Vợ sinh con, nhiều ông chồng bị "trầm cảm sau sinh"

Nhiều ông chồng trầm cảm, "muốn trốn chạy" sau khi vợ sinh

Gần đây, anh N.Q.H. (35 tuổi) đi khám trong tình trạng vô cùng mệt mỏi, không thể tập trung làm việc, mất năng lượng và giảm ham muốn rõ rệt.

Anh H. chia sẻ với bác sĩ, tình trạng trên xuất hiện khoảng 2 tháng nay, kể từ khi anh và vợ đón con thứ ba ngoài kế hoạch. Mỗi ngày vừa lo kiếm tiền, vừa phải chăm con cùng vợ, lại chịu cảnh con quấy khóc làm ảnh hưởng giấc ngủ, nên tinh thần người đàn ông sa sút, chẳng còn thiết tha chuyện vợ chồng.

Thỉnh thoảng, anh có những cơn hoảng loạn vì sợ không hoàn thành công việc, bị mất việc, không đủ tài chính để nuôi các con. Nhưng càng lo lắng, ám ảnh mất việc thì anh càng không thể tập trung trong công việc, cảm giác mình như người vô dụng.

Sau khi được bác sĩ thăm khám và chỉ định các xét nghiệm liên quan, kết quả cho thấy bệnh nhân có những rối loạn về thiếu hụt nội tiết từ tuyến yên trong não và nội tiết tố nam giới testosterone, rối loạn mỡ máu. Người đàn ông được điều trị bằng thuốc kết hợp cùng chuyên gia tâm lý hỗ trợ tình trạng "trầm cảm sau sinh" ở nam giới, đến nay thể chất và tinh thần đã cải thiện dần.

Tương tự, anh T.H.N. (25 tuổi) vừa có lần đầu làm bố, nên tâm lý khá bỡ ngỡ. Niềm vui khi vợ sinh song thai ban đầu đã nhanh chóng bị thay thế bằng nỗi lo tài chính gia đình và việc chăm sóc con. Anh chia sẻ, từ ngày có con, bản thân thường mất ngủ, công việc căng thẳng khiến anh không còn muốn gần gũi vợ.

Chưa dừng lại, nhiều lần anh chăm sóc 2 con sai cách nên vợ chồng thường xuyên cãi vã, khiến người đàn ông lại càng thêm xuống tinh thần, cảm giác mình thật vô dụng và tội lỗi. Dần dần sau khi tan làm, anh rất lo sợ phải về nhà đối mặt vợ con.

"Bệnh nhân rơi vào tình trạng mất ngủ kéo dài, không kiểm soát được cảm xúc, phải lén ra ngoài nhà để hút thuốc nhiều, ăn uống kém, mất sinh lực sống, nhiều lần cảm giác muốn trốn chạy", bác sĩ điều trị chia sẻ.

Tại trung tâm sức khỏe nam giới ở TPHCM, anh N. được xác định thiếu hụt nhẹ nồng độ hormone testosterone. Nhờ bác sĩ giải thích và tư vấn, hỗ trợ sức khỏe thể chất kết hợp tham vấn tâm lý, tình trạng tinh thần của anh đã cải thiện, dần cảm thấy hạnh phúc trở lại với gia đình nhỏ của mình.

"Trầm cảm sau sinh" ở nam giới thường bị bỏ qua

Tiến sĩ, bác sĩ Trà Anh Duy, chuyên gia Nam học cho biết, đàn ông cũng đối mặt với nhiều thay đổi sau khi có con. Một đứa bé chào đời không chỉ đem lại niềm vui mà còn là những áp lực, lo lắng và trách nhiệm mới khiến người đàn ông chưa kịp thích nghi.

Áp lực cả về tâm lý và thể chất khi có con ở nam giới thường tác động qua lại lẫn nhau. Nếu nam giới không đủ sức khỏe trong giai đoạn này thường tác động đến tâm lý tiêu cực. Ngược lại, tình trạng ức chế tâm lý khi kéo dài sẽ dẫn đến những rối loạn thực thể lên sức khỏe nam giới.

"Nhắc đến trầm cảm sau sinh, hầu hết mọi người đều nghĩ ngay đến phụ nữ. Tuy nhiên, thực tế đàn ông cũng có thể trải qua tình trạng này. Trầm cảm sau sinh ở đàn ông - hay còn gọi là trầm cảm sau khi làm cha - là một vấn đề nghiêm trọng nhưng thường bị bỏ qua", tiến sĩ, bác sĩ Trà Anh Duy nói.

Thạc sĩ tâm lý lâm sàng Vương Nguyễn Toàn Thiện phân tích thêm, theo nghiên cứu của hai tác giả Anne M Howarth và Nicola R Swain (năm 2020), đến 12% ông bố có đầy đủ các dấu hiệu dự đoán trầm cảm sau khi vợ sinh, như giảm sự hài lòng trong cuộc sống gia đình, lo lắng về quá trình sinh nở, kiểm soát cơn đau cho vợ, lo lắng khi người mẹ mang thai...

Nghiên cứu của Antwon T Chavis (năm 2022) đưa ra con số 25% tình trạng trầm cảm sau sinh đã được ghi nhận ở những người lần đầu làm cha. Họ thường tự phê bình bản thân quá mức, bồn chồn, cáu kỉnh và hung hăng hơn là tâm trạng chán nản.

Trầm cảm ở những người mới làm cha có thể dẫn đến lạm dụng ma túy và rượu, rối loạn hành vi ăn uống và thiếu kiểm soát xung lực. Cha bị trầm cảm có thể dẫn đến chậm phát triển, rối loạn sức khỏe tâm thần và các vấn đề về cảm xúc hoặc hành vi ở con cái trong tương lai.

Đáng chú ý, trầm cảm ở người mẹ là yếu tố nguy cơ chính khiến bệnh trầm cảm ở người cha phát triển. 

Bác sĩ Trà Anh Duy cảnh báo, nhiều trường hợp do suy nghĩ mặc định nam giới phải mạnh mẽ, vững vàng khiến cho cánh mày râu không có cơ hội bộc lộ các cảm xúc khó chịu như buồn phiền, lo lắng... khiến tình trạng ngày một nặng hơn theo thời gian.

Do đó, đàn ông cũng cần được chăm sóc sức khỏe thể chất lẫn tinh thần và trợ giúp trong việc thích nghi với vai trò mới khi có con.