Trạm y tế xã có thể cung cấp hơn 100 dịch vụ khám chữa bệnh

Sáng 14/1, tại Hội nghị báo cáo kết quả hoạt động xây dựng Nghị định của Chính phủ quy định về y tế xã, phường, thị trấn, do Bộ Y tế tổ chức, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện nay, trạm y tế xã cung cấp hơn 100 dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, tuy nhiên nhiều dịch vụ vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của người dân do thiếu sơ sở vật chất, nhiều trạm y tế xã xập xệ, thiếu trang thiết bị y tế; thiếu nguồn nhân lực về cả số lượng và chất lượng do thiếu những chính sách khuyến khích nguồn nhân lực làm việc tại đây…khiến việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân còn nhiều hạn chế.

Thứ trưởng Long cho biết, hiện nay cả nước có 10.000 Trạm y tế xã, với lực lượng cán bộ hơn 68.000 người, tuy nhiên chỉ có hơn 30.000 người thuộc diện viên chức còn đa phần còn lại làm theo chế độ hợp đồng. Trong tổng số hơn 10.000 trạm y tế thì có tới 50% trạm y tế xã trên toàn quốc cần cần được sửa chữa và nâng cấp.

Theo ông Nguyễn Tuấn Hưng, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ Y tế), ngoài những khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị thì yếu tố con người ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động khám chữa bệnh tại trạm y tế xã. Trước đây, cán bộ y tế tại trạm y tế xã dù có đầy đủ bằng cấp, chuyên môn nhưng không được coi là công chức nên chịu nhiều thiệt thòi trong vấn đề thi đua, khen thưởng. Hay khi phải điều chuyển công tác do điều kiện khách quan như chuyển nơi ở mới… thì gần như là không thể bởi họ không phải là công chức nhà nước.

Ông Phạm Văn Tác - Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ Y tế) cho hay, để khắc phục những khó khăn trên, nhất là công tác động viên nguồn nhân lực y tế ở tuyến xã, vừa qua Nghị định số 117/2014/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 8/12/2014 Quy định về y tế xã, phường, thị trấn đã tạo thêm nhiều điều kiện cho người làm việc tại trạm  y tế xã, phường theo quy định của Luật viên chức.

Theo đó, từ tháng 1/2015, gần 38.000 người làm việc tại trạm y tế xã được chuyển đổi chính thức là viên chức theo Luật viên chức, họ được hưởng nhiều quyền lợi hơn. Nếu như trước kia, gần 38.000 người làm việc tại trạm y tế xã chỉ được coi là nhân viên y tế, có nhiều nơi do họ chưa phải là viên chức nên không được khen thưởng dù có thành tích nổi bật, bị hạn chế việc đào tạo và nâng cao trình độ hay khó khăn trong việc điều động từ trạm y tế này sang trạm y tế khác.

 Vì vậy, Nghị định số 117 được ban hành, gần 38.000 nhân viên y tế đủ điều kiện làm việc theo Luật viên chức sẽ được xét tuyển đặc cách và ký hợp đồng làm việc. Đây là một bước quan trọng để từng bước nâng cấp chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân.

 “Nghị định ngày mang tính đột phá, mới, khẳng định quan điểm Đảng nhà nước quan tâm đến y tế cơ sở. Trạm Y tế xã là đơn vị cấu thành Trung tâm Y tế huyện. Đặc biệt nhân lực làm việc tại trạm y tế xã là viên chức nhà nước theo Luật viên chức và theo quy định pháp luật. Việc chỉ đạo thực hiện nội dung chuyên môn và các hoạt động của y tế xã cũng sẽ sâu xát hơn do có Trung tâm y tế huyện và do Chủ tịch UBND xã trực tiếp chỉ đạo”, Thứ trưởng Long cho biết.

Lý giải về thực trạng nhiều trạm y tế không đủ khả năng cung cấp hơn 100 dịch vụ khám chữa bệnh ban đầu như quy định ông Long cho biết, 100 dịch vụ này là tính tổng thể  cho một trạm y tế hoàn chỉnh, không nhất thiết một trạm y tế phải thực hiện hết các dịch vụ. Theo đó, việc triển khai dịch vụ khám chữa bệnh tùy thuộc vào mô hình của Trạm y tế xã đối với khu vực miền núi, đồng bằng hay thành thị. Ví dụ với trạm y tế gần bệnh viện thì hoạt động khám chữa bệnh ban đầu sẽ do bệnh viện cung cấp, còn trạm y tế xã chủ yếu là cho hoạt động dự phòng chống dịch bệnh là chính.

Trước băn khoăn của nhiều người, cho rằng hoạt động của trạm y tế xã phường còn yếu kém nên không “hút” người bệnh, ông Long cho rằng, thực tế tại một số địa phương, nhất là khu vực thành thị có hiện tượng người dân bỏ qua hoạt động khám chữa bệnh tại hệ thống y tế xã phường. Đây cũng là điều dễ hiểu, bởi Trạm y tế xã đóng cạnh một bệnh viện huyện, bệnh viện hành phố thì đương nhiên người dân sẽ đến thẳng bệnh viện huyện thay vì trạm y tế xã. Nhưng điều này không nói lên rằng hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu yếu kém mà người dân bỏ qua cơ sở này, bởi thực tế hệ thống trạm y tế xã đã góp phần không nhỏ trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân, nhất là khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa.

Hồng Hải