Gen Z cần kỹ năng gì giữa "bão" sa thải?

Trường Thịnh

(Dân trí) - Khả năng giải quyết vấn đề, sử dụng công nghệ, tư duy lãnh đạo, xử lý căng thẳng, học tập chủ động và có chiến lược,… là những kỹ năng có thể giúp Gen Z trở thành ứng viên nổi bật trên thị trường và có một công việc hạnh phúc.

Khái niệm "Kỷ nguyên VUCA": biến động (volatility), không chắc chắn (uncertainty), phức tạp (complexity), mơ hồ (ambiguity) từng được dùng để miêu tả tới nền kinh tế chuyển động liên tục, nhất khi có sự trỗi dậy của thế giới số.

Với làn sóng sa thải nhân sự gần đây, các kỹ năng nghề nghiệp nào sẽ giúp Gen Z trở thành ứng viên nổi bật trên thị trường và có một công việc hạnh phúc? Dưới đây 5 kỹ năng gợi ý dành cho giới trẻ:

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Gen Z cần kỹ năng gì giữa bão sa thải? - 1
Các vấn đề ngày nay đòi hỏi nhân sự phải có khả năng linh hoạt, quản lý sự thay đổi và không ngừng tư duy (Ảnh minh họa: Unsplash).

Kỹ năng giải quyết vấn đề là một trong 10 kỹ năng nghề nghiệp quan trọng, theo Diễn đàn kinh tế thế giới tính đến 2025. "Điều khó khăn là con người thường bắt đầu giải quyết một vấn đề trước khi suy nghĩ thấu đáo về việc liệu chúng ta có đang giải quyết đúng vấn đề hay không" - Eric Schmidt, cựu CEO của Google nói. Bởi các vấn đề ngày nay đòi hỏi nhân sự phải có khả năng linh hoạt, quản lý sự thay đổi và không ngừng tư duy. 

Sử dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo

Gen Z cần kỹ năng gì giữa bão sa thải? - 2
Công nghệ không thay thế bạn, bạn bị thay thế bởi những người biết tận dụng công nghệ (Ảnh minh họa: Unsplash).

Sự xuất hiện của ChatGPT khiến nhiều người lo sợ rằng công nghệ thông minh này sẽ khiến nhiều người mất việc. Ở tất cả các lĩnh vực, những người đang làm việc một cách thiếu sáng tạo và đơn giản, được dự đoán sẽ là những người bị sa thải đầu tiên. Mặt khác, đây sẽ là cơ hội cho những người biết tận dụng công nghệ mới để nâng cao hiệu suất. Nhân sự ngày nay cần hiểu được cách công nghệ vận hành, có khả năng sử dụng công nghệ đó để nâng cao giá trị của mình. Bạn không phải cạnh tranh với ChatGPT, bạn bị cạnh tranh bởi những người biết sử dụng ChatGPT.

Lãnh đạo và tạo ảnh hưởng xã hội

Gen Z cần kỹ năng gì giữa bão sa thải? - 3
Mạng lưới mối quan hệ có thể quyết định đến thu nhập của bạn (Ảnh minh họa: Unsplash).

Lãnh đạo là khả năng dẫn dắt sự thay đổi, dự đoán xu hướng, đưa ra một tầm nhìn đủ xa, biết cách lắng nghe, cảm thông, giao tiếp, đàm phán, gây ảnh hưởng và xây dựng kế hoạch. Bạn không cần lãnh đạo người khác thì mới cần học các kỹ năng lãnh đạo. Những người có khả năng lãnh đạo trước hết là biết lãnh đạo chính mình, kỷ luật và hành động không ngừng nghỉ để thách thức hiện trạng. Đây là những kỹ năng cần thời gian để tích lũy, nuôi dưỡng.

Bạn có thể quen tai với khái niệm KOLs, Influencers - những người có ảnh hưởng. Đây còn được coi là một nghề với thu nhập khá lớn. Nếu sở hữu 10 nghìn lượt followers trên mạng xã hội, bạn có thể tham gia tiếp thị liên kết (Affiliate marketing), nhận quảng cáo và rất nhiều các cơ hội nghề nghiệp khác.

