Để tự bảo vệ mình sau khi Windows XP bị “khai tử”

Microsoft đã chính thức “khai tử” hệ điều hành Windows XP từ ngày 9/4 vừa qua và sẽ không tiếp tục phát hành các bản nâng cấp cũng như vá lỗi dành cho hệ điều hành đã có 13 năm tuổi này. Điều này đồng nghĩa với việc các lỗi hay lỗ hổng bảo mật phát sinh trong tương lai trên Windows XP sẽ không còn tiếp tục được Microsoft hỗ trợ và vá lỗi.

Hiện chính phủ nhiều nước vẫn đang tiếp tục hỗ trợ Windows XP, trong đó chính phủ của Mỹ và Hà Lan thậm chí còn tiếp tục trả tiền cho Microsoft để tiếp tục được hỗ trợ hệ điều hành này. Tuy nhiên, đây chỉ là số ít chứ không phải ai cũng có may mắn này.

Ứớc tính hiện có đến gần 30% người dùng Windows trên toàn cầu vẫn đang tiếp tục sử dụng Windows XP và chưa có dấu hiệu muốn nâng cấp lên phiên bản Windows mới. Nếu bạn là một trong số đó thì những lưu ý dưới đây sẽ giúp bạn tự bảo vệ sự an toàn cho mình khi tiếp tục sử dụng Windows XP.

Vào ngày 8/4, thời điểm Microsoft chính thức “khai tử” và ngừng hỗ trợ Windows XP, “gã khổng lồ phần mềm” cũng đã phát hành bản cập nhật và vá lỗi mới nhất, đồng thời cũng là bản cập nhật cuối cùng dành cho hệ điều hành có tuổi đời gần 13 năm này.

Do vậy, nếu vẫn đang sử dụng Windows XP, bạn không nên chậm trễ download và cái đặt bản nâng cấp này thông qua chức năng Windows Update (chỉ áp dụng đối với người dùng Windows XP có đầy đủ bản quyền). 

Với các lỗi và lỗ hổng bảo mật khác được phát hiện ra trên Windows XP trong tương lai, Microsoft sẽ không tiếp tục phát hành các bản cập nhật và vá lỗi khác.

Phần mềm bảo mật và diệt virus luôn là thành phần không thể thiếu trên mọi máy tính, tuy nhiên với hệ điều hành đã không còn được hỗ trợ vá lỗi như Windows XP, phần mềm diệt virus càng trở nên cần thiết hơn.

Nhiều phần mềm bảo mật có chức năng quét các lỗ hông trên hệ thống để vá chúng lại trước khi Microsoft chính thức phát hành bản vá, điều này cũng giúp người dùng trở nên an toàn hơn khi Windows XP không còn được hỗ trợ các bản vá lỗi trong tương lai.

Nếu có điều kiện, người dùng có thể sử dụng các phần mềm bảo mật chuyên nghiệp có thu phí với nhiều chức năng bảo mật, tuy nhiên nhiều phần mềm bảo mật và diệt virus miễn phí cũng được đánh giá cao về chức năng và độ tin cậy.

Một vài sự lựa chọn về phần mềm diệt virus miễn phí được tin tưởng và được sử dụng nhiều nhất hiện nay có thể kể đến như Avast Antivirus (download miễn phí tại đây), Avira Antivir (download miễn phí tại đây), AVG Antivirus (download miễn phí tại đây)…

Đặc biệt, hiện Windows XP chiếm đến 30% thị phần của Windows, do vậy Microsoft vẫn tiếp tục hỗ trợ phần mềm diệt virus miễn phí của hãng (Microsoft Security Essentials - MSE) cho Windows XP đến tận năm 2015. Nếu đang sử dụng Windows với đầy đủ bản quyền thì MSE là sự lựa chọn phù hợp nhất cho bạn để bảo vệ an toàn máy tính của mình.

Download MSE miễn phí tại đây. 

Trình duyệt web phải được nâng cấp lên phiên bản mới nhất cũng là biện pháp để bảo vệ máy tính an toàn, đặc biệt khi mà phiên bản Internet Explorer (IE) mặc định trên Windows XP đã trở nên lỗi thời, việc lựa chọn các trình duyệt web thay thế để duyệt web an toàn hơn là việc làm cần thiết.

Chrome và Firefox, 2 trình duyệt web phổ biến nhất hiện nay sẽ là sự thay thế phù hợp cho IE trên Windows XP. Hiện cả Mozilla lẫn Google cho biết vẫn sẽ tiếp tục hỗ trợ Windows XP trong nhiều năm tới, điều này đồng nghĩa với việc bạn vẫn sẽ có thể download và cài đặt các phiên bản Firefox và Chrome mới nhất cho Windows XP trong tương lai.

Download Chrome phiên bản mới nhất tại đây và Firefox phiên bản mới nhất tại đây.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn khi thực hiện các giao dịch trực tuyến trên Windows XP, bạn nên sử dụng Bitdefender Safepay, một trình duyệt web an toàn tuyệt đối của hãng bảo mật Bitdefender, hoạt động trên môi trường độc lập với Windows, giúp bảo vệ tối đa các thông tin cá nhân và nhạy cảm của người dùng, đặc biệt các thông tin về giao dịch trực tuyến (mật khẩu, số tài khoản, số thẻ tín dụng…)

Download Bitdefender Safepay miễn phí tại đây.

