Triệu chứng nào cảnh báo sớm ung thư dạ dày?

TS.BS Phạm Văn Bình, Giám đốc Trung tâm phẫu thuật nội soi Robot, Trưởng khoa Ngoại bụng I, Bệnh viện K Trung ương cho biết ung thư dạ dày là một trong những bệnh lý ung thư tiêu hóa thường gặp hiện nay. Con số mắc ung thư dạ dày hàng năm trên thế giới có xu hướng gia tăng.

Theo con số thống kê mới nhất của tổ chức Y tế thế giới năm 2018 thì ước tính trên thế giới có hơn 1.033.000 ca ung thư dạ dày mới mắc và số ca tử vong là khoảng 800.000 ca. Đây là con số rất đáng báo động.

Ở Việt Nam, năm 2018 có khoảng 17.000 ca ung thư dạ dày mới mắc, và tỉ lệ tử vong là trên 10.000 ca. Như vậy ung thư dạ dày là bệnh lý ung thư tiêu hóa đáng phải được quan tâm, và đáng phải được đầu tư nghiên cứu điều trị tốt hơn.

Ở giai đoạn sớm, bệnh thường không có dấu hiệu rõ ràng. Bệnh nhân thường đến viện với dấu hiệu đau vùng thượng vị một cách mơ hồ đau có thể lan ra sau lưng kèm thèo bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, cảm giác nóng rát.

“Trong những trường hợp mà bệnh ung thư tiến triển hơn thì chúng ta có thể thấy những hấu hiệu rõ hơn.  Ví dụ như bệnh nhân có khối u lớn, gây hẹp một phần dạ dày, bệnh nhân có thể đau, buồn nôn và thể trạng toàn thân thiếu máu, gầy sút. Đấy là những biểu hiện bệnh tiến triển của ung thư giai đoạn muộn hơn”, TS Bình nhấn mạnh.

Để phát hiện bệnh sớm thì cần phải làm gì?

Để phát hiện sớm ung thư dạ dày thì phương pháp hữu hiệu nhất vẫn là phương pháp nội soi dạ dày bằng ống mềm. Điều này cho phép bác sĩ đánh giá toàn bộ niêm mạc trong dạ dày, đánh giá ngay về kích thước, về hình thái, cấu trúc bề mặt, mạch máu của tổn thương, và có thể đưa tới những quyết định sớm cho bệnh nhân. 

“Trong trường hợp tầm soát ung thư sớm, nội soi rất quan trọng. Vì đối với bệnh nhân, nhiều khi chưa có triệu chứng đau nhưng đã có tổn thương, nếu phát hiện sớm có thể can thiệp qua nội soi mà không cần can thiệp về phẫu thuật”, TS Bình nói.

Các biện pháp phòng ngừa ung thư dạ dày?

Cũng giống như các bệnh lý ung thư nói chung và ung thư dạ dày nói riêng nếu muốn phòng ngừa thì phải hiểu các yếu tố, nguy cơ dẫn đến ung thư dạ dày.

Đến nay để tìm hiểu thực sự một nguyên nhân đích xác gây ung thư dạ dày thì vẫn là một câu hỏi lớn. Người ta chỉ thống kê những yếu tố nguy cơ được nêu lên.

Chặng hạn các yếu tố nguy cơ về nhiễm khuẩn (vi khuẩn HP). Uớc tính trên thế giới có khoảng 70% dân số thế giới mắc cái vi khuẩn HP này, tuy nhiên, theo TS Bình không phải ai nhiễm HP cũng mắc phải ung thư dạ dày.

Các yếu tố nguy cơ khác là tuổi ví dụ tuổi càng cao thì nguy cơ mắc càng lớn hơn, từ 40-50 tuổi có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn người trẻ. Tuy nhiên cũng phải nói ung thư dạ dày nói riêng và ung thư nói chung có xu hướng trẻ hóa.

Ngoài ra, chế độ ăn uống, ăn nhiều chất cay, nhiều đồ ăn nướng, ăn nhiều thịt, ít chất xơ, ít vận động cũng là một trong những nguy cơ mắc ung thư dạ dày.

Ung thư dạ dày có những yếu tố nguy cơ khác như yếu tố gia đình. Trong gia đình có người mắc ung thư dạ dày thì nhóm người trong gia đình này có tỉ lệ mắc ung thư cao hơn.

Một số nghiên cứu gần đây chứng minh có liên quan đến đột biến gen.

Một số yếu tố nguy cơ khác nữa ví dụ như là nhóm máu. Người nhóm máu A có tỉ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn những nhóm máu khác. Nguyên nhân tại sao thì vẫn là thách thức, câu hỏi người ta đang tìm hiểu, TS Bình cho biết

Ngoài ra, một số nhóm bệnh khác liên quan đến đột biến gen, hội chứng ở dạ dày cũng là yếu tố nguy cơ gây nên ung thư dạ dày.