đốc cao cấp khu vực Châu Á – Thái bình dương chia sẻ: “Chúng tôi đánh giá cao Bộ Khoa học Công nghệ và Chương trình Bảo vệ QSHTT liên ngành của chính phủ (Chương trình 168) đã nỗ lực rất lớn tổ chức thành công “ Tháng hưởng ứng Ngày SHTT thế giới với nhiều hoạt động tuyên truyền, đào tạo và tiếp đó là các hoạt động thực thi. BSA sẽ không ngừng hỗ trợ mọi hoạt động của Bộ Văn hoá, Thể thao, Du lịch (BVHTTDL) và Phòng Tội phạm Công nghệ cao cùng thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ vi phạm bản quyền phần mềm tại Việt Nam. Tôi tin rằng chỉ khi phối hợp chặt chẽ với nhau, chúng ta mới có thể đạt được kết quả mong muốn”.
Việt Nam có nhiều bước tiến về chống vi phạm bản quyền
Theo đánh giá của Liên minh phần mềm doanh nghiệp, Việt Nam là một trong những quốc gia có bước tiến mạnh mẽ và khả quan nhất trong cuộc chiến chống vi phạm bản quyền phần mềm máy tính từ 92% năm 2004 xuống 81 % năm 2014 (giảm 11 điểm).
Đơn cử trong 03/2012 đến 2014 Thanh tra Bộ phối hợp với cơ quan chức năng thực hiện 259 Quyết định thanh tra đột xuất tại 259 doanh nghiệp, kiểm tra 13.469 máy tính, phát hiện các doanh nghiệp sử dụng phần mềm máy tính mà không được phép của chủ sở hữu, xử phạt vi phạm hành chính lên đến gần 5 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đã khắc phục hậu quả mua bản quyền phần mềm máy tính với chủ sở hữu, số tiền lên đến hàng chục triệu USD.
Năm 2014, Thanh tra Bộ VHTTDL đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 121 cuộc trong đó thanh tra đột xuất 82 doanh nghiệp về việc chấp hành các quy định pháp luật về quyền tác giả đối với chương trình phần mềm máy tính. Xử phạt vi phạm hành chính gần 1,6 tỷ đồng.
Riêng quý I năm 2015, Hưởng ứng ngày sở hữu trí tuệ thế giới, Thanh tra Bộ VHTTDL tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng, thanh tra đột xuất một số doanh nghiệp tại Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Bắc Giang và Hà Nam, số máy tính kiểm tra 426 máy tính, các doanh nghiệp đang làm việc với chủ sở hữu để khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại và chấp hành nghiêm các quyết định xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan thanh tra.
Trước đó, vào ngày 31/3, tại lễ công bố khai mạc chương trình “Tháng hưởng ứng ngày sở hữu trí tuệ thế giới”, Thứ trưởng Bộ KHCN Trần Việt Thanh cho biết: “Nhằm nâng cao nhận thức pháp lý của công chúng về quyền SHTT trong việc xác lập, khai thác, phát triển và bảo vệ giá trị tài sản SHTT; Khuyến khích hoạt động nghiên cứu sáng tạo, ứng dụng khoa học và công nghệ nhằm nâng cao năng suất lao động, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam; Tạo ra nhận thức trong toàn xã hội để chuẩn bị cho hội nhập TPP, “Tháng hưởng ứng ngày sở hữu trí tuệ thế giới” sẽ tập trung vào việc phổ biến, tuyên truyền, nâng cao nhận thức về SHTT; Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về SHTT sẽ tiếp tục được triển khai và đẩy mạnh vào tháng 5 và các tháng tiếp theo.
Thứ trưởng Thanh cũng nhấn mạnh, “Tháng hưởng ứng ngày sở hữu trí tuệ thế giới” nhằm huy động sự tham gia của toàn xã hội vào công tác này, đặc biệt nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý SHTT, các cơ quan thực thi quyền SHTT trong bảo hộ và thực thi quyền SHTT; các cơ quan thông tấn báo chí trong việc tuyên truyền các vấn đề liên quan đến SHTT; trách nhiệm của chủ thể quyền trong việc tự bảo vệ quyền SHTT cũng như trách nhiệm của người tiêu dùng đối với công tác này, đóng góp thiết thực vào sự lớn mạnh và phát triển của đất nước.
Nguyễn Hùng