Trẻ nôn vọt đau đầu, coi chừng viêm não, viêm màng não

BS Trương Văn Quý, khoa Nhi (BV Nhi Bạch Mai) cho biết, đêm 15/5, kíp trực đã tiếp nhận gần như cùng lúc 3 bệnh nhân đều với biểu hiện sốt cao, nôn vọt, đau đầu.

 

Bệnh nhi 10 tuổi (Hà Nội) được gia đình đưa đến viện sau hai ngày sốt cao trên 39 độ và có nôn vọt, đau đầu. Đánh giá thể trạng bệnh nhi mệt, có các biểu hiện sốt cao, đau đầu, nôn vọt, có nhiều biểu hiện thực thể về hội chứng màng não (như cứng gáy, kích thích màng não…). Kết quả chọc dịch não tủy của bệnh nhân cho thấy bệnh nhi bị viêm màng não.

Một bệnh nhân khác là bé trai 6 tuổi cũng vào viện trong tình trạng sốt, nôn, đau đầu. Theo gia đình bệnh nhân, vì nghĩ con sốt vi rút nên để theo dõi tại nhà. Nhưng khi thấy con nôn liên tục, kêu đau đầu dữ dội đã phải vội đưa con vào viện ngay trong đêm.

 

Ngay trong sáng 16/5, một bé trai 5 tuổi cũng phải nhập viện theo dõi tình trạng viêm não, viêm màng não do có những biểu hiện tương tự.

 

ThS.BS Nguyễn Thành Nam, Phó trưởng khoa Nhi (BV Bạch Mai) cho biết, theo đặc điểm dịch tễ, thời tiết bắt đầu nắng nóng là xuất hiện bệnh nhi viêm não, viêm màng não. Đến nay khoa đã tiếp nhận khoảng 10 bệnh nhi với hội chứng này.

 

“Các bệnh nhi này đều được gia đình đưa vào viện với những triệu chứng đau đầu, buồn nôn, sốt cao. Những triệu chứng này rất dễ nhầm lần với những bệnh lý viêm đường hô hấp, sốt vi rút khác, vì vậy việc theo dõi trẻ là rất quan trọng. Trên cơ sở theo dõi trẻ, với những trẻ nghi ngờ, có dấu hiệu bác sĩ sẽ chỉ định chọc dịch não tủy để xác định bệnh nhi có bị viêm màng não hay không để kịp thời có phương pháp điều trị thích hợp", BS Nam nói.

 

Thân nhân bệnh nhi có một tâm lý chung, đó là khi bác sĩ chỉ định nhập viện theo dõi viêm não, viêm màng não đều rất hoang mang lo lắng. Nhiều gia đình băn khoăn trước chỉ định chọc dịch não tủy vì sợ ảnh hưởng đến não trẻ.

 

Thực tế, đây là xét nghiệm mang tính quyết định để xác định bệnh nhân viêm não hay không, do tác nhân vi rút hay vi khuẩn. Việc phân biệt, xác định nguyên nhân là yếu tố căn bản quyết định đến hướng điều trị cho bệnh nhân.

 

BS Nam cho biết, khi có những triệu chứng của viêm não, viêm màng não, việc khám lâm sàng không thể xác định được nguyên nhân do vi rút hay vi khuẩn mà buộc phải tiến hành chọc dịch não tủy để xác định nguyên nhân. Nếu bỏ qua chẩn đoán này rất nguy hiểm, bởi trẻ hoàn toàn có thể bị viêm màng não, viêm não do vi khuẩn. Với thể viêm não, màng não do vi khuẩn, chỉ sau một đến hai ngày bị viêm não, bệnh đã có thể chuyển sang giai đoạn nặng hơn khiến não bị tổn thương, nguy cơ tử vong rất cao. Nếu cứu được cũng sẽ để lại những di chứng nặng nề về thần kinh”, BS Nam nói.

 

Theo đó, cha mẹ nên yên tâm cho con thực hiện theo chỉ định của bác sĩ. Bởi chọc thắt lưng lấy dịch não tuỷ (chọc dịch não tuỷ) xét nghiệm là một phương pháp đơn giản, hầu như không có biến chứng nhưng lại cho kết quả chính xác bệnh nhân bị viêm màng não do vi rút hay do vi khuẩn.

 

Viêm não, màng não do vi rút, vi khuẩn không có dấu hiệu điển hình mà biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, tùy từng độ tuổi. Thường bệnh nhân có những triệu chứng giống với các bệnh viêm đường hô hấp khác như sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn vọt hay có những trẻ cũng không biểu hiện những triệu chứng đó. Vì thế, ở thầy điểm này, khi trẻ có bất cứ triệu chứng nào giống như cảm cúm, sốt, sổ mũi, đặc biệt là kêu đau đầu và nôn, sốt cao mà việc dùng thuốc hạ sốt không mang nhiều hiệu quả giảm sốt, giảm đau; triệu chứng buồn nôn, nôn không liên quan đến bữa ăn thì cha mẹ cần đưa trẻ tới bệnh viện để được theo dõi, chẩn đoán và điều trị sớm, giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm cho bé. Bác sĩ cần theo dõi bệnh nhi, khám thực thể xem trẻ có bị cứng cổ, cứng gáy, cứng cơ toàn thân không… để quyết định chọc dịch não tủy chẩn đoán xác định.

 

Theo Cục Y tế dự phòng, đến nay bệnh viêm não vi rút cũng xuất hiện ở nhiều địa phương với 191 ca viêm não vi rút được ghi nhận từ đầu năm đến nay, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái, 3 tử vong.