Việt Nam đối mặt nguy cơ bùng phát căn bệnh "lâu đời nhất" trong cộng đồng

Minh Nhật

(Dân trí) - Mặc dù đã tồn tại hàng nghìn năm, được xem là căn bệnh lâu đời nhất lịch sử loài người, nhưng đến thời điểm hiện tại, bệnh lao vẫn là một thách thức với nền y tế toàn cầu.

Theo các chuyên gia, Covid-19 và bệnh lao đều là hai căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có khả năng lây lan qua không khí và gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, bệnh lao vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Ngày 24/3, tại buổi họp báo kỷ niệm Ngày Thế giới phòng chống Lao, TS. BS Đinh Văn Lượng - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương và Trưởng ban Điều hành Chương trình lao Quốc gia cho biết, Việt Nam hiện đang đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao cao và có tỷ lệ bệnh lao kháng thuốc cao nhất trên thế giới.

Việt Nam đối mặt nguy cơ bùng phát căn bệnh lâu đời nhất trong cộng đồng - 1

TS.BS Đinh Văn Lượng - Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương và Trưởng ban Điều hành Chương trình lao Quốc gia (Ảnh: Ban tổ chức).

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn ra kéo dài trong 2 năm qua, công tác phòng chống bệnh lao tại Việt Nam đã chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Số bệnh nhân mắc bệnh lao được phát hiện trong năm 2021 giảm 22% so với năm 2020 và giảm 24,5% so với năm 2019, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có mức độ giảm phát hiện bệnh lao cao nhất toàn cầu do tác động của đại dịch.

Tính đến năm 2021, số lượng và tỷ lệ tử vong do bệnh lao ở Việt Nam được ước tính là 12.000 người, tăng 35,8% so với năm 2020. Vì vậy, chúng ta đang đối mặt với nguy cơ bùng phát bệnh lao trong cộng đồng.

Việt Nam đối mặt nguy cơ bùng phát căn bệnh lâu đời nhất trong cộng đồng - 2

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn (Ảnh: Ban tổ chức).

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh, Mặc dù đạt được nhiều thành tựu trong công tác chống lao, Việt Nam hiện vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao với 169.000 người mắc bệnh lao và 12.000 người tử vong do lao năm 2021 (theo báo cáo Global Tuberculosis Report 2022 - WHO), xếp thứ 11 trong 30 nước có gánh nặng bệnh nhân lao cao trên thế giới và đang phải đối mặt nguy cơ bệnh lao bùng phát trong cộng đồng, số lượng và tỷ lệ tử vong do lao trong 2 năm 2020-2021 tăng trở lại so với giai đoạn trước đây.

Trong số những người mắc lao thì có khoảng 95% là bệnh nhân lao thường và 5% bệnh nhân lao kháng thuốc. Về chi phí cho chẩn đoán và điều trị bệnh lao, có tới 63% trong số những bệnh nhân lao thường, 98% trong số những bệnh nhân lao kháng thuốc đối mặt với những chi phí thảm họa - nghĩa là chi phí cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh lao vượt quá 20% thu nhập hàng năm của cả hộ gia đình.

Bên cạnh đó có tới 70% người mắc lao ở trong độ tuổi lao động. Vì vậy, lao đang thực sự là một vấn đề ảnh hưởng đến kinh tế từng gia đình nói riêng và đất nước nói chung. Đầu tư cho chấm dứt bệnh lao là đầu tư cho phát triển bền vững. Chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam nghĩa là tránh đi cái chết không đáng có của hơn 12.000 người một năm hiện nay và hàng trăm nghìn gia đình không phải lo lắng vì có người mắc lao.

"Trên cơ sở chủ đề của thế giới, áp dụng vào tình hình thực tế tại Việt Nam, Chủ đề Ngày thế giới Phòng chống lao năm 2023 của Việt Nam là "Việt Nam chiến thắng bệnh lao". Đây là một chủ đề dễ nhớ, như một lời khẳng định, thể hiện quyết tâm cao của mọi tầng lớp nhân dân trong cuộc chiến đẩy lùi bệnh lao.

Việt Nam cam kết cùng thế giới chấm dứt bệnh lao toàn cầu, đây là một mục tiêu rất tham vọng nhưng hết sức có ý nghĩa vì cứu sống hàng chục nghìn người dân Việt Nam mỗi năm, đồng thời vừa là động lực lớn với các nước trên thế giới về mô hình tốt đã làm giảm dịch tễ bệnh lao trong những năm gần đây. Đó cũng là cơ hội rất lớn cho hợp tác và tiếp nhận hỗ trợ quốc tế cả về nguồn lực tài chính và khoa học công nghệ", Thứ trưởng Thuấn nhấn mạnh.