Một số tổ chức khuyến khích nhân sự trở thành "Thought leaders" (nhà dẫn dắt quan điểm, tư tưởng, chuyên gia, cố vấn). Đó là những người mang hình ảnh, thương hiệu của tổ chức, giúp hình ảnh của tổ chức thân thiện và đáng tin cậy hơn trong mắt người tiêu dùng. Những người như vậy sở hữu "Social capital" (nguồn vốn xã hội) lớn, có khả năng kết nối mạng lưới các mối quan hệ chất lượng, giúp đạt được thành công trong công việc.

Quản lý bản thân, bền bỉ, xử lý căng thẳng

Gen Z cần kỹ năng gì giữa bão sa thải? - 4
Năng lực quản lý cảm xúc quyết định chất lượng hành động. Chất lượng hành động quyết định chất lượng kết quả (Ảnh minh họa: Unsplash).

Thông minh cảm xúc (EQ) giúp bạn xây dựng sức bật nội tại, sự kiên trì, tự chủ và sáng tạo bên trong. Khi biết cách nuôi dưỡng và chăm sóc cảm xúc, bạn sẽ có động lực tự thân để hoàn thành tốt công việc.

Biết cách quản lý bản thân, trí thông minh cảm xúc (bền bỉ, xử lý căng thẳng) là yếu tố có thể giúp cá nhân thăng tiến và hạnh phúc trong sự nghiệp. Người có EQ cao sẽ có khả năng phục hồi sau những thất bại. Năng lực quản lý cảm xúc quyết định chất lượng hành động. Chất lượng hành động có thể quyết định kết quả.

Bạn cần chăm sóc sức khỏe tinh thần, sống trong hiện tại, tích hợp cuộc sống và công việc (work-life integration), học cách cân bằng trong cảm xúc để có một tinh thần bền bỉ, lành mạnh. 

Học tập chủ động và có chiến lược

Gen Z ngày nay có nhiều cơ hội và nền tảng giúp quá trình học dễ dàng hơn các thế hệ trước. Tuy nhiên, điều gì tạo ra lợi thế cạnh tranh nếu ai cũng đều có khả năng tiếp cận kiến thức như nhau? Bạn cần rèn luyện cho mình khả năng học chủ động, có chiến lược, học từ nguồn nào, quyết định mình sẽ học gì, các chứng chỉ, kỹ năng gì sẽ giúp bạn nổi trội trên thị trường lao động.

Nhiều Gen Z ngày nay tích cực học tập thông qua làm dự án (Project-based learning), tự học các kỹ năng thông qua việc triển khai trực tiếp một dự án, biến ý tưởng thành hiện thực. 

Gen Z cần kỹ năng gì giữa bão sa thải? - 5

Một số dự án Gen Z thuộc các chủ đề phát triển bền vững, sức khỏe tinh thần, sáng tạo nghệ,.. nhận nguồn vốn hỗ trợ, tài trợ chi phí từ Z.Lab (Ảnh: Lotus).

Đại diện mạng xã hội Lotus cho biết, đăng ký làm dự án qua Z.Lab, Gen Z sẽ có cơ hội nhận tài khoản truy cập miễn phí 10.000 khóa học từ Coursera và Udemy. Đây là 2 nền tảng học trực tuyến lớn trên thế giới, cung cấp các khóa học online theo lịch linh hoạt, kiến thức thực chiến cho học tập và công việc về rất nhiều các lĩnh vực như lập trình, khoa học máy tính, khoa học dữ liệu, marketing, quản lý dự án,... Nếu muốn mở toàn bộ nội dung khóa học, làm các bài test và nhận chứng chỉ, người học cần trả một khoản phí là 59 USD/tháng. 

"Khi hoàn thành khóa học, bạn sẽ nhận được chứng chỉ được cấp bởi những trường đại học, doanh nghiệp hàng đầu như Google, IBM, Yale, Duke,.., giúp bạn nâng cấp CV và hồ sơ học bổng", đại diện mạng xã hội Lotus nói.

Thông tin chi tiết tại: https://challenge.lotus.vn/ZLab.

Thông tin doanh nghiệp - sản phẩm