Một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người vẫn tiếp tục sử dụng Windows XP thay vì nâng cấp lên các phiên bản Windows mới hơn đó là vì cấu hình phần cứng trên máy tính không đủ mạnh để đáp ứng các hệ điều hành mới đòi hỏi cao hơn.

Tuy nhiên, nếu nhu cầu làm việc không qua cao, thì một hệ điều hành mã nguồn mở, đòi hỏi cấu hình nhẹ nhàng, sẽ là một sự thay thế phù hợp cho Windows XP đang sử dụng trên máy tính của bạn.

Ubuntu, một phiên bản của hệ điều hành mở Linux, sẽ là sự lựa chọn phù hợp để thay thế Windows XP trên những chiếc máy tính cũ của bạn. Với giao diện và cách thức sử dụng đơn giản, nhiều nét tương đồng với Windows XP, người dùng sẽ không phải quá bỡ ngỡ và gặp khó khăn khi chuyển sang sử dụng Ubuntu. Ngoài ra, các phần mềm dành cho Ubuntu cũng rất đa dạng và đáp ứng đầy đủ các nhu cầu của người dùng, từ phần mềm duyệt web, phần mềm văn phòng hay giải trí…

Download file ISO của hệ điều hành Ubuntu tại đây.

Sau khi download, bạn có thể ghi file ISO này lên đĩa, sau đó khởi động từ đĩa và tiến hành cài đặt lên máy tính. Các bước cài đặt rất đơn giản và thực hiện theo từng bước.

Trong trường hợp bạn muốn chuyển từ Windows XP sang một hệ điều hành khác, hoặc chuyển sang sử dụng một máy tính mới thì việc cần thiết là sao lưu và di chuyển dữ liệu từ máy tính cũ sang máy tính mới (hoặc hệ điều hành mới).

Trong trường hợp chuyển từ Windows XP sang phiên bản Windows mới, bạn có thể sử dụng phần mềm miễn phí có tên gọi PCMover Express, sẽ cho phép sao lưu và di chuyển file, dữ liệu cá nhân, thông tin tài khoản và các thiết lập… trên Windows XP sang phiên bản Windows 7 hoặc mới hơn (Windows 8/8.1).

Tuy nhiên, PCMover Express lại không cho phép sao lưu và di chuyển các phần mềm đã cài đặt trên đó, do vậy người dùng cần lưu ý sao chép file cài đặt hoặc thông tin bản quyền các phần mềm trên Windows XP để sử dụng về sau.

Download PCMover Express miễn phí tại đây.

Nếu muốn sao lưu và phục hổi cả các phần mềm, người dùng có thể nhờ đến phiên bản chuyên nghiệp PCMover Professional, với mức giá 23,95USD. Đăng ký và sử dụng dịch vụ tại đây.

Trong trường hợp muốn chuyển từ Windows XP sang nền tảng OS X của Apple, “quả táo” cũng cung cấp cho người dùng công cụ để sao lưu và di chuyển dữ liệu từ Windows XP, bằng phần mềm với tên gọi Windows Migaration Assistant (dành cho Windows, download miễn phí tại đây) 

Cũng giống như PCMover Express ở trên, phầ mềm của Mac chỉ cho phép sao lưu và di chuyển dữ liệu, thông tin cá nhân, thiết lập hệ thống… mà không cho phép sao lưu và di chuyển các phần mềm đã cài đặt trên hệ thống.

Trong trường hợp quá yêu thích Windows XP và cho dù đã nâng cấp lên phiên bản Windows mới hơn, bạn vẫn muốn tiếp tục sử dụng phiên bản Windows này thì sử dụng máy tính ảo ngay trên phiên bản Windows mới (Windows 7 trở lên) sẽ là sự lựa chọn phù hợp.

Với máy tính ảo, bạn có thể sử dụng Windows XP ngay bên trong phiên bản Windows hiện tại, cài đặt phần mềm và sử dụng các dữ liệu ngay trên chính ổ cứng của máy tính thực.

Bạn đọc có thể thực hiện theo hướng dẫn đã được Dân trí giới thiệu tại đây để cài đặt và thiết lập máy tính ảo trên Windows 7.

Những biện pháp kể trên có thể kéo dài thêm thời gian người dùng gắn liền với hệ điều hành Windows XP quen thuộc, tuy nhiên việc thay đổi và nâng cấp lên phiên bản Windows mới hơn là điều cần thiết và không thể tránh khỏi trong tương lai, khi mà các hãng phần mềm hiện tại sẽ không còn hỗ trợ và tiếp tục cho ra mắt các phiên bản phù hợp với Windows XP.

Khi mà công nghệ đổi thay từng ngày thì việc chấp nhận rũ bỏ cái cũ và thay đổi cái mới là điều cần thiết. Mặc dù Windows XP nổi tiếng vì sự thân thiện và đơn giản khi sử dụng, nhưng không có nghĩa các phiên bản Windows khác phức tạp và khó khăn hơn để làm quen, nhất là khi người dùng vẫn còn quá tiếp tục “hoài cổ” vào Windows XP và không muốn đổi mới.